Μέσα από το μυθιστόρημα Vecindarios excéntricos (1998) της Rosario Ferré (Πουέρτο Ρίκο, 1938-2016) φαίνεται να σκιαγραφείται το ιστορικό και πολιτιστικό προφίλ, όχι μόνο των δύο οικογενειών που πρωταγωνιστούν αλλά, ενός ολόκληρου λαού. Οι συγκρούσεις της αφηγήτριας, της Ελβίρα, με τη μητέρα της, την ωθούν στην αναζήτηση της ατομικής της ταυτότητας, μέσω της δόμησης ενός γενεαλογικού πορτραίτου, του οποίου οι βάσεις φτάνουν μέχρι τους προπαπούδες της. Η ισπανική αποικιοκρατία μέχρι το 1898 και η εκχώρηση του Πουέρτο Ρίκο στις Ηνωμένες Πολιτείες από τότε και μέχρι σήμερα, καταλήγουν σε ασάφεια σχετικά με την έννοια της πορτορικανικής ταυτότητας σε όλες της τις εκφάνσεις. Έτσι, η Ελβίρα ξεδιπλώνει τα ιστορικά γεγονότα, ενώ ταυτίζεται με τον πορτορικανικό λαό. Το πλαίσιο στο οποίο δρουν οι χαρακτήρες, με ετερόκλητες κοινωνικές και πολιτιστικές καταβολές καθώς και διαφορετικές πολιτικές θέσεις, επιτρέπει την παραγωγή εικόνων, που παραπέμπουν σε ιστορικά ντοκουμέντα. Η σύνδεση της ιστορίας, της πολιτικής και του πολιτισμού του Πουέρτο Ρίκο αποτελούν τον άξονα διερεύνησης του ζητήματος της πορτορικανικής ταυτότητας, για να φτάσουμε στο παρόν και να συλλογιστούμε το μέλλον αυτού του νησιού της Καραϊβικής, που μέχρι σήμερα εξακολουθεί να βρίσκεται σε υβριδική κατάσταση.
(EL)
Por medio de la novela Vecindarios excéntricos (1998) de Rosario Ferré (Puerto Rico, 1938-2016) se traza el perfil histórico y cultural, no solo de las dos familias protagonistas sino de un pueblo entero. Las confrontaciones de la narradora, Elvira, con su madre la empujan a la búsqueda de su propia identidad, a través de la construcción del retrato genealógico cuyas bases llegan hasta sus bisabuelos. La colonización española hasta 1898 y la cesión de Puerto Rico a los Estados Unidos desde entonces hasta el presente, resultaron a la ambigüedad del sentido de la identidad en todos sus aspectos. Por ende, Elvira despliega los acontecimientos históricos, mientras se identifica con el pueblo puertorriqueño. El contexto en el cual actúan los personajes, de orígenes sociales y culturales diversas así como de posiciones políticas diferentes, permite la producción de imágenes casi documentales. El entronque de la historia, la política y la cultura puertorriqueñas constituyen el eje alrededor del cual se examina la cuestión de la identidad puertorriqueña, para llegar al presente y reflexionar sobre el porvenir de la isla caribeña, que hasta hoy sigue hallándose en una situación híbrida.
The historical and cultural profile, not only of the two protagonist families but also of
an entire nation, are traced in the novel Vecindarios excéntricos (1998) by Rosario Ferré (Puerto Rico, 1938-2016). The confrontations of the narrator, Elvira, with her mother compel her to search for her own identity through the construction of a genealogical portrait, the origins of which reach back to her great-grandparents. Spanish colonization until 1898 and the subsequent cession of Puerto Rico to the United States has resulted in an ambiguous sense of identity in all its aspects. Identifying with the Puerto Rican people, Elvira presents these historical events. The context in which the characters act, from diverse social and cultural backgrounds as well as different political positions, allows the production of an almost documentary set of images. The intersection of Puerto Rican history, politics and culture constitutes the axis around which the issue of Puerto Rican identity is examined so as to reach the present and consider the future of the Caribbean island, which to this day continues to face the challenges of hybridity.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
