Κλιματική αλλαγή και η πανδημία covid-19: Μια πολυπαραγοντική προσέγγιση

This item is provided by the institution :
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa   

Repository :
Pergamos Digital Library   

see the original item page
in the repository's web site and access all digital files if the item*



Κλιματική αλλαγή και η πανδημία covid-19: Μια πολυπαραγοντική προσέγγιση

Ζερβός Νικόλαος (EL)
Zervos Nikolaos (EN)

born_digital_postgraduate_thesis
Διπλωματική Εργασία (EL)
Postgraduate Thesis (EN)

2024


Στην παρούσα διπλωματική εργασία διερευνώνται δύο παγκόσμια προβλήματα που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν υπαρξιακά. Η κλιματική αλλαγή και η πανδημία της νόσου Covid-19. Αναφέρονται συνοπτικά οι πανδημίες από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας, μέσα σ’ αυτό το «ταξίδι» παρουσιάζονται οι τέσσερις πανδημίες γρίπης των τελευταίων εκατό περίπου ετών. Ξεκινάμε από την Ισπανική γρίπη περνάμε στην Ασιατική γρίπη, την γρίπη του Χόνγκ Κόνγκ και τέλος φτάνουμε στην νέα γρίπη. Παρατίθενται οι επιπτώσεις τους όπως και ο τρόπος που αυτές αντιμετωπίστηκαν. Στην συνέχεια περιγράφονται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη και η ανισότητα στην κατανομή των βροχοπτώσεων σε συνδυασμό με ακραία καιρικά φαινόμενα. Που σημαίνει ότι κάποιες χώρες θα αντιμετωπίζουν καύσωνες και ακραίες ξηρασίες και κάποιες άλλες θα αντιμετωπίζουν πλημμυρικά φαινόμενα. Αρκετές από τις παράκτιες περιοχές θα αντιμετωπίσουν προβλήματα λόγω της τήξης της κρυόσφαιρας και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Διερευνώνται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Μεσόγειο, στην Ευρώπη καθώς και οι απειλές για την παγκόσμια οικονομία. Παρουσιάζονται οι επιπτώσεις της πανδημικής νόσου Covid-19 όπως αυτές αποτυπώθηκαν από την ιατρική κοινότητα, προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας. Τέλος αναφέρονται οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Αναλύεται το τεχνολογικό θαύμα που προέκυψε λόγω της πίεσης που η πανδημία άσκησε στην ανθρωπότητα, από την ταχύτατη δημιουργία αποτελεσματικών εμβολίων, μέχρι την προσαρμοστικότητα που επέδειξε η ανθρωπότητα στις νέες συνθήκες ζωής με την εργασία και την εκπαίδευση να γίνονται από το σπίτι, με την χρήση τεχνολογικών μέσων. Στο πέμπτο κεφάλαιο παραθέτουμε την συσχέτιση της πανδημίας Covid-19 με την κλιματική αλλαγή. Διερευνώνται οι κλιματικές συνθήκες και το πως μπορούν να επηρεάσουν την εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών επιδρώντας στους φορείς των παθογόνων οργανισμών. Εξετάζεται η επίδραση της κτηνοτροφίας στην κλιματική αλλαγή, οι μηχανισμοί με τους οποίους μπορεί να περάσει μια ζωονόσος στον άνθρωπο και οι θλιβερές επιπτώσεις που μπορεί να έχει το εμπόριο άγριων ζώων. Διερευνώνται οι επιπτώσεις της αποδάσωσης τόσο στην κλιματική αλλαγή όσο και στον κίνδυνο που αυτή η πράξη δημιουργεί για την μετάδοση ζωονόσων. Στην συνέχεια αναφέρεται συνοπτικά ο τρόπος μετάδοσης της Covid-19 και μελετάται η επίδραση των αέριων ρύπων στην μεταδοτικότητα και την εξέλιξη της νόσου. Μελετήθηκε η επίδραση της σωματιδιακής ύλης, του διοξειδίου του αζώτου, του διοξειδίου του θείου, του μονοξειδίου του άνθρακα και του τροποσφαιρικού όζοντος. Όλοι οι αέριοι ρύποι αύξησαν την μεταδοτικότητα της νόσου εκτός από το διοξείδιο του θείου που φαίνεται πως την μειώνει. Οι αέριοι ρύποι δεν έδειξαν να επηρεάζουν άμεσα την θνησιμότητα, με εξαίρεση το διοξείδιο του αζώτου, τα PM10 και PM2,5. Ακόμα μελετήθηκε η επίδραση του lockdown στην αέρια ρύπανση. Ένα καθημερινό πρόβλημα που έγινε ιδιαίτερα σοβαρό κατά την διάρκεια της πανδημίας ήταν η διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Λόγω της πανδημίας η