Κοινωνικοί και πολιτιστικοί παράγοντες καθώς και χαρακτηριστικά της κατάστασης διαμορφώνουν το βαθμό στον οποίο τα ιδιαίτερα στοιχεία και η συμπεριφορά του ηγέτη είναι κατάλληλα προσαρμοσμένα και αποτελεσματικά για το περιβάλλον, το σκοπό και τις ανάγκες των υφισταμένων και συγκεκριμένα των εκπαιδευτικών και γενικότερα της σχολικής μονάδας. Στην κατεύθυνση αυτή η ηγετική συμπεριφορά του διευθυντή του σχολείου επιδρά στην επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων, επηρεάζοντας τη εύρυθμη λειτουργία της σχολικής μονάδας, τη συναισθηματική κατάσταση και κατ’ επέκταση την απόδοση των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας. Σκοπός της εργασίας είναι να εξετάσει τη σχέση μεταξύ της ηγετικής συμπεριφοράς των διευθυντών σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με την επαγγελματική ικανοποίηση, τη συναισθηματική κατάσταση και την αυτοκετίμηση των εκπαιδευτικών στο σχολείο στο οποίο υπηρετούν ως εκπαιδευτικοί. Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά εκατό εβδομήντα πέντε (175) εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευσης, εκ των οποίων σαράντα ένας (41, ποσοστό 23.4%) ήταν άνδρες και εκατό τριάντα τέσσερις (134, 76.6%) γυναίκες. Σχετικά με την ηλικία των εκπαιδευτικών της μελέτης, αυτή κυμάνθηκε από είκοσι τρία (23) έως εξήντα δύο (62) ετών, με τη μέση ηλικία των εκπαιδευτικών να κυμαίνεται περίπου στα σαράντα ένα (41) έτη (Μ =41.37, SD = 11.69). Ο μέσος όρος της διδακτικής εμπειρίας ανέρχεται περίπου στα δεκαπέντε (15) χρόνια (Μ = 15.01, SD = 10.9). Οι εκπαιδευτικοί συμπλήρωσαν τέσερρα όργανα αυτοαναφοράς: (1) την Κλίμακα Επαγγελματικής Ικανοποίησης (Job Satisfaction Scale), (2) το Ερωτηματολόγιο Ανταγωνιστικών Αξιών Ηγετικής Συμπεριφοράς (Competitive Values Leadership Instrument), (3) την Κλίμακα Αυτοεκτίμησης (Self – Esteem Scale) και (4) την Κλίμακα Προφίλ Ψυχικής Διάθεσης (Profile of Mood State). Τα ερωτηματολόγια εμφάνισαν ικανοποιητικούς δείκτες εσωτερικής συνέπειας και εγκυρότητας. Τα αποτελέσματα της μελέτης υποστήριξαν την ύπαρξη στατιστικά σημαντικών συσχετίσεων μεταξύ της ηγετικής συμπεριφοράς του διευθυντή και της συναισθηματικής κατάστασης των εκπαιδευτικών, όπου θετικότερη ηγετική συμπεριφοράς σχετιζόταν με θετικότερη συναισθηματική κατάσταση των εκπαιδευτικών. Επίσης, η ηγετική συμπεριφοράς σχετιζόταν με την αυτοεκτίμηση των εκπαιδευτικών. Αναφορικά με τις συσχετίσεις μπορεί να υποστηριχθεί επίσης ότι η επαγγελματική ικανοποίηση των εκπαιδευτικών σχετιζόταν με θετικότερη συναισθηματική κατάσταση από πλευράς τους. Εξετάζοντας τις διαφορές μεταξύ ομάδων εκπαιδευτικών, διαφορές παρατηρήθηκαν με βάση της ηλικία, την προηγούμενη εμπειρία σε διοικητική θέση, τη συνολική εκπαιδευτική – διδακτική εμπειρία των συμμετεχόντων, αλλά και το είδος του σχολείου (ιδιωτικό – δημόσιο) ως προς την αξιολόγηση της ηγετικής συμπεριφοράς των διευθυντών των σχολικών μονάδων. Τα συγκεκριμένα ευρήματα καταδεικνύουν με σαφήνεια το σημαντικό ρόλο της ηγετικής συμπεριφοράς του διευθυντή στο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ο οποίος σχετίζεται και μπορεί να επηρεάσει το αίσθημα επαγγελματικής ικανοποίησης των εκπαιδευτικών, αλλά και ευρύτερα της συναισθηματική κατάσταση και την αυτοεκτίμηση των εκπαιδευτικών. Συμπερασματικά, θα μπορούσε να υποστηριχθεί η ιδιαίτερη σημασία εκπαίδευσης των διευθυντών των σχολικών μονάδων σε θέματα ηγεσίας και διοίκησης καθώς και των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων στο συγκεκριμένο πεδίο, καθώς και την ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης ενός κρίσιμο θέματος για την εκπαιδευτική και μαθησιακή διαδικασία.
(EL)
Social and cultural factors as well as characteristics of the situation shape the extent to that the school director’s behavior are appropriately adapted and effective for the environment, purpose and needs of the teachers and the school environment in general. Based on the above, the leadership behavior of the school director affects the achievement of educational goals, the function of the school unit, the emotional responses and the teachers’ performance at the school unit. The aim of the current study is to examine the relationship between the school director’s leadership behavior in Primary Education with the teachers’ job satisfaction, emotional state and self-esteem. One hundred seventy-five (175) Primary Education teachers volunteer to participated in the study [forty-one (41, 23.4%) men and one hundred thirty-four (134, 76.6%) women]. Teachers’ age ranged from twenty-three (23) to sixty-two (62) years old (M = 41.37 years, SD = 11.69). The average teaching experience was approximately fifteen (15) years (M = 15.01, SD = 10.9). Teachers filled in four self-reporting instruments: (1) the Job Satisfaction Scale, (2) the Competitive Values Leadership Instrument, (3) the Self-Esteem Scale and (4) the Profile of Mood State. The questionnaires showed satisfactory internal consistency and validity. The results of the study supported statistically significant associations between director's leadership behavior and teachers' emotional state, the more positive director’s behavioral was related with a more positive teachers' emotional state. In addition, director’s behavioral was associated with teachers' self-esteem. Based on the correlation analysis, it can also be argued that teachers' job satisfaction was associated with a more positive emotional state. Examining the differences between groups of teachers, differences were observed based on age, previous teaching experience in an administrative position, the overall educational – teaching experience, but also the type of school (private – public) in assessing the leadership behavior of school heads. The findings of the current study clearly demonstrate the important role of the director's leadership behavior in the Primary Education schools. This is related and can affect teachers' sense of job satisfaction, but also teachers’ emotional state and self-esteem. In conclusion, the findings of the current study support the importance of school director’s education on leadership behavior and administration demands. Further research regarding teachers needs will provide fruitful information as critical issue for the educational and learning process.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
