Σύμφωνα με πολλούς ερευνητές η τέχνη της Φλάνδρας του 15ου αι. είναι ένας κόσμος γεμάτος από σύμβολα και μυστικές θεωρίες. Στην εκπνοή, λοιπόν, του Μεσαίωνα έχουμε έναν εξαιρετικά δημιουργικό καλλιτεχνικά πυρήνα, αυτόν της Φλάνδρας, η οποία διάγοντας μια περίοδο πολιτικής και οικονομικής ανάπτυξης, “παράγει” και “εξάγει” μεταξύ άλλων τεχνών, ζωγραφική και μουσική σε μεγάλο μέρος του Δυτικού κόσμου. Πίσω από την απόλαυση μιας τέχνης της περιόδου αυτής κρύβεται μια αιτιώδης σχέση μεταξύ του αποτελέσματος και του θέματος που ο καλλιτέχνης θέλει να επικοινωνήσει. Κάθε αντικείμενο, ρεαλιστικά αποδοσμένο, είναι μέρος ενός προσεκτικά δομημένου σκηνικού, εμπνευσμένο από τον πραγματικό κόσμο αλλά εμποτισμένο από θεοσοφική δύναμη, το οποίο οδηγεί στη θέαση ενός υπερβατικού κόσμου. Η μουσική παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνδεση του γήινου με το ουράνιο την περίοδο αυτή. Στην τέχνη της Φλάνδρας του 15ου αι., περίοδο κατά την οποία η πολυφωνία στη μουσική αγγίζει λαμπρά ύψη, αντίστοιχα με τη ζωγραφική, απαντάται πληθώρα από ουράνιες ορχήστρες, που ψάλλουν ύμνους και παίζουν όργανα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το Πολύπτυχο της Γάνδης, φιλοτεχνημένο το 1432 από τους Hubert και Jan Van Eyck και το Τρίπτυχο με τον Χριστό και αγγέλους μουσικούς, φιλοτεχνημένο από τον Hans Memling γύρα στα 1490 για μοναστήρι Βενεδικτίνων στην ισπανική πόλη Nájera. Οι μουσικές απεικονίσεις σε αυτά τα έργα αποτελούν συνεκτικό κρίκο για την ερμηνεία του ζωγραφικού συνόλου. Άλλωστε, η θεωρία της μουσικής των σφαιρών, της συμπαντικής αρμονίας, υπήρξε κομβική από την αρχαιότητα μέχρι αιώνες αργότερα απαντώντας εικονογραφικά σε διάφορους πολιτισμούς από τη Μεσοποταμία και την Αρχαία Ελλάδα μέχρι τα μοναστικά τάγματα της Δύσης και τους αλχημιστές. Βασικοί συντελεστές της συμπαντικής αρμονίας αποτελούν σύμφωνα με την εκχριστιανισμένη εκδοχή της θεωρίας των σφαιρών, οι άγγελοι, οι οποίοι απεικονίζονται να πλαισιώνουν μουσικά τον Κύριο, ως τον σολίστα μιας ουράνιας αρμονικής συνήχησης.
(EL)
According to many scholars, 15th century Flemish art is a world full of symbols and mystic theories. In the so-called “waning” of the Middle Ages we have an extremely creative artistic core, that of Flanders, which, through a period of political and economic development, "produces" and "exports" among other arts, painting and music to a big part of the Western world. Behind the enjoyment of an art from this period, there is a causal relationship between the outcome and the subject that the artist wants to communicate. Every object, realistically depicted, is a part of a carefully structured scenery, inspired by the real world but impregnated by a theosophical power, which leads to the view of a transcendental world. Music plays an important role regards on linking the earthly to the divine at this time. In the 15th century Flemish art, a period when polyphony in music achieves brilliant heights, there is a plethora of celestial orchestras, chanting hymns and playing instruments. Typical examples are the Ghent altarpiece, painted in 1432 by Hubert and Jan Van Eyck, and the Triptych with Christ and angelic musicians, painted by Hans Memling around 1490 for the Benedictine monastery in the Spanish city of Nájera. The musical depictions in these works are a coherent link for the interpretation of the whole painting. After all, the theory of the music of the spheres, of universal harmony, has been a key element since antiquity to later centuries, so we can see iconographical examples in various civilizations from Mesopotamia and Ancient Greece to the monasticism of the West and the alchemism. The main factors of universal harmony according to the christianized version of the music of the spheres theory, are the angels, portrayed as musical ensembles accompanying the Lord as the solist of a celestial harmonic consonance.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