ανάγκη για συσκευασίες μιας χρήσης αυξήθηκε κατακόρυφα και κατά συνέπεια το ίδιο έγινε και με τα απορρίμματα. Η κατάσταση έγινε ακόμα χειρότερη όταν η ανακύκλωση σε πολλές χώρες του κόσμου χρειάστηκε να σταματήσει, αφού λόγω της πανδημίας τα αστικά απορρίμματα θεωρήθηκαν μολυσματικά. Γεγονός που επηρέασε την αποκομιδή των απορριμμάτων συνολικά. Διερευνώνται ακόμα διεξοδικά οι μετεωρολογικές συνθήκες και η επίδραση τους στην πανδημία του Covid-19, με την υγρασία να παρουσιάζει αντιστρόφως ανάλογη συσχέτιση, δηλαδή όσο η υγρασία αυξανόταν τόσο μειώνονταν τα κρούσματα. Οι βροχοπτώσεις από την άλλη παρουσιάζουν θετική συσχέτιση. Η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας και η ταχύτητα του ανέμου δεν μας δίνουν ξεκάθαρες απαντήσεις για την επίδραση τους στον Covid-19. Η ηλιακή ακτινοβολία έδειξε να μειώνει την συγκέντρωση του ιού στις επιφάνειες. Αυτό που προέκυψε σαν συμπέρασμα είναι ότι οι μετεωρολογικές συνθήκες δρουν έμμεσα στην μεταδοτικότητα του ιού αφού επηρεάζουν την συμπεριφορά και την καθημερινότητα των ανθρώπων. Ερευνάται ακόμα η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των ανθρώπων και ο ρόλος της στην εξέλιξη της πανδημίας. Οι φτωχότεροι πολλές φορές υφίστανται το φαινόμενο της περιβαλλοντικής αδικίας, γεγονός που αυξάνει την τρωτότητα τους στον Covid-19. Τα αποτελέσματα είναι ακόμα χειρότερα αν συμπεριλάβουμε την έλλειψη πρόσβασης στα συστήματα υγείας κυρίως λόγω έλλειψης ασφάλισης και τις γενικότερες συνθήκες διαβίωσης. Διερευνάται ακόμα ο τρόπος με τον οποίο η εντατικοποίηση της γεωργίας επηρεάζει το κλίμα και παράλληλά μας φέρνει αντιμέτωπους με ζωονόσους. Μέχρι τώρα η φύση μας είχε προειδοποιήσει αρκετές φορές. Η ανθρώπινη συμπεριφορά και η πίεση που ασκείται στην άγρια ζωή, οδηγούν σε συχνές επαφές με τα άγρια ζώα, αυτή η επαφή έχει σαν αποτέλεσμα νέες ζωονόσους. Τα περισσότερα παθογόνα να περνούν στον άνθρωπο στους οικότονους, στις περιοχές δηλαδή αλληλοκάλυψης. Οι ιοί που πέρασαν στον άνθρωπο σε περιοχές οικοτόνων αλλά και μέσω του κυνηγιού άγριων ζώων είναι: ο HIV που προκαλεί την νόσο του AIDS, ο αιμορραγικός πυρετός Ebola, η λύσσα, ο πυρετός των πιθήκων, ο κορονοϊός SARS, η νόσος του lyme, η γρίπη, η εγκεφαλίτιδα, η Αφρικανική τρυπανοσωμίαση και άλλοι. Εξετάζεται ο ρόλος της βιοποικιλότητας στην μεταφορά παθογόνων οργανισμών και πως η μείωση της αυξάνει τον κίνδυνο. Παρατηρείται ότι κάθε δράση του ανθρώπου στην φύση προκαλεί και μια αντίδραση. Γίνεται προσπάθεια για βρεθεί αν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και του ξεσπάσματος επιδημιών-πανδημιών του παρελθόντος. Βρίσκεται σύνδεση στην πανδημία της Πανώλης του Ιουστινιανού που χτύπησε την Κωνσταντινούπολη το 542μ.χ, όπως επίσης και στην επιδημία κίτρινου πυρετού που ξέσπασε στην Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ το 1793. Μελετάται ακόμα η δράση του φαινομένου Ελ Νίνιο σε επιδημίες χολέρας όπως και το φαινόμενο Λα Νίνια που φαίνεται να έχει προηγηθεί όλων των πανδημιών γρίπης της σύγχρονης ιστορίας(1918,1957,1968,2009). Συνεχίζουμε με την μελέτη του βακτηρίου της Χολέρας στα στρείδια και πως αυτό σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή. Ερευνώνται ακόμα οι μηχανισμοί με τους οποίους μπορεί να οδηγηθούμε σε νέες πανδημίες στο μέλλον, τις επιπτώσεις της τήξης της κρυόσφαιρας και τα παθογόνα που βρίσκονται σε λήθαργο μέσα σ’ αυτή. Μελετάται μια επιδημία άνθρακα που ξέσπασε στην Σιβηρική χερσόνησο Γιαμάλ που μπορεί να μας προϊδεάσει για το μέλλον. Τέλος θα εξετάσουμε την αντίσταση αρχαίων παθογόνων οργανισμών στα σύγχρονα αντιβιοτικά. Γίνονται ακόμα προτάσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με διαδικασίες κατεπείγοντος, να στραφούν όλοι οι απαραίτητοι πόροι στην ανάσχεση της όπως έγινε με την πανδημία και την παροχή της απαιτούμενης βοήθειας στα αναπτυσσόμενα κράτη. Προτείνονται αλλαγές στον κτηνοτροφικό τομέα για την μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και της αποφυγής ζωονόσων. Πρόνoια προς τους ανθρώπους χαμηλής κοινωνικοοικονομικής τάξης για την βελτίωση της υγείας όλης της ανθρωπότητας. Τέλος προτείνεται αλλαγή του μοντέλου παραγωγής προϊόντων με σκοπό την μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. (EL)
