Η μνημη αποτελει αναμφισβητητα μια απο τις πιο μυστηριωδεις και θαυμαστες
λειτουργιες του οργανισμου. Με το περας ωστοσο του χρονου η ικανοτητα για
μνημη και μαθηση μειωνεται αισθητα, φαινομενο που απασχολει αρκετα τοσο
την επιστημονικη κοινοτητα οσο και το γενικο πληθυσμο. Ο μεταβολισμος του
RNA και συγκεκριμενα ο ελεγχος της μεταφρασης στις νευρικες συναψεις
ειναι μια διαδικασια που ελεγχει την μακροχρονη μετασυναπτικη
πλαστικοτητα και κατ’επεκταση τη διαμορφωση και τη σταθεροποιηση της
μνημης. Ερευνες εχουν δειξει οτι η μακροχρονη μνημη απαιτει εκ νεου
πρωτεϊνοσύνθεση ενω η βραχυχρονη όχι.
Η εναρξη της μεταφρασης και η αποδομηση του mRNA, δυο ανταγωνιστικες
διαδικασιες, παιζουν κυριο ρολο στη ρυθμιση της εκφρασης των γονιδιων
στα ευκαρυωτικα κυτταρα. Επειτα απο την ολοκληρωση της ωριμανσης τους,
τα mRNAs εξαγονται στο κυτταροπλασμα οπου και μεταφραζονται η
αποσιωπουνται μεσω καταλληλων πρωτεινων/miRNAs αν δεν υπαρχει το
καταλληλο ερεθισμα. Τα μη-μεταφραζομενα η τα προς αποδομηση mRNAs
συσσωρευονται σε συγκεκριμενα ριβονουκλεοπρωτεϊνικά σωματιδια που
ονομαζονται σωματια Π. Σωματια Π εχουν εντοπιστει τοσο στο κυτταρικο
σωμα οσο και στους δενδριτες των νευρωνων.
Τα νευρικα κυτταρα δημιουργουν συνεχως καινουριες συναψεις η
διαφοροποιουν τις ηδη υπαρχουσες με αποτελεσμα να χαρακτηριζονται απο
μεγαλη πλαστικοτητα. Κατα κυριο λογο η ικανοτητα των νευρικων κυτταρων
να πραγματοποιουν συνεχεις και δυναμικες αλλαγες οφειλεται σε
συγκεκριμενη χωροχρονικη μεταφραση των mRNA τους. Ετσι mRNA τα οποια δεν
μεταφραζονται αμεσα αλληλεπιδρουν με ριβονουκλειοπρωτεϊνικά σωματιδια
μεταφορεις (transport RNPs), μεταφερονται σε συγκεκριμενες περιοχες κατα
μηκος του νευραξονα και στη συνεχεια, επειτα απο το καταλληλο ερεθισμα,
μεταφραζονται. Εχει δειχθει οτι τα σωματια Π αλληλεπιδρουν ενεργα με τα
ριβονουκλεοπρωτεϊνικά σωματιδια μεταφορεις χωρις ωστοσο να εχει
διαλευκανθει πληρως ο ρολος της αλληλεπιδρασης τους.
H παρούσα μελέτη επιχείρησε να δείξει μία πιθανή εμπλοκή των σωμάτιων Π σχετικά
με την αποσιώπηση/αποθήκευση των μεταφραστικά κατεσταλμένων mRNAs στις συνάψεις
των νευρικών κυττάρων του C. elegans. Με την πραγματοποίηση πειραμάτων
χημειοτακτισμού, αρχικά αποδείξαμε και εμείς της θεωρία πως για την παγίωση της
μακρόχρονης μνήμης απαιτείται εκ νέου πρωτεινοσύνθεση και στη συνέχεια δείξαμε
όντως μια πιθανή εμπλοκή των σωμάτιων Π στους μηχανισμούς αυτούς, ωστόσο
αρκετά πειράματα χρειάζονται ακόμη να γίνουν.
(EL)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
