Στα πλαίσια της παρούσας διπλωματικής εργασίας επιχειρήθηκε η εκτίμηση
επικινδυνότητας της εδαφικής διάβρωσης της υδρολογικής λεκάνης του Κερυνίτη
ποταμού στο Νομό Αχαΐας, οι επιπτώσεις που επιφέρει το φαινόμενο των πυρκαγιών
και οι τρόποι αντιμετώπισης της. Στην εν λόγω εργασία επιλέχθηκε η Αναθεωρημένη
Εξίσωση Εδαφικής Απώλειας (RUSLE). Η επίτευξη του εγχειρήματος αυτού
πραγματοποιήθηκε με τη χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (G.I.S). Η
εισαγωγή σε ένα Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών των διαθέσιμων ποσοτικών,
περιγραφικών & γεωγραφικών δεδομένων διευκολύνει την παραπέρα επεξεργασία τους
και την παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε θεματικούς χάρτες & πίνακες, οι οποίοι
βοηθούν στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για τα υπό μελέτη φαινόμενα.
Ειδικότερα η παρούσα διπλωματική εργασία αποτελείται από οχτώ κεφάλαια.Πιο
συγκεκριμένα στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μία γενική αναφορά στο φαινόμενο της
εδαφικής διάβρωσης.Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται η έννοια του εδάφους, ο
σχηματισμός του με την ταχύτητα και τις ιδιότητες από τις οποίες αποτελείται,
καθώς και η σύστασή του. Επιπλέον αναφέρονται οι ορίζοντες του εδάφους, η
ταξινόμηση, τα στάδια ανάπτυξης και η υποβάθμισή του.
Στο κεφάλαιο τρία περιγράφεται το φαινόμενο της διάβρωσης. Οι μηχανισμοί
διάβρωσης του εδάφους, αλλά και οι τύποι από τους οποίους αποτελείται.
Αναφέρονται οι παράγοντες που επηρεάζουν την εδαφική διάβρωση και το πρόβλημα
της διάβρωσης στην Ελλάδα και την Ευρώπη, καθώς και οι τρόποι προστασίας των
εδαφών από αυτή.
Στο κεφάλαιο τέσσερα αναφέρονται τα μοντέλα που πλαισιώνουν τη διάβρωση, οι
κατηγορίες αυτών, καθώς επίσης και ο τρόπος επιλογής του καταλληλότερου
μοντέλου. Γίνεται ανάλυση των παραγόντων της RUSLE, που χρησιμοποιήθηκε στη
παρούσα εργασία. Στο κεφάλαιο πέντε σχολιάζεται ο Νομός Αχαΐας στον οποίο
υπάγεται η περιοχή μελέτης, αναλύεται η γεωμορφολογία, η μορφολογία, η
γεωλογική σύσταση και δομή του Νομού καθώς και η τεκτονική του. Στο κεφάλαιο
έξι αναλύεται η περιοχή μελέτης όσο αναφορά τη θέση της, τη μορφολογία, τη
γεωλογία, τη τεκτονική καθώς επίσης και η επιτόπια έρευνα που πραγματοποιήθηκε
κατά μήκος του ρέματος Κερυνίτη. Στο κεφάλαιο επτά αναπτύσσεται το μοντέλο
διάβρωσης της RUSLE με σκοπό την εξαγωγή των αποτελεσμάτων των παραγόντων R
(εξίσωση Τοσκάνης), K, LS, C, P και τον συνδυασμό αυτών για την εξαγωγή δύο
τελικών χαρτών που παρουσιάζουν την υπάρχουσα κατάσταση του Κερυνίτη πριν και
μετά τις πυρκαγιές του 2007 σε συνδυασμό με την επιτόπια έρευνα που
πραγματοποιήθηκε στο ρέμα Κερυνίτη. O υπολογισμός και η μελέτη των επιμέρους
παραγόντων της RUSLE πραγματοποιήθηκε εξ’ ολοκλήρου στο περιβάλλον του Arc Map
9.3 της ΕSRI, εξαιρείται ο παράγοντας R, ο οποίος υλοποιήθηκε σύμφωνα με την
<<εξίσωση της Τοσκάνης>>. Ο συντελεστής διαβρωσιμότητας Κ που δόθηκε στις
εκάστοτε χαρτογραφικές μονάδες προήλθε από προγενέστερες βιβλιογραφικές
εφαρμογές της RUSLE. Ο τοπογραφικός παράγοντας LS υπολογίστηκε στο ΑrcMap 9.3
χρησιμοποιώντας το DEM και έπειτα υπολογίστηκε η συσσώρευση ροής (Flow
Accummulation) και η κατεύθυνση ροής (Flow Direction). O παράγοντας C προέκυψε
με τη χρήση του Corine 2000, όπου οι τιμές που πήρε ο C προκύπτουν από τη
βιβλιογραφία προσαρμοσμένες στη περιγραφή των συγκεκριμένων χρήσεων γης. Για
τον παράγοντα αυτό παρήχθησαν δύο χάρτες βλάστησης ένας για την κατάσταση πριν
τις πυρκαγιές και ένας μετά. Στο κεφάλαιο οχτώ παρουσιάζονται τα συμπεράσματα
της μελέτης καθώς επίσης και προτάσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου της
διάβρωσης στην υδρολογική λεκάνη του Κερυνίτη ποταμού.
