Η κάνναβη αποτελεί πλέον μία από τις πιο διαδεδομένες ψυχοδραστικές ουσίες ενώ όλο και μεγαλύτερο φαίνεται το ενδιαφέρον της επιστημονικής ερευνητικής κοινότητας για την προβληματική χρήση κάνναβης εν μέρει λόγω ανησυχιών που σχετίζονται με την αυξανόμενη διαθεσιμότητα της ουσίας, την νομιμοποίησή της, τα αυξανόμενα αιτήματα για θεραπεία και τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική των χρηστών. Η συσχέτιση μεταξύ συγκεκριμένων χαρακτηριστικών προσωπικότητας καθώς και των σχιζοτυπικών στοιχείων μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην κατανόηση, πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της εξάρτησης.
Κύριος στόχος της παρούσας έρευνας ήταν να μελετήσει α) τη συσχέτιση μεταξύ των χαρακτηριστικών προσωπικότητας βάσει της Θεωρίας των Πέντε Παραγόντων με τη χρήση κάνναβης και β) τις διαφοροποιήσεις στα σχιζοτυπικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας μεταξύ χρηστών κάνναβης και μη.
Πραγματοποιήθηκε συγχρονική μελέτη σε δείγμα ευκολίας 585 νεαρών ενήλικων ηλικίας 18-30 ετών με μέσο όρο ηλικίας τα 24,5 έτη (SD:3,4) από τους οποίους οι 359 ήταν χρήστες κάνναβης και οι 226 δεν έκαναν χρήση. Τα ερωτηματολόγια που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το Ερωτηματολόγιο δημογραφικών στοιχείων, η Δοκιμασία Εντοπισμού Διαταραχής Χρήσης Κάνναβης (CUDIT-R) για τη μέτρηση της χρήσης κάνναβης, το Ερωτηματολόγιο των Πέντε Παραγόντων NEO (NEO-FFI) για την μελέτη των χαρακτηριστικών προσωπικότητας και η Σύντομη Κλίμακα Σχιζοτυπικής Προσωπικότητας (SPQ-b) για την μέτρηση της σχιζοτυπίας. Για τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 28.
Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων ανέδειξε στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ της ομάδας των χρηστών κάνναβης και των μη χρηστών, με τις γυναίκες να σημειώνουν χαμηλότερα ποσοστά χρήσης. Η χρήση κάνναβης βρέθηκε να σχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα νευρωτισμού (p<0.001) και δεκτικότητας σε νέες εμπειρίες (p=0.039) καθώς και χαμηλότερα επίπεδα ευσυνειδησίας (p<0.001), συνεργατικότητας (p=0.011) και εξωστρέφειας (p<0.001). Επιπλέον, βρέθηκαν συσχετίσεις μεταξύ της βαρύτητας χρήσης κάνναβης με την σχιζοτυπία (p<0.001) καθώς και με τις τρεις διαστάσεις της, τη γνωσιακή-αντιληπτική (p=0.009), τη διαπροσωπική (p<0.001) και την αποδιοργανωμένη (p<0.001).
Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν τις ερευνητικές υποθέσεις σχετικά με τη σχέση των χαρακτηριστικών προσωπικότητας και της σχιζοτυπίας με τη χρήση κάνναβης. Τα δεδομένα αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο στην πρόληψη όσο και στην θεραπεία της εξάρτησης από την κάνναβη στους νέους και μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για την περαιτέρω διερεύνηση του φαινομένου.
(EL)
Cannabis is now one of most widely used psychoactive substances and there seems to be growing interest in the scientific research community on the problematic use of cannabis partly due to concerns related to its increasing availability, its legalisation, increasing demands for treatment and the potential health risks to both the physical and mental health of users. The association between cannabis use and specific personality traits as well as schizotypal personality traits can play a crucial role in understanding, preventing and treating the phenomenon of addiction.
The main aim of the present study was to investigate a) the association between personality traits based on the Five Factor Model with cannabis use and b) the variations in schizotypal personality traits between cannabis users and non-users.
A study was conducted in a convenience sample of 585 young adults aged 18-30 years, with an average age of 24,5 years (SD:3,4). After collecting demographic data, the questionnaires used were the CUDIT-R questionnaire to measure cannabis use, the NEO-FFI questionnaire for personality traits and the SPQ-b to measure schizotypy. The statistical program SPSS 28 was used for statistical analysis.
Statistically significant differences between cannabis users and non-users were found, with women having lower rates of use. Cannabis use was found to be associated with higher levels of neuroticism (p<0.001) and openness to experience (p=0.039) as well as lower levels of conscientiousness (p<0.001), agreeableness (p=0.011) and extraversion (p<0.001). In addition, associations were found between cannabis use and schizotypy (p<0.001) as well as each of its three dimensions, cognitive-perceptual (p=0.009), interpersonal (p<0.001) and disorganized (p<0.001).
Results confirmed the research hypotheses regarding the relationship of personality traits and schizotypy with cannabis use. These data can be used both in the prevention and treatment of cannabis dependence in young people and to provide a basis for further investigation of the phenomenon.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
