Οι μελέτες για την αναγνώριση και την ανάδειξη της καθημερινότητας των γυναικών κατά την προϊστορία, έχουν αναδείξει την σημαντικότητα που κατείχε το γυναικείο φύλο, σε πολλαπλά επίπεδα του δημόσιου και ιδιωτικού βίου. Η μινωική Κρήτη, λόγω της πληθώρας απεικονίσεων γυναικείων μορφών είτε ως θεαινών, είτε ως ιέρειες, υπήρξε αρχικά ένας από τους επικρατέστερους πολισμούς, για τον ισχυρισμό μίας μητριαρχικής κοινωνίας.
Η περεταίρω μελέτη μέσα από την αρχαιολογία του φύλου, που αναπτύχθηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες, και η στροφή των ερευνών από θρησκευτικά συμφραζόμενα, σε χώρους καθημερινούς όπως η οικία, καθώς και η διερεύνηση διαχρονικών λειτουργειών της γυναικείας φύσης, έχουν ανατρέψει κάποιες από τις προϋπάρχουσες θεωρίες. Η παρούσα μελέτη, με βάση τις βιολογικές σταθερές που διέπουν την γυναικεία φύση, όπως η μητρότητα, αλλά και τις βιοποριστικές ανάγκες όπως η εργασία, προσπαθεί να ανιχνεύσει και να αναγνωρίσει τις ταυτότητες που οικειοποιούταν η γυναίκα στην μινωική Κρήτη.
Σημαντικοί τομείς όπως η οικογένεια, η εργασία και η θρησκεία μελετώνται συγκριτικά με το ανδρικό φύλο, αναδεικνύοντας έναν ισότιμο φυλετικά πολιτισμό, όπου το κάθε φύλο είχε επιμεριστεί διαφορετικές κοινωνικές ταυτότητες και συμβάσεις, ενώ παραλλήλως είχαν μοιραστεί από κοινού κάποιες άλλες. Ο διαχωρισμός αρμοδιοτήτων όπως παρουσιάζεται μέσω των ευρημάτων, δεν διαφαίνεται να ισχυροποιεί κοινωνικά και ιεραρχικά το ένα εκ των δύο φύλων. Αντιθέτως, δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για ένα πολιτισμικό περιβάλλον ισοτιμίας, όπου το κάθε φύλο είχε εξίσου σημαντικούς ρόλους να επιτελέσει στην μινωική κοινωνία.
(EL)
The studies as far concerning on the recognition and highlighting of the daily lives of women during prehistory, have underscored the significance held by the female gender at multiple levels of both public and private life. Minoan Crete, due to the abundance of depictions of female figures either as goddesses or as priestesses, was initially one of the strongest candidates for the claim of a matriarchal society.
Further study through the archaeology of gender, which has developed over the past decades, and the shift in research focus from religious contexts to fecular spaces such as the household, as well as the investigation of the diachronic functions of the female nature, have overturned some of the pre-existing theories. This study, based on the biological constants governing female nature, such as motherhood, as well as the subsistence needs like labor, attempts to trace and identify the identities appropriated by women in Minoan Crete.
Key areas such as family, labor, and religion are examined in comparison to the male gender, highlighting a culturally egalitarian society where each gender had different social identities and conventions assigned, but also shared some others equally. The division of responsibilities, as presented by the findings, does not point to socially or hierarchically elevated one gender over the other. On the contrary, it creates the appropriate social conditions in order to develop a cultural environment of equality, where each gender had equally important roles to perform in Minoan society.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
