Στόχο της συγκεκριμένης εργασίας αποτελεί η συλλογή δεδομένων για τα ξενικά φυτικά τάξα των Βοτανικών Κήπων της Ελλάδας, καλλιεργούμενων και τυχαίας εισαγωγής, καθώς και για το καθεστώς και τα μέτρα διαχείρισης των βιολογικών εισβολών στους κήπους αυτούς.
Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με ειδικά διαμορφωμένο ερωτηματολόγιο το οποίο απευθύνεται στους υπευθύνους διαχειριστές των Κήπων. Βασικό προπαρασκευαστικό βήμα αποτέλεσε η κατάρτιση καταλόγου των Βοτανικών Κήπων (με την ευρεία έννοια του όρου) της Ελλάδας οι οποίοι βρίσκονταν σε λειτουργία την περίοδο εκπόνησης της εργασίας αυτής. Εντοπίστηκαν συνολικά 25 Βοτανικοί Κήποι και συλλέχθηκαν δεδομένα από εννέα. Τα δεδομένα αυτά αφορούν γενικά στοιχεία για κάθε βοτανικό κήπο όπως η επισκεψιμότητα και η παροχή ξεναγήσεων, τα ξενικά είδη τα οποία φιλοξενούνται σε αυτόν και τα μέτρα τα οποία λαμβάνονται για την πρόληψη και αντιμετώπιση των βιολογικών εισβολών σε κάθε επίπεδο. Με βάση τα περιορισμένα δεδομένα που είναι διαθέσιμα, φαίνεται ότι ένας σημαντικός αριθμός Βοτανικών Κήπων διατηρεί στις συλλογές του ξενικά είδη, τα οποία έχουν εισαχθεί για καλλωπιστικούς κυρίως σκοπούς. Συγκεκριμένα, πέντε από τους εννέα κήπους με τους οποίους επικοινωνήσαμε φιλοξενούν ξενικά είδη, τα οποία έχουν εισαχθεί πρόσφατα ή στο παρελθόν.
Συνολικά, από τις αναφορές των υπευθύνων των Βοτανικών Κήπων που συγκεντρώθηκαν, 396 διαφορετικά είδη ξενικών φυτών είναι παρόντα σε Βοτανικούς Κήπους της Ελλάδας. Εξετάστηκε και διερευνήθηκε για τα είδη αυτά η προέλευση τους, η αυξητική και η βιοτική μορφή τους, γνωστοί μηχανισμοί διασποράς και αν έχουν καταγραφεί ως ξενικά και εισβλητικά στη φύση της Ελλάδας. Οι οικογένειες με την μεγαλύτερη αντιπροσώπευση είναι τα Fabaceae, Myrtaceae και Rosaceae. Η συντριπτική πλειοψηφία των ειδών είναι ξυλώδη. Τα είδη αυτά προέρχονται κυρίως από την Ωκεανία, την Ανατολική Ασία και τη Βόρεια και Νότια Αμερική. Από τα 73 είδη για τα οποία προσδιορίστηκε ο μηχανισμός διασποράς, 30 είδη διασπείρονται μέσω ζωοχωρίας, 18 μέσω ανεμοχωρίας και 12 με πολλαπλές μεθόδους. Πέντε από τα είδη συμπεριλαμβάνονται στον Εθνικό Κατάλογο εισβλητικών ειδών.
Με βάση τα δεδομένα που συλλέχθηκαν για τα πρωτόκολλα διαχείρισης εντοπίστηκαν γνωστικά και λειτουργικά κενά για τους Βοτανικούς Κήπους της Ελλάδας και δημιουργήθηκε κατάλληλο ενημερωτικό υλικό για τις βιολογικές εισβολές τόσο για το προσωπικό, όσο και για τους επισκέπτες των Βοτανικών Κήπων της Ελλάδας που αφορούν τους κινδύνους διαφυγής ξενικών ειδών και την πρόληψη πιθανών επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα.
(EL)
This thesis aims to collect data on the non-native plant taxa of Botanical Gardens in Greece, both cultivated and accidental introductions, as well as on the status and management measures of biological invasions in these gardens.
Data collection was carried out with a specially designed questionnaire addressed to the responsible managers of the Gardens. The main preparatory step was the compilation of a list of the Botanical Gardens (in a broad sense) in Greece that were in operation at the time of the preparation of this study. A total of 25 botanical gardens were contacted and data were collected from nine of them. This data concern general information about each botanical garden such as the provision of guided tours, the invasive species hosted in the garden and the measures taken to prevent and control biological invasions at each level. Based on the limited data available, it appears that a significant number of botanic gardens maintain in their collections alien species, which have been introduced mainly for ornamental purposes. Specifically, five of the nine gardens we contacted host invasive species that have been recently or previously introduced.
In total, 396 different species of alien plants were identified in botanical gardens in Greece. For these species, we examined and investigated their origin, their growth form, known dispersal mechanisms, and whether they have been recorded as alien and invasive in the wilds of Greece. The families with the highest representation are Fabaceae, Myrtaceae and Rosaceae. The vast majority are woody species. These species originate mainly from Oceania, East Asia and North and South America. Of the 73 species for which the dispersal mechanism was identified, 30 species are dispersed by foraging, 18 by wind dispersal and 12 by multiple methods. Finally, five of the species are included in the National List of Invasive Species.
Based on the data collected on management protocols, knowledge and operational gaps were identified for the botanical gardens of Greece and appropriate information material on biological invasions was created for both staff and visitors of the Botanical Gardens of Greece on the risks of invasive species escape and prevention of potential impacts on biodiversity, for both staff and visitors of the Botanical Gardens of Greece.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
