Η παρούσα μελέτη διεξήχθη στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής πολυκεντρικής έρευνας
ARCAGE. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε σε τέσσερα νοσοκομεία της
Αθήνας μεταξύ του 2002-2005. Η έρευνα είχε σχεδιασμό μελέτης ασθενών-μαρτύρων.
Συμμετείχαν 108 ασθενείς με καρκίνο λάρυγγα, 58 ασθενείς με καρκίνο φάρυγγα και
194 νοσοκομειακοί μάρτυρες. Μελετήθηκαν οι παράγοντες κινδύνου του καρκίνου του
λάρυγγα και του καρκίνου του φάρυγγα και έγινε συγκριτική αξιολόγηση της
συσχέτισης των παραγόντων αυτών με τις δύο εντοπίσεις. Τόσο οι ασθενείς όσο και
οι μάρτυρες απάντησαν σε ερωτήσεις για τις καπνισματικές τους συνήθειες και την
κατανάλωση αλκοόλ. Μετρήθηκε ανάστημα και σωματικό βάρος και υπολογίστηκε ο
δείκτης μάζας σώματος. Με το διατροφικό ερωτηματολόγιο που χρησιμοποιήθηκε
καταγράφηκε η μέση κατανάλωση καθενός από 120 τρόφιμα και ποτά στην περίοδο
ενός έτους πριν την διάγνωση. Η προσήλωση στην παραδοσιακή Μεσογειακή διατροφή
έγινε με τη χρήση δεκαβάθμιας κλίμακας που χρησιμοποιείται ευρύτατα (0=καθόλου,
9=μέγιστη προσήλωση). Η σχέση του καρκίνου του λάρυγγα ή του στοματο-υπο-
φάρυγγα με τους διαφόρους δυνητικά προσδιοριστικούς παράγοντες εξετάστηκε με
πολλαπλή λογαριθμιστική εξάρτηση. Για τον καρκίνο του λάρυγγα, ο σημαντικότερος
παράγοντας κινδύνου ήταν το κάπνισμα, με τους νυν καπνιστές συγκριτικά με τους
πρώην ή μη καπνιστές να έχουν 6,31 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο με ισχυρή
δοσοεξαρτώμενη σχέση. Η κατανάλωση αιθανόλης ήταν επίσης παράγοντας κινδύνου με
δοσοεξαρτώμενη σχέση, αλλά οι αντίστοιχες συσχετίσεις δεν ήταν στατιστικά
σημαντικές. Τέλος, η προσήλωση στο πρότυπο της παραδοσιακής Μεσογειακής
διατροφής αποτελούσε προστατευτικό παράγοντα εφόσον στην σχετική κλίμακα δεν
συνυπολογιζόταν η πρόσληψη αιθανόλης. Ο καρκίνος του λάρυγγα ήταν πολύ
συχνότερος στους άνδρες από ότι στις γυναίκες (σχεδόν 10 προς 1) και είχε την
τάση επικέντρωσης σε άτομα χαμηλότερης εκπαιδευτικής στάθμης. Όσον αφορά τον
καρκίνο του φάρυγγα, ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου ήταν και πάλι το
κάπνισμα, αλλά η δύναμη της συσχέτισης ήταν μικρότερη από εκείνη που
παρατηρήθηκε για τον καρκίνο του του λάρυγγα. Οι καπνιστές συγκριτικά με τους
μη καπνιστές είχαν 4,37 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο με ήπια δοσοεξαρτώμενη σχέση.
Η κατανάλωση αιθανόλης
ήταν επίσης παράγοντας κινδύνου με δοσοεξαρτώμενη σχέση, αλλά η αντίστοιχη
συσχέτιση ήταν στατιστικά σημαντική για τις υψηλές καταναλώσεις. Η παραδοσιακή
μεσογειακή διατροφή αποτελούσε προστατευτικό παράγοντα με ή χωρίς συνεκτίμηση
της πρόσληψης αιθανόλης. Ο καρκίνος του φάρυγγα ήταν συχνότερος στους άνδρες
από ότι στις γυναίκες (περίπου, 2,5 προς 1).
(EL)
This thesis relied on data collected in Greece in the context of the European
multicentric project ARCAGE. Patients were recruited in four major hospitals in
Athens, Greece, between 2002 and 2005 and a case-control study design was
implemented. For this study, we relied on data from 108 histologically
confirmed incident laryngeal cancer patients, 58 histologically confirmed
incident pharyngeal cancer patients, and 194 hospital controls. The purpose of
the study was to quantity risk factors for cancer of the larynx and cancer of
the pharynx and compare their relative contribution in the etiology of these
diseases. Index cases and controls were interviewed in hospital wards under
identical conditions by specially-trained health professionals. In addition to
extensive information elicited from the questionnaire including data on tobacco
smoking and alcohol drinking, body weight and height were measured and the body
mass index was estimated with respect to diet and semi-quantitative
food-frequency questionnaire, recording frequency of consumption of 120 foods
and drinks during one year prior to the diagnosis of the current disease, was
used. Adherence to the traditional Mediterranean diet was assessed by a widely
used 10-point scale (0=minimal, 9=maximal adherence). The association of
various risk factors with the risk of cancers of the larynx and the pharynx was
assessed through multiple logistic regression models -with respect to cancer of
the larynx, smoking was the dominant risk factor. Current smokers had a 6,31
times higher risk compared to past- and non-smokers, and there was a strong
dose-response association. Ethanol consumption was also a risk factor with a
dose -response association, but the results did not reach statistical
significance in our data. Finally, adherence to the traditional Mediterranean
diet was inversely associated with laryngeal cancer risk, particularly when the
alcohol component was not included in the score. Cancer of the larynx was much
more common among men than among women (about 10 to 1) and tended to
concentrate among persons with lower educational level with respect to cancer
of the pharynx, smoking was again the dominant risk factor, but the strength of
the association was weaker than that noted with respect to cancer of the
larynx. Thus, smokers, in comparison to non-smokers, had 4.37 times higher
risk, with a weaker dose response relation. Ethanol consumption was also a risk
factor with a dose-response association, but the relation was statistically
significant only among high consumers. Finally, adherence to the Mediterranean
diet was inversely assosiated with pharyngeal cancer risk, irrespectively of
the inclusion of the ethanol component in the Mediterranean diet score.
(EN)