Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της σχέσης της εθνοτικής, εθνικής και διπολιτισμικής ταυτότητας (αρμονία/συγχώνευση) ταυτότητας των εφήβων μεταναστών με
την ψυχολογική τους προσαρμογή. Επιπλέον διερευνήθηκε η προσλαμβανόμενη διάκριση σε
ομαδικό και ατομικό επίπεδο σε σχέση με την προσαρμογή, αλλά και τις πολιτισμικές ταυτότητες των εφήβων αυτών, καθώς και οι σχέσεις μεταξύ των πολιτισμικών ταυτοτήτων.
Το δείγμα αποτέλεσαν 430 μαθήτριες και μαθητές με μεταναστευτικό υπόβαθρο που
φοιτούσαν στην Α’ και Β’ Γυμνάσιου σε σχολεία της Αττικής και η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ατόμων ήταν 13,4 έτη. Τα συμμετέχοντα άτομα συμπλήρωσαν εργαλεία
αυτοαναφοράς για της υπό μελέτη μεταβλητές. Η μέτρηση των πολιτισμικών ταυτοτήτων
πραγματοποιήθηκε με τις Κλίμακες Εθνοτικής Ταυτότητας και Εθνικής Ταυτότητας (Douglass & Umaña-Taylor, 2015∙ Fleischmann et al., 2011), και την Κλίμακα Ενσωματωμένης Διπολιτισμικής Ταυτότητας για παιδιά (Trifiletti et al., 2021). Για τις
προσλαμβανόμενες διακρίσεις χρησιμοποίηθηκε η Κλίμακα Προσλαμβανόμενης Διάκρισης
(Motti-Stefanidi & Asendorpf, 2012∙ Motti-Stefanidi et al., 2018). Αναφορικά με την ψυχολογική προσαρμογή χρησιμοποιήθηκαν οι μετρήσεις των συναισθηματικών
συμπτωμάτων και καταθλιπτικών συμπτωμάτων, του θυμού/εχθρότητας, της αυτοεκτίμησης
και της ικανοποίησης από τη ζωή. Συλλέχθηκαν επίσης δημογραφικά στοιχεία. Τα αποτελέσματα έδειξαν θετική σχέση της εθνοτικής και εθνικής ταυτότητας με τη θετική όψη
της προσαρμογής. Η συγχώνευση της διπολιτισμικής ταυτότητας εμφάνισε θετική συσχέτιση
με τα συναισθηματικά και τα καταθλιπτικά συμπτώματα, ενώ η αρμονία της διπολιτισμικής ταυτότητας εμφάνισε θετική συσχέτιση με την αυτοεκτίμηση και αρνητική σχέση με τις
μεταβλητές της αρνητικής όψης της προσαρμογής. Το μοντέλο απόρριψης- ταύτισης/αποταύτισης δεν επιβεβαιώθηκε στην παρούσα έρευνα, καθώς εθνοτική και εθνική ταυτότητα δεν συνδέθηκαν με την πρόσληψη της διάκρισης σε ατομικό και ενδο-ομαδικό επίπεδο, ωστόσο η αρμονία σχετίστηκε θετικά με τις διακρίσεις. Οι διακρίσεις συνδέθηκαν επίσης θετικά με τα συναισθηματικά και καταθλιπτικά συμπτώματα και το θυμό, ενώ η
ατομική προσλαμβανόμενη διάκριση σχετίστηκε αρνητικά με τις δύο διαστάσεις της θετικής προσαρμογής. Επιπλέον, η εθνοτική ταυτότητα σχετίστηκε θετικά με την εθνική ταυτότητα, ενώ η αρμονία της διπολιτισμικής ταυτότητας σχετίστηκε αρνητικά με τη
συγχώνευση της διπολιτισμικής ταυτότητας. Δεν παρατηρήθηκαν διαφορές ως προς την
γενιά μετανάστευσης, ενώ το φύλο ήταν βασικός προβλεπτικός παράγοντας για όλες τις μεταβλητές της ψυχικής προσαρμογής εκτός από την ικανοποίηση από τη ζωή, με τα
κορίτσια να εμφανίζουν περισσότερα συναισθηματικά και καταθλιπτικά συμπτώματα, θυμό
και χαμηλότερη αυτοεκτίμηση από τα συνομήλικα αγορια. Τέλος, η αρμονία προέβλεπε αρνητικά τα συναισθηματικά συμπτώματα, η εθνοτική ταυτότητα προέβλεπε θετικά την
αυτοεκτίμηση ενώ η εθνοτική και η εθνική ταυτότητα προέβλεπαν από κοινού την ικανοποίηση από τη ζωή.
(EL)
The aim of the present study was tο examine the relationship between ethnic and national
identity, bicultural identity (harmony/blendedness) and the psychological adaptation of
immigrant adolescents. Additionally, we investigated the correlation of perceived group
and personal discrimination with psychological adaptation, their correlation with the
cultural identities of the participants and the relationship between ethnic, national and
bicultural identity. The sample included 430 adolescents who were enrolled in the 1st and 2nd grade of public secondary schools in the region of Attica and the median age of those
was 13,4 years. Participants completed self-reports that measured the abovementioned
variables. To investigate cultural identities, National Identity Scale, Ethnic Identity Scale (Douglass & Umaña-Taylor, 2015∙ Fleischmann et al., 2011) and Bicultural Identity
Integration Scale for Children (Trifiletti et al., 2021) were administrated. With regards to
perceived discrimination, Perceived Discrimination Scale (Motti-Stefanidi &Asendorpf, 2012∙ Motti-Stefanidi et al., 2018) was completed. Psychological adaptation was referred to
emotional and depressive symptoms, anger/hostility (negative adaptation), self-esteem and
life satisfaction (positive adaptation). Demographic data was also collected. In respect to the findings of the survey, it was found that ethnic and national identity both had positive correlation with positive adaptation. Bicultural blendedness showed a small positive correlation with emotional and depression symptoms, while bicultural identity/harmony was negatively correlated with the negative aspects of adaptation and positively correlated with self-esteem. Regarding the negative aspect of adaptation, anger/hostility, showed a small positive correlation with national identity. The RIM/RDIM model was not supported
in this study, as neither ethnic nor national identity were correlated with perceived group/personal discrimination. However, bicultural identity/harmony showed small to
medium negative correlation with both types of discrimination.
Furthermore, perceived in-group and personal discrimination was also negatively associated with self-esteem and life satisfaction. Moreover, ethnic identity was positively
associated with national identity and bicultural identity/blendedness was negatively related
to harmony. There were no significant differences between 1st and 2nd generation of immigrants concerning the variables under study, whilst gender was the main predictor for all the aspects of adaptation except life satisfaction∙ girls reported significally higher levels of emotional and depression symptoms and anger/hostility, and also lower self-esteem. Bicultural identity/harmony predicted negatively the emotional symptoms. Finally, national identity predicted positively self-esteemand ethnic and national identity combined, predicted life satisfaction.
(EN)