Η στοχοθεσία της παρούσας διπλωματικής εργασίας εδράζεται σε δύο άρρηκτα
συνδεδεμένα και αλληλοτροφοδοτούμενα σκέλη, αφετηριακά στην διερεύνηση της
πιθανής εμφάνισης αντιψωριασικής δράσης των εκχυλισμάτων και του αφεψήματος
του φυτικού υποείδους Melissa officinalis subsp. altissima (Sm.) Arcang. σε in vivo
πειράματα και εν συνεχεία στην φυτοχημική ανάλυση των εκχυλισμάτων και του
αφεψήματος με σκοπό την ανίχνευση των κύριων βιοδραστικών δευτερογενών
μεταβολιτών.
Προς την κατεύθυνση αυτή, παρασκευάστηκε το διχλωρομεθανικό και το μεθανολικό
εκχύλισμα των υπέργειων τμημάτων του φυτικού υποείδους Melissa officinalis subsp.
altissima (Sm.) Arcang καθώς και το αφέψημα της δρόγης. Ο έλεγχος για την ύπαρξη
ή μή δραστικότητας των προαναφερθέντων παρασκευασμάτων έναντι της ψωρίασης
έλαβε χώρα σε in vivo ψωριασικό μοντέλο μυών, όπου για την εξαγωγή των
συμπερασμάτων συνεκτιμήθηκαν οι παράμετροι της κλινικής εικόνας των μυών, των
ιστοπαθολογικών παρατηρήσεων, των μετρήσεων της άδηλης απώλειας νερού και της
ενυδάτωσης. Συμπληρωματικά, διενεργήθηκε μέτρηση της αντιοιξειδωτικής
ικανότητας των παρασκευασμάτων με χρήση της μεθόδου DPPH.
Από το διχλωρομεθανικό εκχύλισμα της δρόγης απομονώθηκαν τα κάτωθι 6
τριτερπένια, το ουρσολικό οξύ, το ολεανολικό οξύ, το 3β-στεαρυλοξυ-ουρσ-12-ένιο,
το 30-Νορ-2α,3α,23-τριυδροξυ-ουρσ-12-ένιο, το πομολικό οξύ και το κοροσολικό
οξύ. Από το αφέψημα της δρόγης απομονώθηκαν το καφεϊκό οξύ, το σαλβιανικό οξύ
Α καθώς και το ροσμαρινικό οξύ, το οποίο απομονώθηκε και από το μεθανολικό
εκχύλισμα όπως και ο εστέρας του ροσμαρινικού οξέος.
Το αφέψημα της δρόγης απεδείχθη το πλέον αποτελεσματικό έναντι του ψωριασικού
μοντέλου συγκριτικά με τα υπόλοιπα παρασκευάσματα δεδομένου ότι με την
εφαρμογή αυτού παρατηρήθηκε αποκατάσταση της φυσιολογικής υγείας του
δέρματος των μυών μέσω της μείωσης της ξηρότητας και της ενίσχυσης του φραγμού
του δέρματος αυτών. Επίσης, το αφέψημα της δρόγης παρουσίασε το υψηλότερο
αντιοξειδωτικό δυναμικό λόγω του ευμεγέθους πολυφαινολικού του φορτίου,
παράμετρος η οποία συνεισέφερε στην αξιοσημείωτη απόδοσή του έναντι του
ψωριασικού μοντέλου. Η επαρκής αντιψωριασική δραστικότητα του
διχλωρομεθανικού εκχυλίσματος πιθανολογείται ότι οφείλεται στα κύρια ποσοτικά
απομονωμένα τριτερπένια από αυτό.
(EL)
The aim of the present study was to investigate the potential beneficial effects in
psoriasis in mice of M. officinalis ssp. altissima and to carry out the chemical analysis
in order to reveal its main bioactive secondary metabolites.
Precisely, the non polar and polar extracts of M. officinalis ssp. altissima aerial parts
were prepared by using dichloromethane and methanol, successively; in addition a
decoction was made upon oral information by local users in Crete, where the plant
was collected. All three preparations were chemically analyzed in order to isolate
their main constituents. Furthermore, the antioxidant potential of extracts and
decoction was evaluated through DPPH radical scavenging capability. The in vivo in
mice anti-psoriatic efficacy of all preparations was estimated through clinical and
histopathological assessment and measurements of TEWL and hydration.
In total, the dichloromethane extract yielded 6 triterpenes; ursolic acid, 2α-hydroxyursolic acid, pomolic acid, 3β-stearyloxy-urs-12-ene, oleanolic acid, noropacursane,
and one phytosterol; campesterol. The methanol extract afforded rosmarinic acid and
methyl rosmarinate, while from the decoction caffeic acid, 3-(3,4-
dihydroxyphenyl)lactic acid and rosmarinic acid were isolated. The psoriasis
evaluation, based on PASI score, photodocumentation and histopathological
estimation showed that the decoction primarily and the dichloromethane extract
secondly could significantly contribute to psoriasis treatment. The decoction seems
able to reestablish skin physiology by decreasing dryness and enhancing skin barrier
function. Moreover, the decoction showed the best antioxidant activity, while the
dichloromethane extract the weakest. In conclusion, the triterpene derivatives of the
dichloromethane extract are likely to be responsible for its anti-psoriatic activity. The
abundant polyphenolic load of the decoction contributes to its high antioxidant
activity and the mosteffective results against psoriasis. The anti-psoriatic activity of
the decoction confirmed the traditional use of this plant as antioxidant, wound healing
and skin barrier repair agent.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
