Η τάση για δολοπλοκίες και απόκρυψη της αλήθειας για ίδιον όφελος, είναι πανάρχαια, όπως και η εσκεμμένη αγνόηση της ηθικής, των κανόνων και του νόμου. Για την αποφυγή όλων αυτών χρειάζεται έλεγχος και γι’ αυτό η ελεγκτική είναι απαραίτητη (Μαρδά, 2017, 12). Με τον όρο «ελεγκτική» νοείται το σύνολο των αρχών, κανόνων και ενεργειών που απορρέουν από βαθειά γνώση της οικονομικής των επιχειρήσεων, της λογιστικής και του δικαίου μέσω των οποίων διενεργείται ο έλεγχος των εμπορικών βιβλίων, οικονομικών καταστάσεων, λογιστικών και συναφών στοιχείων μιας επιχείρησης/οργανισμού, για την διαπίστωση πράξεων ή παραλείψεων και για την εξαγωγή αιτιολογημένων συμπερασμάτων σχετικά με την οικονομική διαχείριση (Μαρδά, 2017, 13).
Η ελεγκτική είναι κλάδος της οικονομικής των επιχειρήσεων που πραγματεύεται τις αρχές, τους κανόνες και τις προϋποθέσεις για την διενέργεια ελέγχου σε κάθε οικονομική διαχείριση ξένης περιουσίας, δηλαδή περιουσίας νομικού ή φυσικού προσώπου έναντι τρίτων που την διαχειρίζονται (Τσαχουρίδου, 2017, 5). Αποτελεί έναν από τους πιο δυναμικούς κλάδους της Οικονομικής Επιστήμης, που αποσκοπεί στην μετάδοση αξιόπιστων οικονομικών πληροφοριών σχετικών με την δραστηριότητα μεγάλων οικονομικών οργανισμών, προκειμένου να σχηματίσει γνώμη για την αντικειμενικότητα, την ακρίβεια και την αξιοπιστία των οικονομικών καταστάσεων των επιχειρήσεων (Μαρδά, 2017, 12).
Ο ελεγκτής, αυτός δηλαδή που διενεργεί έναν έλεγχο, πρέπει να είναι πρόσωπο με ηθικό κύρος, ειδική κατάρτιση και πείρα και πρέπει να έχει επίσημη επαγγελματική αναγνώριση και ανεξαρτησία γνώμης (Ανυφαντής, 2019, 52). Ο διαρκής έλεγχος είναι απαραίτητος για την προστασία των συμφερόντων ενός οργανισμού/επιχείρησης και οι ελεγκτές έχουν δύσκολο έργο καθώς συχνά αντιμετωπίζουν περιπτώσεις εξαπάτησης. Για παράδειγμα, σε έρευνα στο εξωτερικό, διαπιστώθηκε σε 459 εταιρείες (με ετήσια έσοδα τουλάχιστον $250.000.000) ότι το 75% εξ αυτών αντιμετώπισαν φαινόμενα απάτης (Warren et al, 2006, 27).
Η ελεγκτική διακρίνεται σε τρείς (3) κατηγορίες, στην εσωτερική, στην εξωτερική και στην κρατική:
1. Ο εσωτερικός έλεγχος, (όπως ορίζεται από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Εσωτερικών Ελεγκτών) είναι «μία ανεξάρτητη διαδικασία που λειτουργεί μέσα στον οργανισμό για να εξετάσει και να εκτιμήσει τις διαδικασίες παρέχοντας σημαντική υπηρεσία σε αυτόν». Αποσκοπεί στον περιορισμό κινδύνων/λαθών, στην διασφάλιση της αξιοπιστίας των βιβλίων και στην διαφύλαξη της περιουσίας της επιχείρησης.
2. Ο εξωτερικός έλεγχος διενεργείται από εξωτερικούς ειδικά εκπαιδευμένους επαγγελματίες λογιστές/ελεγκτές («ορκωτοί ελεγκτές λογιστές») με σκοπό την σωστή απεικόνιση, χωρίς λάθη και παραλήψεις, των οικονομικών καταστάσεων.
3. Ο κρατικός έλεγχος περιλαμβάνει τους ελέγχους που διενεργούνται από διάφορους κρατικούς φορείς, όπως ο φορολογικός έλεγχος που αφορά την αναζήτηση του φορολογητέου εισοδήματος και είναι συνήθως περισσότερο συνοπτικός, ενώ δεν ακολουθεί λογιστικά και ελεγκτικά πρότυπα (Αντωνόπουλος, 2014, 37).