This diploma thesis explores two global problems that could be characterized as existential, the climate change and the Covid-19 pandemic. The pandemics from antiquity to the present day are briefly mentioned. In this "journey" the four influenza pandemics of the last hundred years or so are presented. We start with the Spanish flu, we move on to the Asian flu, the Hong Kong flu and finally we reach the new flu. Their effects are listed and how they have been dealt with. The following describes the effects of climate change, such as global warming and the inequality in the distribution of rainfall combined with extreme weather events. This means that some countries will face heatwaves and extreme droughts and others will face flooding. Several of the coastal areas will face problems due to melting cryosphere and rising sea levels. The impacts of climate change in the Mediterranean, Europe and threats to the global economy are investigated. The effects of the Covid-19 pandemic disease as reflected by the medical community, physical and mental health problems are presented. Finally, the economic impact of the pandemic is mentioned. It analyzes the technological miracle that arose due to the pressure that the pandemic exerted on humanity, from the rapid creation of effective vaccines, to the adaptability shown by humanity to new living conditions with work and education being done from home, using technological means. In the fifth chapter we present the correlation of the Covid-19 pandemic with climate change. Climatic conditions and how they can affect the spread of communicable diseases by affecting the carriers of pathogenic organisms are investigated. It examines the impact of livestock farming on climate change, the mechanisms by which a zoonosis can pass to humans and the sad effects that wildlife trade can have. The impact of deforestation on climate change and the risk it poses for the transmission of zoonoses is being investigated. Then, the mode of transmission of Covid-19 is briefly mentioned and the effect of air pollutants on the transmissibility and progression of the disease is studied. The effects of particulate matter, nitrogen dioxide, sulphur dioxide, carbon monoxide and ground-level ozone were studied. All air pollutants increased the transmissibility of the disease except sulfur dioxide which seems to reduce it. Air pollutants were not shown to directly affect mortality with the exception of nitrogen dioxide, PM10 and PM2.5. The effect of lockdown on air pollution was also studied. A daily problem that became particularly serious during the pandemic was solid waste management. Due to the pandemic, the need for single-use packaging increased sharply and consequently so did waste. The situation became even worse when recycling in many countries around the world had to stop, since due to the pandemic municipal waste was considered infectious. This affected waste collection as a whole. Meteorological conditions and their impact on the Covid-19 pandemic are still being thoroughly investigated, with humidity showing an inverse correlation, i.e. as humidity increased, cases decreased. Rainfall, on the other hand, shows a positive