Η Βαλκανική χερσόνησος διαθέτει μακρά παράδοση στην λαϊκή θεραπευτική
και μια πληθώρα φυτικών ειδών της αξιοποιούνται για την θεραπεία δερματικών
παθήσεων. Στα πλαίσια του προγράμματος “EthnoHERBS”, ο σκοπός της παρούσας
εργασίας ήταν η φυτοχημική και βιολογική μελέτη φυτών της Σέρβικης
βιοποικιλότητας, τα οποία παραδοσιακά έχουν χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία για
διάφορες δερματικές διαταραχές, όπως για παράδειγμα υπερμελάγχρωση,
επούλωση πληγών και αντιγήρανση. Τα 81 φυτικά υλικά που μελετήθηκαν,
επιλέχθηκαν βάση εθνοβοτανικών μελετών και ανήκουν σε 69 διαφορετικά φυτικά
είδη. Για τα είδη αυτά πραγματοποιήθηκε, αρχικά, βιβλιογραφική ανασκόπηση για
την εύρεση των πιθανών βιολογικών τους δράσεων και στην συνέχεια εκχυλίστηκαν
διαδοχικά με διχλωρομεθάνιο, μεθανόλη και μεθανόλη:νερό (1:1). Τα 243
εκχυλίσματα που προέκυψαν μελετήθηκαν ως προς το χημικό τους περιεχόμενο
μέσω χρωματογραφίας λεπτής στοιβάδας υψηλής απόδοσης (HPTLC) και υγρής
χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης (HPLC-DAD). Το ολικό φαινολικό φορτίο (TPC)
και το ολικό φορτίο φλαβονοειδών (TFC) αξιολογήθηκαν με την μέθοδο Folin-
Ciocalteau και την μέθοδο χλωριούχου αργιλίου, αντίστοιχα. Η αντιοξειδωτική δράση των εκχυλισμάτων προσδιορίστηκε μέσω της μεθόδου DPPH (σε συγκέντρωση 200
μg/mL), και η ικανότητα αναστολής της τυροσινάσης και της κολλαγενάσης αξιολογήθηκε σε συγκέντρωση 300 μg/mL και 100 μg/mL, αντίστοιχα. Τέλος, για τα πιο δραστικά εκχυλίσματα μελετήθηκαν και τα φάσματα μίας διάστασης 1H-NMR.
Στα εχκυλίσματα ανιχνεύθηκαν διάφοροι δευτερογενείς μεταβολίτες μεταξύ των οποίων τερπένια, φλαβονοειδή και ταννίνες. Η υψηλότερη αντιοξειδωτική δράση
παρατηρήθηκε στα εκχυλίσματα των Mentha longifolia, Hypericum perforatum και Cotinus coggygria. Το υδατοαλκοολικό και το μεθανολικό εκχύλισμα του Cotinus coggygria εμφάνισαν την καλύτερη ικανότητα αναστολής της τυροσινάσης (IC50 =
36.27 μg/mL) και της κολλαγενάσης (IC50 = 18.13 μg/mL), ενώ πολύ ισχυρή δράση ανιχνεύθηκε και στα εκχυλίσματα του Sedum acre. Συμπερασματικά, η αξιοποίηση των παραδοσιακών γνώσεων που αφορούν τα φαρμακευτικά φυτά μπορεί να
παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την ανάπτυξη φυσικών προϊόντων με ευεργετικές δράσεις για το δέρμα.
(EL)
The Balkan Peninsula has a long tradition in folk medicine and a plethora of
plant species are utilised in treating skin disorders. Within the context of the European
project “EthnoHERBS”, the aim of this study was the phytochemical and biological
investigation of Serbian plants that have been traditionally used in the treatment of
skin ailments (hyperpigmentation, wound healing, antiaging). The 81 plant materials
which were studied, were selected based on ethnobotanical studies and they belong
to 69 different plant species. Initially, the published literature of these species was
reviewed in order to investigate their possible biological effects. The species where
then extracted successively with dichloromethane, methanol and methanol:water
(1:1) and the chemical profile of the 243 extracts was investigated through high-
performance thin-layer chromatography (HPTLC) and high-performance liquid
chromatography (HPLC-DAD). The total phenolic (TPC) and total flavonoid content
(TFC) were evaluated using the Folin-Ciocalteau and the aluminum chloride
colorimetric method, respectively. The antioxidant capacity of the extracts was
determined through the DPPH assay (concentration of 200 μg/mL), and their anti-
tyrosinase and anti-collagenase activity was tested at a concentration of 300 μg/mL
and 100 μg/mL, respectively. Moreover, the 1H-NMR spectra of the most potent
extracts were also examined. Several secondary metabolites were detected in the
extracts, mainly terpenes, flavonoids and tannins. The highest antioxidant activity was
found in the extracts of Mentha longifolia, Hypericum perforatum and Cotinus
coggygria. The hydroalcoholic and the methanolic extracts of Cotinus coggygria
demonstrated the best anti-tyrosinase (IC50 = 36.27 μg/mL) and anti-collagenase (IC50
= 18.13 μg/mL) activity, respectively. The extracts of Sedum acre, showed very high
activity as well. In conclusion, exploitation of traditional knowledge can provide
valuable information for the development of natural products with beneficial skin
effects.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
