Θεωρητικό Υπόβαθρο: Η ρωσική εισβολή σε ουκρανικά εδάφη το Φεβρουάριο του 2022 εκτόπισε εκατομμύρια ανθρώπους από την πατρίδα τους, με χιλιάδες να βρίσκουν καταφύγιο στην Ελλάδα ως πρόσφυγες. Η πορεία ένταξής τους στην κοινωνία, αλλά και την αγορά εργασίας σήμερα παρουσιάζει ομοιότητες, αλλά και διαφορές με την μετανάστευση για εργασία, από την Ουκρανία στην Ελλάδα, η οποία πραγματοποιείται εδώ και τρεις, περίπου, δεκαετίες.
Σκοπός: Η παρούσα διπλωματική επιχειρεί να διερευνήσει τον αντίκτυπο της απασχόλησης των ανδρών και γυναικών μεταναστών και προσφύγων από την Ουκρανία σε επαγγέλματα επισφαλούς χαρακτήρα, χαμηλού κύρους/αποδοχών, υψηλής σωματικής κόπωσης και συχνά μη νόμιμου χαρακτήρα, αναφορικά με την ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία και την πρόσβασή τους σε κοινωνικά και προσωπικά οφέλη.
Μέθοδος: Για την εκπόνηση της παρούσας διπλωματικής εργασίας χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο της ανασκόπησης της προϋπάρχουσας ακαδημαϊκής βιβλιογραφίας, μέσω της μεθόδου PRISMA, πραγματοποιώντας αναζήτηση σε βάσεις δεδομένων με προκαθορισμένες «λέξεις-κλειδιά». Αξιοποιήθηκαν παράλληλα κείμενα και μελέτες οργανισμών και ΜΚΟ, διαδικτυακές πηγές, καθώς και ελληνική/ενωσιακή νομοθεσία. Η συγκεκριμένη μέθοδος επιλέχθηκε με σκοπό να διερευνηθεί σε βάθος το ζήτημα της εργασίας των Ουκρανών πολιτών σε επισφαλή/χαμηλού κύρους επαγγέλματα στην Ελλάδα.
Αποτελέσματα: Από τα ευρήματα της βιβλιογραφικής ανασκόπησης προκύπτει, ότι η απασχόληση του ουκρανικού μεταναστευτικού πληθυσμού στην Ελλάδα σε επαγγέλματα επισφαλούς χαρακτήρα, χαμηλού κύρους και αποδοχών, λειτουργεί αρνητικά στις προσπάθειες ένταξής τους, περιθωριοποιώντας τους από το κοινωνικό σύνολο και τις οικογένειές τους. Δυσπρόσιτη παραμένει η πρόσβαση σε κοινωνικό κράτος, υγειονομική περίθαλψη και διεκδίκηση εργασιακών δικαιωμάτων για ευάλωτες ομάδες, όπως οι Ουκρανές οικιακές βοηθοί και οι Ουκρανοί οικοδόμοι ή τεχνίτες.
Συμπεράσματα: Μολονότι παρατηρείται στις έρευνες αυξημένη μέριμνα από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την ενημέρωση και ένταξη στην ελληνική αγορά εργασίας των Ουκρανών προσφύγων την περίοδο 2022/23, πολύ συχνά οι ίδιοι καταλήγουν να ασκούν επαγγέλματα στους ίδιους κλάδους με τους συμπατριώτες τους οικονομικούς μετανάστες.
(EL)
Theoretical Background: The Russian invasion of Ukrainian territory in February 2022 displaced millions of people from their homeland, with thousands finding refuge in Greece. Their integration process into society and the labor market today shows similarities, as well as differences with the migration for work, from Ukraine to Greece, which has been taking place for about three decades.
Scope: This thesis attempts to investigate the impact of the employment of male and female migrants and refugees from Ukraine in precarious, low prestige/wage, physically demanding and often illegal occupations on their integration into Greek society and their access to social and personal benefits.
Method: For the writing of this thesis, the tool of reviewing the existing academic literature was used, through the PRISMA method, by searching databases with predefined "keywords". Texts and studies of organizations and NGOs, online sources, as well as Greek/EU legislation were also used. This method was chosen to explore in depth the issue of Ukrainian citizens working in precarious/low prestige occupations in Greece.
Results: The findings of the literature review show that the employment of the Ukrainian migrant population in Greece in precarious, low prestige and low-paid occupations has a negative impact on their integration efforts, marginalizing them from society and their families. Access to the welfare state, health care and claiming labour rights remains restricted for vulnerable groups such as Ukrainian female domestic workers and Ukrainian male construction workers or craftsmen.
Conclusions: Although surveys show an increased interest by public and private institutions for the information and integration of Ukrainian refugees in the Greek labor market during the period 2022/23, very often they end up working in the same sectors as the fellow Ukrainian economic migrants.
(EN)