Εισαγωγή: Ο πόνος είναι ένα πολύπλευρο και πολυπαραγοντικό φαινόμενο. Με την εξέλιξη της επιστήμης, έχουν αναπτυχθεί διάφορα εργαλεία και μέθοδοι για να καταφέρνουν να τον
ποσοτικοποιήσουν και εν συνεχεία να τον διαχειριστούν και να τον αντιμετωπίσουν. Ο
αποτελεσματικός έλεγχος του μετεγχειρητικού πόνου αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος της περιεγχειρητικής φροντίδας των ασθενών καθώς η αντιμετώπισή του συντελεί σημαντικά στην μείωση των μετεγχειρητικών επιπλοκών. Οι επεμβάσεις θώρακος θεωρούνται από τις πλέον επώδυνες χειρουργικές επεμβάσεις. Πολλές αναλγητικές τεχνικές έχουν περιγραφεί για την ανακούφιση του μετεγχειρητικού πόνου μετά από θωρακοτομή.
Σκοπός: Στην παρούσα εργασία, γίνεται αναφορά στις κυριότερες μεθόδους αναλγησίας μετά από θωρακοτομή, αλλά και σε ορισμένα εργαλεία καταγραφής και ποσοτικοποίησης του πόνου. Επιπλέον, γίνεται συστηματική ανασκόπηση ορισμένων μελετών που πραγματεύονται τις μεθόδους αντιμετώπισης του μετεγχειρητικού πόνου μετά από θωρακοτομή, με στόχο να
αναλυθούν συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα τους και να γίνει αναφορά στα σημαντικότερα ευρήματα που προκύπτουν.
Μεθοδολογία: Η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για την συγκεκριμένη βιβλιογραφική
ανασκόπηση αντλήθηκε μέσω των διαδικτυακών βάσεων δεδομένων Pubmed, GoogleScholar
και Scopus. Κριτήρια επιλογής των μελετών που χρησιμοποιήθηκαν αποτέλεσαν: το χρονικό
διάστημα δημοσίευσης των μελετών να είναι εντός των τελευταίων 15 ετών (2008-2023), οι
δημοσιεύσεις να είναι στην Αγγλική ή στην Ελληνική γλώσσα, οι δημοσιεύσεις να αποτελούν
πρωτογενή έρευνα, οι δημοσιεύσεις να μελετούν τις μεθόδους αντιμετώπισης του
μετεγχειρητικού πόνου σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε θωρακοτομή και να υπάρχει
πρόσβαση στο πλήρες άρθρο. Τελικά συμπεριλήφθηκαν 17 μελέτες στην παρούσα ανασκόπηση.
Αποτελέσματα: Όσο αφορά την ενδοφλέβια αναλγησία, απο τους φαρμακευτικούς παράγοντες που μελετήθηκαν, φάνηκε πως η χρήση ψυχοτρόπων φαρμάκων ως επικουρικό της αναλγητικής θεραπείας συμβάλλει στην συνολική ικανοποίηση του ασθενούς και την μείωση των επιπέδων του πόνου και των παρενεργειών, σε αντίθεση με την χορήγηση κεταμίνης, η οποία δεν είχε σημαντικό όφελος ως προς τους παράγοντες αυτούς. Επίσης, η συνδυαστική χορήγηση κετορολάκης και παρακεταμόλης φαίνεται πως παρέχει ελαφρώς καλύτερη αναλγητική δράση από αυτή της πεθιδίνης, όταν χορηγούνται ενδοφλεβίως. Στην περίπτωση της θωρακικής επισκληριδίου αναλγησίας τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η προσθήκη θειικού μαγνησίου μπορεί να μειώσει σημαντικά τα επίπεδα μετεγχειρητικού πόνου αλλά και την ανάγκη κατανάλωσης οπιοειδών φαρμάκων, χωρίς να προκαλέσει δυσμενείς επιπτώσεις. Οι περισσότερες έρευνες που μελετούν την μέθοδο της κρυοαναλγησίας, φαίνεται να την συσχετίζουν με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης χρόνιου νευροπαθητικού πόνου. Επίσης, δεν αναφέρουν κανένα στατιστικά σημαντικό όφελος της κρυοαναλγησίας στα επίπεδα οξέος πόνου. Συγκριτικά με την χρήση συστηματικής αναλγησίας, η μέθοδος παρασπονδυλικής αναλγησίας επιφέρει καλύτερα αποτελέσματα, με ιδανικότερη επιλογή την χρήση μορφίνης ως αναλγητικό παράγοντα. Όσο αφορά την προληπτική χρήση τοπικής αναλγησίας στο σημείο της χειρουργικής τομής, φαίνεται πως είναι μια ασφαλής, γρήγορη και απλή διαδικασία η οποία επιτυγχάνει μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών. Επιπλέον γίνεται αναφορά στην χρήση προποφόλης για την διενέργεια γενικής αναισθησίας κατα την διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης και έχει συσχετιστεί με χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης οξέος μετεγχειρητικού πόνου.
