Η παρούσα Διπλωματική Εργασία προέκυψε μεταξύ άλλων και με αφορμή την ίδρυση του Λαογραφικού Μουσείου και Αρχείου (Λ.Μ.Α.) του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το 2017 και με αρχικούς στόχους να διακριθούν οι ανάγκες και να καταγραφεί η αναφορά στο επιστημονικό πλαίσιο της συλλογής, που ξεκίνησε από τη δεκαετία του 1960, με εμπνευστή τον Καθηγητή Λαογραφίας Γεώργιο Σπυριδάκη.
Η εργασία αναφέρεται στη δημιουργία και στην εξέλιξη της συγκεκριμένης λαογραφικής συλλογής, με βάση τη σχετική βιβλιογραφία και μετά από ενδελεχή επιτόπια έρευνα στο Λ.Μ.Α., και προχωρεί στην περιγραφή του Λ.Μ.Α. και στη διατύπωση των προτάσεών μου για την, αξιοποίηση, τη φροντίδα και τη δημιουργία της μόνιμης έκθεσής του. Στην προσπάθειά μου επιχειρώ να συνδυάσω την λαογραφική με τη μουσειολογική μου εκπαίδευση έτσι ώστε η εργασία αυτή να υπηρετεί τις επιστημονικές και παιδαγωγικές ανάγκες των φοιτητών της Λαογραφίας, αλλά και τη διάχυση της λαογραφικής γνώσης στο μαθητικό και στο ευρύτερο κοινό που χρησιμοποιεί τους πόρους του Λ.Μ.Α.
Ο βασικός σκοπός είναι η εργασία αυτή να λειτουργήσει ως ένα θεωρητικό υπόβαθρο για την σύσταση και εξέλιξη της λαογραφικής συλλογής, ενώ αξιοποιούνται μελέτες προς όφελος του νεοϊδρυθέντος μουσείου. Για τον σκοπό αυτόν έχω καταρτίσει Εγχειρίδιο Πολιτικής Διαχείρισης ειδικά για το Λ.Μ.Α., με βάση τις σχετικές νομοθσίες, τον Κώδικα Δεοντολογίας για τα Μουσεία του Ι.C.O.M. αλλά και την προσωπική μου γνώση του περιεχομένου, των αναγκών και των στόχων του.
Οι ιδέες που διατυπώνονται με αφορμή την παρουσίαση και τις προτάσεις αξιοποίησης του Λ.Μ.Α. μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως χρήσιμες πηγές για κάθε λαογραφική συλλογή και μουσείο που χρειάζεται επαναπροσδιορισμό στη διαχείριση και εστίαση στον ιδιαίτερο χαρακτήρα του.
Η εργασία χωρίζεται σε τρία βασικά κεφάλαια, ξεκινώντας με την δημιουργία και την πορεία της λαογραφικής συλλογής, συνεχίζοντας με το δεύτερο και μεγαλύτερο κεφάλαιο, που αναφέρεται στις μελέτες διαχείρισης συλλογών και στην προοπτική του μουσείου. Ειδικότερα, αναπτύσσω τις προτάσεις μου για ένα ανανεωμένο σύστημα τεκμηρίωσης των αντικειμένων του Λ.Μ.Α., για το Μουσειακό Αρχείο, για την προληπτική συντήρηση του συνόλου της λαογραφικής συλλογής, για την οργάνωση της αποθήκης και για τις προοπτικές του Λ.Μ.Α. Η εργασία ολοκληρώνεται με το τρίτο κεφάλαιο, στο οποίο παρουσιάζεται η οργάνωση και η φιλοσοφία της μόνιμης έκθεσης.
(EL)
The present thesis was occasioned, among other things, by the foundation of the Folklore Museum & Archives (F.M.A.) of the Department of Philology, National and Kapodistrian University of Athens (N.K.U.A.) in 2017 with a view to highlighting the needs and making mention of the scientific framework of the collection, which began as early as the 1960s, inspired by Professor of Folklore Studies, Dr. Georgios Spyridakis.
The thesis touches upon the creation and progress of the specific Folklore collection on the basis of the relevant bibliography and, having conducted a thorough in situ research at the F.M.A., it goes on to describe the F.M.A. and propose various ways of utilising, curating and creating its permanent exhibition. In this endeavour, I seek to combine my folklore and museological training, so that this study may cater to the academic and educational needs of the Folklore students as well as impart this knowledge to a wider audience that uses the F.M.A. resources.
The main purpose of this thesis is to act as a theoretical basis for the establishment and progress of the Folklore collection, while various studies are deployed for the benefit of the newly established museum. To this end, I have devised a Political Management Manual on the basis of the guidelines provided by I.C.O.M. as well as drawing on my personal knowledge of its content, needs and purposes.
The ideas put forward and prompted by the presentation and suggestions on how to exploit the F.M.A. can also serve as useful resources for every Folklore collection and museum whose management and focus on its special character need to be reconsidered.
This study is divided into three main chapters, starting off with the creation and course of the Folklore collection and moving on to the second and longest chapter, which refers to the studies on collection management and the museum’s prospects. More specifically, I expatiate on my proposals for a renewed system of documenting the items found in the F.M.A., the Museum Archives, the preventive maintenance of the entire Folklore collection, the organisation of the warehouse and the prospects of the F.M.A. The thesis ends with the third chapter, where the organisation and philosophy of the permanent exhibition are presented.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
