Εισαγωγή:
Η σεξουαλική αγωγή και διαπαιδαγώγηση είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα που απασχόλησε και απασχολεί μέχρι και σήμερα τις κοινωνικές και εκπαιδευτικές αρχές, καθώς αποτελεί αντικείμενο διαμάχης, με συνεχείς συζητήσεις γύρω από την εφαρμογή της στο σχολικό πρόγραμμα. Παρά τις διάφορες ανησυχίες που επικρατούν και τις αρνητικές απόψεις που εκδηλώνονται για την εισαγωγή της στα εκπαιδευτικά προγράμματα, οι έρευνες τόσο Πανελλαδικά όσο και διεθνώς, αποδεικνύουν ότι διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στο να βοηθήσει τους νέους να αποκτήσουν καλύτερη κατανόηση του εαυτού τους και του σώματός τους (Yoost et al., 2021), ενώ η UNESCO προτρέπει την εκπαιδευτική κοινότητα να αναλάβει δράση εφαρμόζοντας ολοκληρωμένα προγράμματα σεξουαλικής εκπαίδευσης (UNESCO, 2018).
Σκοπός:
Η παρούσα εργασία διερευνά τις αντιλήψεις και τις επιμορφωτικές ανάγκες των νηπιαγωγών που εργάζονται στη δημόσια ή και στην ιδιωτική εκπαίδευση στην περιφέρεια της Αττικής, σε θέματα σεξουαλικής αγωγής και διαπαιδαγώγησης.
Μέθοδος:
Στην παρούσα έρευνα χρησιμοποιήθηκε διπλή μεθολογική προσέγγιση. Αφενός, χρησιμοποιήθηκε η ποσοτική έρευνα όπου συμμετέχοντες συμπλήρωσαν μέσω του διαδικτύου ένα ερωτηματολόγιο, προκειμένου να επιτευχθεί η συλλογή πρωτογενών δεδομένων σχετικά με το θέμα της έρευνας. Αφετέρου, χρησιμοποιήθηκε και η ποιοτική μεθοδολογία, μέσω της υλοποίησης προσωπικής συνέντευξης σε εν ενεργεία νηπιαγωγούς που υπηρετούν στη δημόσια εκπαίδευση, με σκοπό την εμβάθυνση ορισμένων στοιχείων, όπως για παράδειγμα του τρόπου που αντιλαμβάνονται οι νηπιαγωγοί τη σεξουαλική αγωγή στο νηπιαγωγείο, των εμποδίων που αντιμετωπίζουν κατά την εφαρμογή της στο εκπαιδευτικό τους πρόγραμμα καθώς και των πραγματικών επιμορφωτικών αναγκών τους ως προς το θέμα αυτό.
Στοιχεία έρευνας:
Ο τίτλος της διπλωματικής αυτής εργασίας «Διερεύνηση των αντιλήψεων και των επιμορφωτικών αναγκών των νηπιαγωγών που υπηρετούν στη δημόσια ή την ιδιωτική εκπαίδευση στην Περιφέρεια της Αττικής, σε θέματα σεξουαλικής αγωγής και διαπαιδαγώγησης», φανερώνει τόσο τον σκοπό όσο και τα γενικότερα ζητούμενα. Συγκεκριμένα, διερευνώνται οι αντιλήψεις των νηπιαγωγών ως προς την ύπαρξη ή μη, θετικής στάσης αυτών απέναντι στη σεξουαλική αγωγή και κατά πόσο οι νηπιαγωγοί αναλαμβάνουν και υλοποιούν προγράμματα σεξουαλικής αγωγής στο εκπαιδευτικό τους έργο. Διερευνώνται η βαθμίδα έναρξης της σεξουαλικής αγωγής, το πλαίσιο εφαρμογής της και η θεματολογία που θα περιλαμβάνει, καθώς και τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να διαθέτει ο/η υπεύθυνος εκπαιδευτικός που εφαρμόζει προγράμματα σεξουαλικής αγωγής. Παράλληλα, εξετάζεται ο βαθμός επάρκειας των νηπιαγωγών στο να υλοποιούν προγράμματα σεξουαλικής αγωγής, αν υπάρχουν ανασταλτικοί παράγοντες που εμποδίζουν την υλοποίηση της σεξουαλικής αγωγής και ποιοι είναι αυτοί. Τέλος, η παρούσα έρευνα διερευνά και στοχεύει στην ανάδειξη των επιμορφωτικών αναγκών των νηπιαγωγών σε θέματα σεξουαλικής αγωγής και διαπαιδαγώγησης. Διερευνώνται, λοιπόν, τόσο τα κίνητρα που ωθούν όσο και τα εμπόδια που δυσχεραίνουν τους/τις νηπιαγωγούς να συμμετέχουν σε επιμορφωτικά προγράμματα, ανιχνεύοντας, ταυτόχρονα, τις προτιμήσεις των εν λόγω εκπαιδευτικών σχετικά με το περιεχόμενο, τον τρόπο και τις μεθόδους επιμόρφωσης τόσο σε γενικά επιμορφωτικά προγράμματα όσο και σε συγκεκριμένα προγράμματα για τη σεξουαλική αγωγή.
