ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή : Ο πληθωρισμός αποτελεί ένα φαινόμενο, το οποίο αναφέρεται στη διαρκή αύξηση του γενικού επιπέδου τιμών και έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της αγοραστικής δύναμης του καταναλωτικού κοινού. Ήδη από την έναρξη της πανδημικής κρίσης, αρκετοί ερευνητές ασχολήθηκαν με τις επιπτώσεις της πανδημίας στον πληθωρισμό, ο οποίος αποτελεί ένα σύνθετο φαινόμενο που επιδρά στην πορεία της παγκόσμιας οικονομίας. Σε περιόδους κρίσεων κρίνεται επιτακτική η ανάγκη της συστηματικής παρακολούθησης των δεικτών του πληθωρισμού, ώστε να ληφθούν άμεσα μέτρα οικονομικής πολιτικής, όπου αυτό κριθεί αναγκαίο.
Σκοπός : Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της επίδρασης των οικονομικών (Α.Ε.Π.), κοινωνικών (ανεργία) και χρηματοπιστωτικών (τραπεζικό επιτόκιο) μεγεθών στον πληθωρισμό την περίοδο της πανδημίας, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Υλικό – Μέθοδος : Στην παρούσα έρευνα αναλύθηκαν οι χρονολογικές σειρές των οικονομικών, κοινωνικών και χρηματοπιστωτικών μεγεθών Α.Ε.Π., ανεργία, βασικό επιτόκιο τράπεζας, καθώς και του πληθωρισμού, σε μηνιαία βάση, για χρονική περίοδο από 1/2019 – 6/2023. Στη συνέχεια, θέτοντας ως εξαρτημένη μεταβλητή τον πληθωρισμό και ως ανεξάρτητες μεταβλητές το Α.Ε.Π., το τραπεζικό επιτόκιο και το ποσοστό ανεργίας, κατασκευάστηκε ένα οικονομετρικό μοντέλο (υπόδειγμα), ώστε να διερευνηθεί η επίδραση των μεταβλητών ανεργία, τραπεζικό επιτόκιο και Α.Ε.Π. στον πληθωρισμό την περίοδο της πανδημικής κρίσης.
Αποτελέσματα : Ο πληθωρισμός καταγράφει μια σταθερή τάση, της τάξεως έως και 2% την περίοδο από τον Ιούλιο του 2019 έως και τον Απρίλιο του 2021, ενώ στη συνέχεια παρατηρείται μια αυξητική γραμμική τάση του πληθωρισμού την περίοδο του δεύτερου κύματος της πανδημικής κρίσης (5/2021 – 11/2022) και μια πτωτική γραμμική τάση την περίοδο 12/2022 – 6/2023, με τον πληθωρισμό να σταθεροποιείται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα άνω του 6%, σε σχέση με το επίπεδο του πληθωρισμό στις αρχές της υπό – εξέτασης περιόδου, διάστημα που ο πληθωρισμός κινούνταν σε χαμηλά επίπεδα της τάξης κάτω του 2%. Στο εκτιμώμενο γραμμικό μοντέλο προσδιορισμού του πληθωρισμού, το οποίο είναι της μορφής πληθωρισμός = 36.172 – 4.804 * (ανεργία) + 0.469 * (τραπεζικό επιτόκιο), παρατηρείται η αρνητική συσχέτιση του πληθωρισμού με την ανεργία και η θετική συσχέτιση του με το τραπεζικό επιτόκιο. Πιο συγκεκριμένα, αύξηση του πληθωρισμού κατά μια ποσοστιαία μονάδα απορρέει μέσω της μείωσης της ανεργίας κατά 4.8%, ενώ η αύξηση του τραπεζικού επιτοκίου κατά 0.469% οδηγεί σε αύξηση του πληθωρισμού κατά μια ποσοστιαία μονάδα.
Συμπεράσματα : Οι προβλέψεις των επόμενων ετών για την πορεία του πληθωρισμού είναι ότι θα είναι υψηλός και μόνο σε περίπτωση που υπάρξουν μεταβολές στις τιμές των αγαθών και στα ζητήματα της αλυσίδας εφοδιασμού μπορούν να αλλάξουν την αυξητική του τάση, γεγονός που θεωρείται εξαιρετικά απίθανο για το άμεσο μέλλον.
(EL)
ABSTRACT
Introduction: Inflation is a phenomenon, which refers to the continuous increase in the general level of prices and has as a result a reduction in the purchasing power of the consumer public, as with the same amount of money they have the ability to buy fewer goods. Since the beginning of the pandemic crisis, several researchers have dealt with the effects of the pandemic on inflation, which is a complex phenomenon that affects the course of the global economy. In times of crises, the need to systematically monitor inflation is deemed imperative, so that economic policy measures can be taken immediately, in cases where this is deemed necessary.
Purpose: The purpose of this paper is to investigate the effect of economic (GDP), social (unemployment) and financial (bank interest rate) variables on inflation during the pandemic, at the level of the European Union.
Material - Method: In this research, the time series of the economic, social and financial dimensions of GDP, unemployment, the bank's base interest rate, as well as inflation were analyzed, on a monthly basis, for the period from 1/2019 - 6/ 2023. Then, by setting inflation as the dependent variable and GDP, the bank interest rate and the unemployment rate as independent variables, an econometric model (model) was constructed to investigate the effect of the variables unemployment, bank interest rate and GDP to inflation during the pandemic crisis.
Results : Inflation registers a stable trend of up to 2% in the period from July 2019 to April 2021, while then an increasing linear trend of inflation is observed in the period of the second wave of the pandemic crisis (5/ 2021 – 11/2022) and a downward linear trend in the period 12/2022 – 6/2023, with inflation stabilizing at much higher levels above 6%, compared to the level of inflation at the beginning of the period under review, during which inflation was moving at low levels of below 2%. In the estimated linear model for determining inflation, which is of the form inflation = 36.172 – 4.804 * (unemployment) + 0.469 * (bank rate), the negative correlation of inflation with unemployment and its positive correlation with the bank rate is observed. More specifically, an increase in inflation by one percentage point results in a decrease in unemployment by 4.8%, while an increase in the bank rate by 0.469% leads to an increase in inflation by one percentage point.
Conclusions: The forecast for the next few years for the path of inflation is that it will be high and only if there are changes in the prices of goods and supply chain issues can change its upward trend, which is considered extremely unlikely for the immediate future.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
