Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) [Attention Deficit-Hyperactivity Disorder, ADHD] αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο με τεράστιες διαστάσεις. Ολοένα και συχνότερα συναντά κανείς παιδιά ή και ενήλικες που έχουν διαγνωστεί με ΔΕΠΥ, ενώ ολοένα και περισσότερο αυξάνεται η προβολή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικότερα στον Τύπο. Σε αυτό το πλαίσιο, σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνηθεί σε βάθος το τι εννοούμε στην πραγματικότητα λέγοντας «ΔΕΠΥ» και πόσα κρύβονται πίσω από αυτό το ακρωνύμιο, στρέφοντας αρχικά το βλέμμα μας στο παρελθόν, ώστε να μπορέσουμε να κατανοήσουμε το παρόν μας. Πρόκειται για μία κατάσταση, όπως θα φανεί στη συνέχεια, εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, και για αυτόν τον λόγο γίνεται προσπάθεια κριτικής ανάλυσης των όσων θεωρούνται ίσως αυτονόητα ή δεδομένα. Σε μια λογική αποφυσικοποίησης αυτής της πραγματικότητας, αρχικά μελετήθηκε η υπάρχουσα βιβλιογραφία, η ιστορία της διαταραχής και, στη συνέχεια, έγινε μια προσπάθεια ανάλυσης των δεδομένων που συλλέχθηκαν μέσα από αυτή τη βιβλιογραφική επισκόπηση, υπό το πρίσμα του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού. Δεν γίνεται απλή παράθεση ήδη υπαρχουσών πορισμάτων, αλλά μια προσπάθεια κριτικής προσέγγισής τους, δίνοντας έμφαση στον τρόπο αντιμετώπισης του φαινομένου στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες. Με δεδομένο ότι η ίδια η ύπαρξη της ΔΕΠΥ ως οργανικής αιτιολογίας διαταραχή έχει αμφισβητηθεί επανειλημμένα, το ερώτημα που προκύπτει είναι αν και κατά πόσο η χορήγηση ισχυρών διεγερτικών ουσιών, που αποτελεί τον συνήθη τρόπο αντιμετώπισης, είναι πράγματι ο ενδεδειγμένος ή εξυπηρετεί άλλους σκοπούς, και πώς κατασκευάζεται κοινωνικά, μέσα από τη διάγνωση, μία πολύ συγκεκριμένη εικόνα του «κανονικού» και του «αποκλίνοντος» παιδιού.
(EL)
Attention Deficit-Hyperactivity Disorder (ADHD) is a global phenomenon of enormous proportions. During the last decades, ADHD has become very common, while its visibility on social media or the press is generally increasing. Having that in mind, the purpose of this paper is to examine what we really mean by referring to ADHD. In order to do this, we begin by looking to the past, so that we can understand the present. As it will be indicated, ADHD is a rather controversial diagnosis, which leads us to a critical analysis of what is often viewed as "normal". Trying to denaturalize this so-called "normality", the first step is to study the existing literature, the history of ADHD. Drawing from social constructivism, we tried to analyse ADHD through a critical approach, especially regarding ADHD in western societies. Taking into consideration that the organic etiology ADHD has not been proven yet, but is been repeatedly disputed, the question that arises is whether the most commonly used treatment, which contains strong stimulant drugs (i.e., Ritalin), is actually appropriate, especially when it comes to children. Within this frame, our main purpose is to examine how the "normal" and "deviant" child is constructed through psychiatric diagnosis.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
