Στα τέλη του 2015, η Βραζιλία και ολόκληρος ο πλανήτης βίωσαν μια συνταρακτική τεχνολογική καταστροφή, όταν ένα φράγμα συγκράτησης τελμάτων σε ένα ορυχείο σιδήρου στο δήμο Mariana, στη νοτιοανατολική πολιτεία Minas Gerais (MG) της Βραζιλίας, κατέρρευσε, απελευθερώνοντας εκατομμύρια κυβικά μέτρα εξορυκτικών αποβλήτων με υψηλή συγκέντρωση διαφόρων μεταλλικών στοιχείων, με αποτέλεσμα την πρόκληση μιας σειράς σοβαρών κοινωνικών, πολιτιστικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών βλαβών σε διαφορετικούς χρονικούς ορίζοντες (βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα) σε απόσταση εκατοντάδων χιλιομέτρων στη λεκάνη απορροής ενός εκ των μεγαλύτερων ποταμών του πλανήτη, του ποταμού Doce, καθώς και κατά μήκος των εκβολών του στον Ατλαντικό Ωκεανό. Θεωρείται η χειρότερη οικολογική τραγωδία στη σύγχρονη ιστορία της Βραζιλίας, ενώ, αποτελεί τη μεγαλύτερη καταστροφή στον τομέα της εξόρυξης κατά τα τελευταία 100 χρόνια παγκοσμίως. Πολλές αναφορές από ερευνητικά ιδρύματα, πανεπιστημιακές κοινότητες, κρατικές υπηρεσίες και ανεξάρτητες οργανώσεις επισημαίνουν ότι η περιβαλλοντική ζημιά μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη ή δυσχερώς επανορθώσιμη, ενώ σίγουρα απαιτούνται οργάνωση/υλοποίηση στοχευμένων επιστημονικών δράσεων, τεράστιες επενδύσεις δισεκατομμυρίων ρεάλ και σημαντικός χρόνος (σε βάθος δεκαετιών) για την κατά το δυνατόν ανάκαμψη των οικοσυστημάτων των πληγεισών περιοχών. Δεδομένης της εκτίμησης για μελλοντική αύξηση της συχνότητας και της σοβαρότητας ανάλογων περιστατικών ανά τον κόσμο, καθίσταται άμεση προτεραιότητα η επίτευξη ιδανικής ισορροπίας μεταξύ της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, της οικονομικής ανάπτυξης και της αειφορίας, με τη συμβολή της επιστήμης, των επιχειρήσεων, των κυβερνήσεων και των εμπλεκόμενων κοινοτήτων. Στην παρούσα διπλωματική εργασία γίνεται καταγραφή του συμβάντος, επιχειρείται ανάλυση και αποτίμηση των πολύπλευρων περιβαλλοντικών επιπτώσεων και τέλος προτείνονται μέτρα αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος. Για την εκπόνηση της εργασίας αντλήθηκε υλικό από επιστημονικές δημοσιεύσεις, αναλύσεις σε διεθνή περιοδικά, βιβλία και διαλέξεις, εκθέσεις-αναφορές-αξιολογήσεις ερευνητικών φορέων κρατικού και ιδιωτικού τομέα, ντοκουμέντα οργανισμών, άρθρα του ηλεκτρονικού τύπου καθώς και σχετικές πληροφορίες πολλών ιστοσελίδων.
(EL)
In late 2015, Brazil and the entire planet experienced a shocking technological disaster when a tailings dam at an iron mine in the Municipality of Mariana, in the southeastern Brazilian state of Minas Gerais (MG), collapsed, releasing millions of cubic meters of mining waste with a high concentration of various metallic elements, resulting in a series of serious social, cultural, economic and environmental damages at different time horizons (short, medium and long term) hundreds of kilometers away in the basin of one of the largest rivers on the planet, the Doce River, as well as along its estuary in the Atlantic Ocean. It is considered the worst ecological tragedy in Brazil's modern history, while it is the largest mining disaster in the last 100 years worldwide. Many reports from research institutions, university communities, government agencies and independent organizations point out that the environmental damage can be irreversible or difficult to repair, while organization/implementation of targeted scientific actions, huge investments of billions of BRL and considerable time (up to decades) are certainly required for possible recovery of the ecosystems of the affected areas. Given the estimation of a future increase in the frequency and severity of similar incidents around the world, it becomes an immediate priority to achieve an ideal balance between the exploitation of natural resources, the economic development and sustainability, with the contribution of science, business, governments and of the communities involved. In this thesis, the event is recorded, an analysis and evaluation of the multifaceted environmental effects is attempted and finally measures for the remediation of the natural environment are proposed. For the preparation of the work, material was drawn from scientific publications, analyzes in international journals, books and lectures, reports-evaluations of government and private sector research institutions, documents of organizations, articles in the electronic press as well as relevant information from many websites.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