Συμπεράσματα: Επι του παρόντος, το πολυπαραγοντικό μοντέλο αναλγησίας αποτελεί την
βέλτιστη οδό θεραπείας του μετεγχειρητικού πόνου μετά από θωρακοτομή. Βασική προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του στόχου, αποτελεί η συνεχής και αποτελεσματική αξιολόγηση των ασθενών με χρήση των κατάλληλων εργαλείων, αλλά και η συνεχής εκπαίδευση όλης της ομάδας επαγγελματιών υγείας καθώς ο πόνος αποτελεί πάντα ένα επίκαιρο πρόβλημα.
(EL)
Introduction: Pain is a multifaceted and multifactorial phenomenon. With the development of science, various tools and methods have been developed to quantify and manage postoperative pain. Effective postoperative pain treatment is an integral part of the perioperative care of patients, as it contributes significantly to the reduction of postoperative complications. Thoracic operations are considered among the most painful surgical operations. Many analgesic techniques have been described for the relief of postoperative pain after thoracotomy.
Aim: In this study, the main methods of thoracotomy analgesic treatments and pain measurement tools are referenced. In addition, a systematic review of studies referencing the treatment of postoperative pain after thoracotomy is carried out, with the aim of analyzing the results and reporting the most important findings.
Methodology: The literature used for this study was retrieved through the online databases Pubmed, GoogleScholar and Scopus. Selection criteria for the included studies were the period of publication of the studies must be within the last 15 years (2008-2023), the publications to be in English or Greek language, the publications to be primary type research, the publications to study the postoperative pain manaegment in patients undergoing thoracotomy and access to the full article. Seventeen studies were included in the present review.
Results: Regarding intravenous analgesia, it appeared that the use of psychotropic drugs as an adjuvant to analgesic treatment contributes to the overall patient satisfaction and the reduction of reported pain levels and side effects, in contrast to the administration of ketamine, which had no significant benefit in terms of these factors. Moreover, the combination of ketorolac plus paracetamol seems to provide a slightly better analgesic effect than that of pethidine, when administered intravenously. In the case of thoracic epidural analgesia, the results showed that the addition of magnesium sulfate can significantly reduce the levels of postoperative pain and the need for opioids, without causing adverse effects. Most studies referencing cryoanalgesia seem to associate this method with an increased incidence of chronic neuropathic pain. They also report no statistically significant benefit of cryoanalgesia on acute pain levels. Compared to systemic analgesia, paravertebral anesthesia produces better results, with morphine being the ideal analgesic agent of choice. As for the preventive use of local anesthesia at the site of the surgical incision, it seems to be a safe, quick and simple procedure that achieves a reduction of adverse effects. Lastly, the use of propofol in general anesthesia has been associated with lower incidence of acute postoperative pain.
Conclusions: Currently, the multifactorial model of analgesia is the optimal way to treat postoperative pain after thoracotomy. A necessary condition for achieving this goal is the continuous and effective assessment of patients using the appropriate tools, as well as the continuous training of the entire group of health professionals, as pain constitutes an always relevant problem.
(EN)
University of Athens
