Η είσοδος στην αγορά αποτελεί πεδίο ρυθμιστικής πολιτικής για πολλά κράτη. Αυτή η εργασία επιχειρεί να σκιαγραφήσει τις πολιτικές του ελληνικού κράτους για την αδειοδότηση των επιχειρήσεων, με κριτήριο τις διαδικασίες αδειοδότησης. Αφετηρία αποτέλεσε η διαπίστωση ότι παρόλο που έχουν υλοποιηθεί μεταρρυθμίσεις για την απλούστευση των σχετικών διαδικασιών, με στόχο τη διευκόλυνση της οικονομικής δραστηριότητας και την ανάπτυξη της οικονομίας, εξακολουθούν να παρατηρούνται γραφειοκρατικά κατάλοιπα. Για την ερμηνεία αυτού του φαινομένου με όρους δημόσιας πολιτικής, ο συλλογισμός οικοδομήθηκε γύρω από τρία ερευνητικά ερωτήματα.
Η ανάληψη δράσης από πλευράς του κράτους, μέσω των αδειοδοτικών ρυθμίσεων, προϋποθέτει ότι το κράτος αντιλαμβάνεται την ελεύθερη είσοδο στην αγορά ως δημόσιο πρόβλημα και ακολούθως την αδειοδότηση ως λύση στο πρόβλημα αυτό. Η εύρεση της πραγματικής αιτίας που η ελεύθερη άσκηση δραστηριοτήτων αποτελεί πρόβλημα -αν όχι η ίδια καθ΄ εαυτήν, σίγουρα ως πηγή προβληματικών καταστάσεων που το κράτος πρέπει να επιληφθεί της διαχείρισής τους- βοηθά στον ορισμό του προβλήματος, ο οποίος με τη σειρά του οδηγεί στην αξιολόγηση του εργαλείου δημόσιας πολιτικής που επιλέγεται για την αντιμετώπισή του.
Αφού εντοπιστεί ο λόγος που νομιμοποιεί την άσκηση δημόσιας πολιτικής, στη συνέχεια πρέπει να περιγραφεί το περιεχόμενο της πολιτικής αυτής. Με βάση τις θεωρητικές προσεγγίσεις της ρύθμισης που προέκυψαν από τη βιβλιογραφική έρευνα, αυτή του δημοσίου συμφέροντος και αυτή της δημόσιας επιλογής, οι δημόσιοι δρώντες έχουν δύο επιλογές: να ακολουθήσουν μια «βαριά» ρυθμιστική πολιτική, η οποία γίνεται ορατή μέσω πολύπλοκών διαδικασιών ή να υιοθετήσουν «χαλαρή» ρύθμιση, η οποία αντίστοιχα γίνεται ορατή μέσω απλών διαδικασιών.
Δεδομένου ότι στην Ελλάδα τείνουν να κυριαρχούν βαριές γραφειοκρατικές διαδικασίες, με βάση τις μεταρρυθμίσεις που έλαβαν χώρα τις τελευταίες δεκαετίες και είχαν ως στόχο την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης γεννάται το ερώτημα κατά πόσο συντελέστηκε ουσιαστική μεταβολή στη δημόσια πολιτική. Η απλοποίηση της «ορατής» διαδικασίας σηματοδότησε ρυθμιστική απλούστευση και σε ποιο βαθμό;
Στόχος της εργασίας ήταν να εξαχθούν συμπεράσματα για τα ανωτέρω, με έμφαση την αξιολόγηση της πολυπλοκότητας των διαδικασιών και την συσχέτισή της με τον κίνδυνο που προκύπτει από την άσκηση των δραστηριοτήτων. Για τη διερεύνηση των ερευνητικών υποθέσεων που αφορούν στα ερευνητικά ερωτήματα, διεξήχθη μελέτη περίπτωσης για τις διαδικασίες αδειοδότησης επαγγελμάτων και δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Ανάπτυξης. Για τις διαδικασίες αυτές συλλέχθηκαν δευτερογενή δεδομένα από το Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών – ΜΙΤΟΣ και διεξήχθη ποιοτική έρευνα με εκπροσώπους του Υπουργείου Ανάπτυξης.
(EL)
Market entry is a regulatory policy area for many countries. This dissertation, attempts to outline the Greek state policies regarding the licensing of enterprises, based on the licensing procedures. As a starting point was the realization that although several reforms have been implemented to simplify the relevant procedures, aiming to facilitate economic activity and economic growth, bureaucratic residuals still exist. Trying to elaborate this phenomenon in public policy terms, the reasoning was built around three research questions.
Action taken by the state, through licensing regulations, presupposes that the state perceives free market entry as a public problem and subsequently licensing as a solution to this problem. Identifying the real reason why free market entry is a problem - if not a problem per se, certainly as a source of problematic situations that the state must address - helps to define the problem, which in turn leads to an evaluation of the public policy instrument chosen to address it.
Once the reason that justifies the exercise of public policy has been identified, the policy content must then be described. Based on the theoretical approaches to regulation that emerged from the literature review, such as that of public interest and that of public choice, the public authorities have two options: to implement a 'heavy' regulatory policy, which is made visible through complex procedures, or to adopt a 'loose' regulation, which is similarly made visible through simple procedures.
Given that in Greece, heavy bureaucratic procedures tend to dominate, based on the reforms that have taken place over the last decades and aimed to simplifying licensing procedures, the question arises whether there has been a substantial change in public policy. Has the simplification of the 'visible' process led to a regulatory simplification and to what extent?
This dissertation aims to draw conclusions on the above, emphasizing to the assessment of the procedures complexity and its correlation with the risk arising from the activities. To investigate the research hypotheses related to the research questions, a case study was conducted on the licensing procedures for professions and activities that fall under the responsibility of the Ministry of Development. Secondary data on these procedures were collected from the National Registry of Administrative Public Services - MITOS and a qualitative survey was conducted with representatives of the Ministry of Development.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