Αποτελέσματα:
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ποσοτικής και ποιοτικής, αναδεικνύεται ξεκάθαρα η παιδαγωγική σπουδαιότητα της υλοποίησης προγραμμάτων σεξουαλικής αγωγής στο σχολείο και μάλιστα από τη βαθμίδα του νηπιαγωγείου κιόλας, τονίζοντας, έτσι, την ευαισθητοποίηση όλων των νηπιαγωγών σε θέματα που άπτονται της σεξουαλικότητας, της ταυτότητας φύλου, της προστασίας της γενετήσιας αρχής. Ακόμη, σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ενώ αναδεικνύεται η θετική στάση των νηπιαγωγών απέναντι στην υλοποίηση σεξουαλικής αγωγής στο σχολείο, οι δραστηριότητες εφαρμογής σεξουαλικής αγωγής και διαπαιδαγώγησης στο διδακτικό τους έργο είναι περιστασιακές ή ανύπαρκτες στην πλειοψηφία του δείγματος. Από την επεξεργασία των δεδομένων, φάνηκε ότι οι νηπιαγωγοί δεν έχουν παρακολουθήσει ποτέ ή σχεδόν ποτέ μαθήματα ή επιμορφωτικά σεμινάρια για τη Σεξουαλική Αγωγή και Διαπαιδαγώγηση και γι’ αυτό δεν αισθάνονται επαρκώς εξοικειωμένοι σε θέματα σεξουαλικής αγωγής. Το γεγονός αυτό, υπογραμμίζει ρητά την ανάγκη των νηπιαγωγών για επιμόρφωση πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, καθώς οι ίδιοι οι νηπιαγωγοί τονίζουν στις απαντήσεις τους ότι βασική αιτία της μη υλοποίησης προγραμμάτων σεξουαλικής αγωγής στο εκπαιδευτικό τους έργο είναι η έλλειψη επιμόρφωσής τους. Ακόμη, αναδεικνύεται η ανάγκη για ύπαρξη κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και η υποστήριξη από επίσημους φορείς, όπως το Υπουργείο Παιδείας και η συνεργασία με άλλους επιστήμονες (ψυχολόγους, νοσηλευτές, κοινωνικούς λειτουργούς κ.α.)
(EL)
Introduction:
Sexual education and pedagogy is a particularly important issue that preoccupied and still preoccupies social and educational authorities, as it is the subject of controversy, with ongoing discussions surrounding its implementation in the school curriculum. Despite the various concerns and negative views expressed about its introduction into educational programs, research, both nationwide and internationally, proves that it plays a crucial role in helping young people gain a better understanding of themselves and their bodies (Yoost et al., 2021), while UNESCO urges the educational community to take action by implementing comprehensive sexuality education programs (UNESCO, 2018).
Purpose:
This assignment investigates the perceptions and educational needs of kindergarten teachers who work in public or private education in the region of Attica, in matters of sexual education and pedagogy.
Method:
In the present research, a dual methodological approach was used. On the one hand, quantitative research was used where participants filled out a questionnaire via the internet, in order to achieve the collection of primary data on the subject of the research. On the other hand, the qualitative methodology was also used, through the implementation of a personal interview with active kindergarten teachers who serve in public education, with the aim of deepening certain elements of the subject to be investigated.
Research elements:
The title of this thesis, "Investigation of the perceptions and educational needs of kindergarten teachers who serve in public or private education in the Region of Attica, in matters of sexual education and pedagogy", reveals both the purpose and the general requirements. Specifically, the perceptions of kindergarten teachers are investigated as to whether or not they have a positive attitude towards sex education and to what extent do they undertake and implement sex education programs in their educational work. The starting level of sex education, the context of its implementation and the topics it will include are investigated, as well as the characteristics that the teacher responsible for implementing sex education programs should possess. At the same time, the degree of competence of kindergarten teachers in implementing said programs is examined, whether there are inhibiting factors that prevent the implementation of sex education and who they are. Finally, this research investigates and aims to highlight the educational needs of kindergarten teachers in matters of sexual education and pedagogy. Therefore, both the motivations that push and the obstacles that make it difficult for kindergarten teachers to participate in training programs are investigated, detecting, at the same time, the preferences of the teachers in question, regarding the content, manner and methods of training both in general training programs as well as in specific programs on sexuality education.
Results:
According to the results of the research, both quantitative and qualitative, the pedagogical importance of the implementation of sex education programs at school, even from the kindergarten level is clearly highlighted, thus emphasizing the awareness of all kindergarten teachers in matters related to sexuality, gender identity, protection of the genital principle. Furthermore, according to the results, while the positive attitude of kindergarten teachers towards the implementation of sex education at school is brought out, the activities of implementing sex education and education in their teaching work are occasional or non-existent in the majority of the sample. From the data processing, it appeared that the kindergarten teachers have never or almost never attended courses or educational seminars on Sexuality Education and Pedagogy and therefore do not feel sufficiently familiar with sexuality education issues. This fact clearly underlines the need of kindergarten teachers for training on this specific topic, as they themselves emphasize in their answers that the main reason for the non-implementation of sex education programs in their educational work is their lack of training. Moreover, the need for appropriate educational material and support from official bodies, such as the Ministry of Education and collaboration with other scientists (psychologists, nurses, social workers, etc.) is highlighted.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