correlation. The temperature of the atmosphere and the speed of the wind do not give us clear answers about their effect on Covid-19. Sunlight has been shown to reduce the concentration of the virus on surfaces. What emerged as a conclusion is that meteorological conditions act indirectly on the transmissibility of the virus since they affect people's behavior and everyday life. The socio-economic situation of people and its role in the evolution of the pandemic are still being investigated. The poorest often suffer environmental injustice, which increases their vulnerability to Covid-19. The results are even worse if we include lack of access to health systems, mainly due to lack of insurance and general living conditions. It also explores how the intensification of agriculture affects the climate and at the same time confronts us with zoonoses. Until now nature had warned us several times. Human behavior and pressure on wildlife lead to frequent contact with wild animals, this contact resulting in new zoonoses. Most of the pathogens are passing to humans in the ecotones, the areas of overlap. The viruses that passed to humans in ecotone areas and through wildlife hunting are: HIV that causes AIDS disease, Ebola hemorrhagic fever, rabies, monkey fever, SARS coronavirus, lyme disease, influenza, encephalitis, African trypanosomiasis and others. The role of biodiversity in the transport of pathogens is examined and how its reduction increases the risk. It is observed that every action of man in nature also causes a reaction. An effort is being made to find out if there is a correlation between climate change and the outbreak of epidemics-pandemics of the past. There is a connection to the plague pandemic that struck Constantinople in 542 AD, as well as the yellow fever epidemic that broke out in Philadelphia in 1793. The action of the El Niño phenomenon in cholera epidemics is also being studied, as well as the La Niña phenomenon that seems to have preceded all influenza pandemics of modern history (1918, 1957, 1968, 2009). We continue with the study of the Cholera bacterium in oysters and how it relates to climate change. We study the mechanisms by which we may lead to new pandemics in the future, the effects of the melting of the cryosphere and the pathogens that are dormant in it are still being investigated. We are studying an anthrax epidemic that broke out on the Siberian Yamal Peninsula that may foreshadow the future. Finally, we will examine the resistance of ancient pathogens to modern antibiotics. Proposals are also being made to tackle climate change with urgent procedures, to focus all necessary resources on containing it as was done with the pandemic and to provide the necessary assistance to developing nations. Changes in the livestock sector are proposed to reduce the environmental footprint and avoid animal diseases. We need provision for the people of low socioeconomic class to improve the health of all humanity. Finally, a change in the production model of products is proposed in order to reduce the environmental footprint. (EN)

Θετικές Επιστήμες

Θετικές Επιστήμες (EL)
Science (EN)

Greek

Σχολή Θετικών Επιστημών » Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος » ΠΜΣ Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων » Κατεύθυνση Στρατηγικές Διαχείρισης Καταστροφών και Κρίσεων στους Διοικητικούς και Αναπτυξιακούς Τομείς
Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης » Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών

https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/




*Institutions are responsible for keeping their URLs functional (digital file, item page in repository site)