Τα δικαρβοξυλικά οξέα και οι οργανοθειικές ενώσεις είναι σημαντικά συστατικά του δευτερογενώς σχηματιζόμενου οργανικού αερολύματος. Σχηματίζονται από μια ποικιλία πτητικών οργανικών ενώσεων που προέρχονται από βιογενείς ή/και ανθρωπογενείς πηγές. Μόλις βρεθούν στην ατμόσφαιρα, υπόκεινται σε ατμοσφαιρικές αντιδράσεις, στις οποίες συμμετέχουν διάφοροι ατμοσφαιρικοί οξειδωτικοί παράγοντες. Στην παρούσα διπλωματική εργασία ανιχνεύτηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν 26 δικαρβοξυλικά οξέα και 92 οργανοθειικές ενώσεις σε δείγματα αιωρούμενων σωματιδίων PM1 και PM2.5. Ακόμη, έγινε συσχέτιση των συγκεντρώσεων των προσδιοριζόμενων ενώσεων με τα επίπεδα διάφορων ατμοσφαιρικών παραγόντων, δίνοντας περισσότερες πληροφορίες για τις διεργασίες σχηματισμού τους. Τα δείγματα συλλέχθηκαν από τον Ιανουάριο μέχρι τον Οκτώβρη του 2022 στην Λευκωσία και αναλύθηκαν με RPLC-qToF-MS.
Τα αποτελέσματα έδειξαν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις των δευτερογενών ενώσεων στα σωματίδια PM2.5 απ' ότι στα σωματίδια PM1. Οι εποχικές κατανομές υπέδειξαν έναν διαχωρισμό μεταξύ των βιογενών και ανθρωπογενών ενώσεων, με τις πρώτες να αφθονούν το καλοκαίρι και τις δεύτερες το χειμώνα. Ως προς τους οξειδωτικούς παράγοντες, οι βιογενείς προσδιοριζόμενες ενώσεις φάνηκαν να ευνοούνται από την παρουσία όζοντος, υποδεικνύοντας την οζονόλυση ως πιθανή διεργασία σχηματισμού τους. Αντίθετα, οι ανθρωπογενείς ενώσεις, κυρίως οι οργανοθειικές, παρουσίασαν αύξηση σε αυξημένα επίπεδα των NOx και SO2, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες μελέτες για την συμβολή αυτών των παραγόντων στους μηχανισμούς σχηματισμού αυτών των ενώσεων.
(EL)
Dicarboxylic acids and organosulfates are important components of the secondary
organic aerosol. They are formed from a variety of volatile organic compounds derived
from biogenic and/or anthropogenic sources. Once in the atmosphere, they undergo
atmospheric reactions involving various atmospheric oxidizing agents. In this thesis, 26
dicarboxylic acids and 92 organosulfates were detected and quantified in samples of
suspended particles PM1 and PM2.5. Also, the concentrations of the determined
compounds were associated with the levels of different atmospheric factors, giving more
information about their formation processes. The samples were collected from January
to October 2022 in Nicosia and analyzed with RPLC-qToF-MS.
The results showed higher concentrations of secondary compounds in PM2.5 particles
than in PM1 particles. Seasonal distributions indicated a separation between biogenic
and anthropogenic compounds, with the former being more abundant in summer and
the latter in winter. Regarding the oxidizing agents, the identified biogenic compounds
appeared to be favored by the presence of ozone, indicating ozonolysis as a possible
process of their formation. In contrast anthropogenic compounds, mainly
organosulfates, showed a rise in increased levels of NOX and SO2, which confirmed
previous studies on the contribution of these factors to the formation mechanisms of
these compounds.
(EN)