Την εκκλησιαστική πολιτική των εικονομάχων αυτοκρατόρων προσδιόρισε η βασική αρχή την οποία διατύπωσε ο αυτοκράτορας Λέων ο Γ΄, ἐγώ εἰμι βασιλεῦς καὶ ἱερεῦς, ως ακραία έκφραση καισαροπαπισμού. Αυτή η αρχή του παραβίαζε τη διάκριση μεταξύ εκκλησιαστικής και πολιτικής κυριαρχίας, υποκαθιστώντας την Εκκλησία και επιβάλλοντας προσωπικές απόψεις του επί σπουδαίων θεολογικών θεμάτων.
Η ανασύσταση της αυτοκρατορίας από τους δύο πρώτους Ίσαυρους αυτοκράτορες
(717-775), σήμαινε τόσο για τον Λέοντα Γ΄, όσο και για τον Κωνσταντίνο Ε΄ μία μεταρρύθμιση διοικητικής, οικονομικής και κοινωνικής αναδιοργάνωσης. Ενώ, ορισμένοι εντάσσουν και την εικονομαχία στο πλαίσιο των γενικότερων μεταρρυθμίσεων , ως κοινωνική και θρησκευτική μεταρρύθμιση, την οποία εισήγαγε ο Λέων ο Γ΄ δέκα χρόνια μετά την άνοδό του στο θρόνο (727) και κατήργησε την προσκύνηση των ιερών εικόνων χωρίς σχετικό διάταγμα. Μετά τον θάνατό του το 741, τον διαδέχθηκε στο θρόνο ο μεγαλύτερος υιός του Κωνσταντίνος ο Ε΄ , ο οποίος στέφθηκε συναυτοκράτορας από τον ίδιο του τον πατέρα σε ηλικία δύο χρονών(720) και υπήρξε ο αξιολογότερος από τους βασιλείς της δυναστείας των Ισαύρων, αλλά το εικονομαχικό πάθος του τον ώθησε σε ακραίες αποφάσεις και αυτό δυσφήμισε το όνομά του.
Ο Κωνσταντίνος ο Ε΄ ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας που ανδρώθηκε σε ένα εικονομαχικό περιβάλλον, ήταν ένας συνειδητός εικονομάχος που προσπάθησε να συνεχίσει την πολιτική του προκατόχου του . Ωστόσο, ήταν αυτός που ανέτρεψε την πολιτική του καισαροπαπισμού, όταν σε αντίθεση με τον πατέρα του, συγκάλεσε τη Σύνοδο της Ιέρειας (754) και ανέτρεψε πλήρως τις θεοκρατικές αντιλήψεις. Ο Λέων ο Γ΄ αρνούνταν να συγκαλέσει Σύνοδο και στη δική του εκκλησιαστική πολιτική αποφάσιζε με διαταγές, όπως το 730 που απομάκρυνε τις ιερές εικόνες και απαγόρευσε τη προσκύνησή τους μέσω σχετικού διατάγματος.
Ο υιός του, όμως, κατανόησε ότι με διατάγματα και απαγορεύσεις δεν λύνονται οι θρησκευτικές διαφορές και γι’ αυτό επιδίωξε επίσημη εκκλησιαστική αντίκρουση των εικονολατρικών απόψεων και συγχρόνως σύσταση θεολογικής υποδομής για την εικονομαχική επιχειρηματολογία , μεταφέροντας την εικονομαχία σε επίπεδα δογματικά.
(EL)
The ecclesiastical policy of the iconoclastic emperors was determined by the basic principle formulated by the emperor Leo III, I am kings and priests, as an extreme expression of Caesaropapism. This principle of his violated the distinction between ecclesiastical and political sovereignty, superseding the Church and imposing his personal views on important theological issues.
The reconstitution of the empire by the first two Isaurian emperors (717-775), meant for both Leo III and Constantine V a reform of administrative, economic and social reorganization. While, some also include the iconoclasm in the context of the more general reforms, as a social and religious reform, which was introduced by Leo III ten years after his ascension to the throne (727) and abolished the worship of holy icons without a relevant decree. After his death in 741, he was succeeded on the throne by his eldest son Constantine V, who was crowned co-emperor by his own father at the age of two (720) and was the most valuable of the kings of the Isaurian dynasty, but his iconoclastic passion drove him to extreme decisions and this brought his name into disrepute.
Constantine V was the first emperor who grew up in an iconoclastic environment, he was a conscious iconoclast who tried to continue the policy of his predecessor. However, it was he who overthrew the policy of the papacy when, contrary to his father, he convened the Synod of Priestesses (754) and completely overturned theocratic notions. Leo III refused to convene a Synod and in his own ecclesiastical policy he decided by decrees, such as in 730 which removed the holy icons and forbade their worship through a relevant decree.
His son, however, understood that decrees and prohibitions do not resolve religious differences and therefore he sought an official ecclesiastical rebuttal of iconoclastic views and at the same time the establishment of a theological infrastructure for iconoclastic argumentation, transferring iconoclasm to doctrinal levels.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
