Εισαγωγή: Η χρήση ψυχοδραστικών ουσιών αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα, το οποίο απαιτεί εκτενή γνώση των σημαντικών παραγόντων που επιδρούν στην έξαρση, αλλά και στην εξασθένιση του φαινομένου. Προηγούμενες έρευνες έχουν αναδείξει την επίδραση
των παραπάνω παραγόντων, ενώ η διερεύνησή τους θα ενισχύσει τις προσπάθειες για
αποτελεσματικές προληπτικές παρεμβάσεις, κυρίως στα πλαίσια της κοινότητας, η οποία έχει την ευθύνη να μεριμνεί για την προαγωγή της υγείας των πολιτών της.
Σκοπός: Η παρούσα έρευνα έχει ως βασικό στόχο την μελέτη των προστατευτικών παραγόντων και των παραγόντων κινδύνου για την έναρξη χρήσης ουσιών στον εφηβικό πληθυσμό τριών κοινοτήτων της Αθήνας. Πιο συγκεκριμένα, στοχεύει να διερευνήσει το βαθμό επίδρασης των παραπάνω παραγόντων στο πλαίσιο της κοινότητας, ώστε να αναδειχθούν και οι διαφορετικές ανάγκες πρόληψης και παρέμβασης.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε έρευνα επισκόπησης συγχρονικού τύπου (cross-sectional survey) με την χορήγηση του ανώνυμου ερωτηματολογίου «Κοινότητες Που Νοιάζονται» (“Communities That Care”), την περίοδο Σεπτέμβριος 2023-Ιούνιος 2024. Το δείγμα περιλάμβανε 1305 μαθητές Β ́ Γυμνασίου, Γ ́ Γυμνασίου, Α ́ Λυκείου και Β ́ Λυκείου σχολείων δύο κοινοτήτων του Ν. Αττικής, της Ζωγράφου του Κέντρου της Αθήνας. Το ερωτηματολόγιο εμπεριείχε ερωτήσεις για 24 παράγοντες κινδύνου και προστατευτικούς, σε επίπεδο κοινότητας, οικογένειας, σχολείου, ατόμου και παρέας συνομήλικων.
Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι έφηβοι σε Αμπελόκηπους, Ζωγράφου και Κηφισιά εμφανίζουν υψηλούς παράγοντες κινδύνου και χαμηλούς προστατευτικούς παράγοντες για τη χρήση ουσιών, με κύριες ουσίες χρήσης το αλκοόλ και το κάπνισμα.
Συμπεράσματα: Η έρευνα ανέδειξε τον καθοριστικό ρόλο των οικογενειακών και κοινωνικών αλληλεπιδράσεων για την εμφάνιση επικίνδυνων συμπεριφορών, όπως η χρήση ουσιών. Οι αυξημένοι παράγοντες κινδύνου, όπως η έλλειψη εποπτείας και οι διαταραγμένες οικογενειακές σχέσεις, καθώς και οι ανεπαρκείς προστατευτικοί παράγοντες υπογραμμίζουν την ανάγκη για προγράμματα πρόληψης και παρέμβασης στις σχολικές κοινότητες και τις οικογένειες.
(EL)
Introduction: The use of psychoactive substances is a complex problem, which requires extensive knowledge of the important factors that affect the exacerbation, but also the attenuation of the phenomenon. Previous researches have highlighted the effect of the above factors, while the investigation of them will strengthen the efforts for effective preventive interventions, mainly in the context of the community, which has the responsibility to ensure the promotion of the health of its citizens.
Aim: The main objective of this research is the study of protective factors and risk factors for the initiation of substance use in the adolescent population of three communities in Athens. More specifically, it aims to investigate the degree of influence of the above factors in each of the three communities, in order to highlight the different needs for prevention and intervention.
Methodology: A cross-sectional survey was carried out by administering the anonymous questionnaire "Communities that Care"(CTC), in the period July 2023- June 2024. The sample included students of 2nd High School, 3rd High School, 1st High School and 2nd ́ Lyceum schools of three communities of the Prefecture of Attica, Zografou, Kifissia and the Center of Athens. The questionnaire included questions on 24 risk and protective factors at the community, family, school, individual and peer group levels.
Results: The results show that adolescents in Ampelokipi, Zografou and Kifissia show high risk factors and low protective factors for substance use, with the main substances of use being alcohol and smoking.
Conclusions: The research highlighted the crucial role of family and social interactions in the emergence of risky behaviors, such as substance use. Increased risk factors, such as lack of supervision and disrupted family relationships, as well as inadequate protective factors underscore the need for prevention and intervention programs in school communities and families.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
