δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
Η φουκωική οπτική της συγκρότησης του υποκειμένου της γνώσης και η Κριτική παιδαγωγική ως εργαλείο στην προοπτική της αυτονομίας του
Η φιλοσοφική παράδοση, που κυριάρχησε στον δυτικό κόσμο, περιγράφει την «ουσία» μας ως μια σκεπτόμενη υπόσταση (cogito), συγκροτεί και αναδεικνύει τον εαυτό μας ως έλλογο, ελεύθερο, αυτόνομο γνωστικό υποκείμενο. Ο Foucault αμφισβητεί την ουσιοκρατική αντίληψη –την πίστη δηλαδή σε μια καθολική, ανιστορική φύση ή ουσία του ανθρώπου– και διατυπώνει μια αναλυτική για την κατανόηση του τρόπου συγκρότησης του υποκειμένου της γνώσης στο εσωτερικό σχέσεων εξουσίας και γνώσης. Ο Foucault αντιλαμβάνεται το υποκείμενο ως ένα ενδεχομενικό αποτέλεσμα της ιστορίας και της κοινωνικοποίησης και επιχειρεί να εντοπίσει τους τρόπους εμφάνισης και λειτουργίας του εντός του πολιτισμού. Η ενδεχομενικότητα της συγκρότησης του υποκειμένου της γνώσης επιτρέπει την απόδραση από τους νόμους του ουσιοκρατικού λόγου και της τελεολογίας του και ανοίγει τη δυνατότητα στην αντίσταση και τη διαμόρφωση μια πλουραλιστικής αντίληψης για τον άνθρωπο. Η Κριτική παιδαγωγική μπορεί να συνεισφέρει στον προσδιορισμό σχέσεων και πρακτικών, που να λειτουργούν ως προϋποθέσεις ανάπτυξης μιας κριτικής πρωτίστως στάσης του υποκειμένου απέναντι στον εαυτό του και τον κόσμο –κατανόησης δηλαδή και απεμπλοκής του από έναν τύπο διακυβέρνησης που του επιβλήθηκε– και διαμόρφωσης συνθηκών ανοιχτών στην προοπτική ανασυγκρότησης του ατομικού και συλλογικού του εαυτού, στην ανάπτυξη συλλογικών αντιστάσεων και ενδεχομένως εγχειρημάτων κοινωνικών ανασχηματισμών.
(EL)
The philosophical tradition, which dominated the Western world and describes man’s essence as a “cogito”, constitutes and promotes ourselves as a rational, free and autonomous subject. Foucault challenges the essentialism’ view –that is to say the belief in a universal, unhistorical essence of man— and argues for an understanding of how the subject of knowledge is constituted within the relation of power and knowledge. Foucault understands the subject as an eventual outcome of history and socialization and seeks to identify ways of appearance and functioning within culture. The eventuality of the constitution of the subject of knowledge allows the escape from the laws of the essentialist discourse and its teleology and gives us the possibility of resisting and forming a pluralistic conception of man. Critical pedagogy can contribute to the identification of relationships and practices that serve as a precondition for developing a critical attitude of the subject towards himself and the word –that is, understanding and disengagement from the type of governance imposed on him— and shaping conditions to the prospect of rebuilding the individual and collective resistance and, possibly, social reformations.
(EN)
*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.
Η φουκωική οπτική της συγκρότησης του υποκειμένου της γνώσης και η Κριτική παιδαγωγική ως εργαλείο στην προοπτική της αυτονομίας του
Η φουκωική οπτική της συγκρότησης του υποκειμένου της γνώσης και η Κριτική παιδαγωγική ως εργαλείο στην προοπτική της αυτονομίας του
Βοηθείστε μας να κάνουμε καλύτερο το OpenArchives.gr.