Οι έλεγχοι διακρίνονται επίσης σε λογιστικοί (ή διαχειριστικοί) και σε διοικητικοί, με τον λογιστικό (ή διαχειριστικό) να είναι ο έλεγχος επί της οικονομικής διαχείρισης της οικονομικής μονάδος, δηλαδή η εξέταση των βιβλίων της οικονομικής μονάδας, των δικαιολογητικών εγγράφων που αποδεικνύουν την αλήθεια, ακρίβεια και νομιμότητα των εγγραφών που αναφέρονται σε αυτά, η ζήτηση των απαιτούμενων πληροφοριών και η διενέργεια δοκιμαστικών επαληθεύσεων (tests), ώστε να πεισθεί ο ελεγκτής για την ακρίβεια και την αλήθεια των ανωτέρω βιβλίων και των, βάσει αυτών, συνταχθεισών οικονομικών καταστάσεων. Αντικείμενο του διαχειριστικού ελέγχου είναι η οικονομική διαχείριση της περιουσίας της οικονομικής μονάδας (δημόσιας ή ιδιωτικής) η οποία αποτυπώνεται λογιστικώς. Από την άλλη πλευρά, ο διοικητικός έλεγχος αποσκοπεί να εξακριβώσει αν εφαρμόσθηκαν οι σκοποί της διοίκησης (Ανυφαντής, 2019, 34).
Αναλόγως του περιεχομένου οι έλεγχοι διακρίνονται και σε γενικοί ή ειδικοί, αναλόγως του σκοπού διακρίνονται σε προληπτικοί ή κατασταλτικοί, αναλόγως της διάρκειας διακρίνονται σε μόνιμους (διαρκείς ή συνεχείς), ή περιοδικούς (τακτικούς) και σε έκτακτους (περιστασιακούς) και αναλόγως του προσώπου διακρίνονται σε εσωτερικοί (που διενεργούνται από εσωτερικούς ελεγκτές) ή εξωτερικοί (που διενεργούνται από Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές) (Ανυφαντής, 2019, 36).
Ο εσωτερικός, ο εξωτερικός και ο φορολογικός έλεγχος θα εξεταστούν προκειμένου να εντοπιστούν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε έλεγχος μπορεί να συναντάται στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, πλην όμως η παρούσα μελέτη θα επικεντρωθεί στον ιδιωτικό τομέα με μικρές αναφορές στον δημόσιο.
(EL)
The penchant for scheming and concealing the truth for one's own gain is age-old, as
is the willful disregard for morality, rules and law. In order to avoid all of this,
control is needed and that is why auditing is necessary (Marda, 2017, 12). By the
term "auditing" is meant the set of principles, rules and actions that result from a
deep knowledge of business economics, accounting and law through which the control
of the commercial books, financial statements, accounting and related data of a
company is carried out/ organization, to ascertain actions or omissions and to draw
reasoned conclusions about financial management (Marda, 2017, 13).
Auditing is a branch of business economics that deals with the principles, rules and
conditions for conducting audits in any financial management of foreign property,
i.e. property of a legal or natural person vis-à-vis third parties who manage it
(Tsachouridou, 2017, 5). It is one of the most dynamic branches of Economics, which
aims to transmit reliable financial information related to the activity of large
economic organizations, in order to form an opinion on the objectivity, accuracy and
reliability of the financial statements of companies (Marda, 2017, 12 ).
The auditor, i.e. the one who conducts an audit, must be a person of moral
authority, special training and experience and must have official professional
recognition and independence of opinion (Anyfantis, 2019, 52). Continuous auditing
is necessary to protect the interests of an organization/business and auditors have
a difficult task as they often deal with cases of fraud. For example, in an overseas
survey, it was found in 459 companies (with annual revenues of at least
$250,000,000) that 75% of them faced fraud phenomena (Warren et al, 2006, 27).
Auditing is divided into three (3) categories, internal, external and state:
1. Internal audit, (as defined by the European Institute of Internal Auditors) is
"an independent process that operates within the organization to examine and
evaluate processes providing a significant service to it." It aims to limit
risks/errors, to ensure the reliability of the books and to safeguard the company's
property.
2. The external audit is carried out by external specially trained professional
accountants/auditors ("certified auditors") in order to correctly depict, without
errors and omissions, the financial statements.
3. The state audit includes the audits carried out by various government bodies,
such as the tax audit which concerns the search for taxable income and is usually
more concise, while it does not follow accounting and auditing standards
(Antonopoulos, 2014, 37).
Audits are also divided into accounting (or administrative) and administrative, with
the accounting (or administrative) being the control over the financial management
of the economic unit, that is, the examination of the books of the economic unit,
the supporting documents that prove the truth, accuracy and legality of the entries
referred to in them, the demand for the required information and the performance of
test verifications (tests), in order to convince the auditor of the accuracy and
truth of the above books and of the financial statements prepared based on them. The
object of management control is the financial management of the property of the
economic unit (public or private) which is reflected in accounting. On the other
hand, administrative control aims to ascertain whether the administration's goals
were implemented (Anifantis, 2019, 34).
According to the content, controls are also distinguished into general or special,
according to the purpose they are distinguished into preventive or repressive,
according to the duration they are distinguished into permanent (permanent or
continuous), or periodic (regular) and into extraordinary (occasional) and according
to the person they are distinguished into internal (performed by internal auditors)
or external (performed by Certified Public Accountants) (Anifantis, 2019, 36).
Internal, external and tax audit will be examined in order to identify similarities
and differences between them. It is worth noting that each audit can be found in the
private and public sector, but this study will focus on the private sector with
little reference to the public sector.
(EN)