(EL)
The purpose of this thesis is the hazard assessment for soil erosion in the
drainage basin of kerinitis river at Achaia prefecture and the consequences
that the forest fires has in the process of soil erosion, as well as measures
to confront this process. For the erosion prediction, the model that it was
selected is the Revised Universal Soil Loss Equation (RUSLE). For the
achievement of the goals of this present thesis, it was used Geographical
information systems (G.I.S). The Integration in a Geographic information system
of all the quantitative descriptive and geographical available data facilitates
the further elaboration and the presentation of the results into thematic maps
& tables which in their turn will help to extract useful conclusions for the
factors that they are under study. Specifically this present thesis is
consisted of eight chapters. More particularly in the first chapter it became
a general reference for the soil erosion as a process In the second chapter it’
s done an overview of the soil as term. More specifically it’s analyzed the
procedure of soil formation and the rate of the soil forming process.
Furthermore it’s described the properties and the texture of the soil .At last
it’s also described the soil’s horizon, soil classification, soil degradation
and the stages of soil formation. In the third chapter it’s defined the process
and the types of erosion. Furthermore it’s described the mechanisms of this
process and how they develop. It’s is referred also the factors that affecting
soil erosion and the erosion problem in Greece and Europe, as well as ways to
protect soils from this process.
In the fourth chapter were presented the soil erosion prediction models that
they are widely used and the categories that they are classified. It was
described also the selection methodology that was used in order to choose the
most suitable model. Moreover it were analyzed the factors of RUSLE model that
it was chosen for this present thesis. In the fifth chapter was examined the
geomorphology, the geological structure and texture and the tectonics of the
prefecture of Achaia in which the study area belongs.
In the sixth chapter is analyzed the position, the morphology, the geology and
the tectonics of the study area. Moreover it is analyzed the fieldwork that
conducted in the kerinitis river
In the seventh chapter it is run the soil erosion prediction model RUSLE, in
order to elicit the results of the factors: R (Tuscan equation), K, LS, C, P
and the combination of them, for the creation of the last two maps, that they
presenting the situation in the kerinitis drainage basin before and after the
forest fires of the 2007, in combination with the field work that held in the
kerinitis river The calculation and the study of the individuals RUSLE factors
performed entirely with Arc Map 10 interface of ESRI, excluding the factor R
which was estimated according to the equation of Tuscan. The soil erodibility
factor K that was given in each soil mapping unit was derived from references
of previous applications of RUSLE .The Slope- and slope length factors LS was
calculated with the Arc map 9.3 using DEM (digital elevation model). Then with
the use of the LS factor we calculate the flow accumulation and the flow
direction. The values of the factor C (cover management) were derived by
references and they were modified to correspond to the described land uses of
CORINE 2000. With the values of the factor C we produced two maps of
vegetation: one which represents the vegetation cover before the forest fires
and one after the forest fires
In the seventh chapter are presented the conclusions of this study as well with
proposals to address the soil erosion in the drainage basin of Kerinitis.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
