Εισαγωγή: Στην Πνευμονία της Κοινότητας (ΠτΚ), αρκετοί βιοδείκτες έχουν μελετηθεί εκτενώς για τις διαγνωστικές και προγνωστικές τους ικανότητες, ενώ παράλληλα μας βοηθούν στην αποτελεσματικότερη παρακολούθηση των εν λόγω ασθενών. Πιο συγκεκριμένα, παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τη σοβαρότητα της λοίμωξης, τον βαθμό φλεγμονής των πνευμόνων και την ανοσολογική απόκριση του ασθενούς. Συνεπώς, η αξιολόγησή τους συνιστά ένα ολοκληρωμένο πλάνο αντιμετώπισης της πνευμονίας, είτε σε περιβάλλον νοσοκομείου – νοσηλείας, είτε έναρξη φαρμακευτικής αγωγής στο σπίτι.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η αναζήτηση βιβλιογραφίας, Ελληνικής και Διεθνούς για τη διερεύνηση της σημασίας των βιοδεικτών στο πλαίσιο της πνευμονίας που αποκτάται απ’ την κοινότητα. Θα εμβαθύνουμε στους βιοδείκτες που χρησιμοποιούνται πιο συχνά και στις διαγνωστικές και προγνωστικές τους επιπτώσεις. Επιπλέον, θα συζητήσουμε πώς η ενσωμάτωση της αξιολόγησης βιοδεικτών με τις παραδοσιακές κλινικές και ακτινολογικές αξιολογήσεις μπορεί να βελτιώσει την ακρίβεια της διάγνωσης Πνευμονίας της Κοινότητας και να συμβάλει σε πιο εξατομικευμένες κι ακριβείς στρατηγικές θεραπείας. Καθώς η έρευνα συνεχίζει να προχωρά, η ανακάλυψη και η επικύρωση νέων βιοδεικτών έχει τη δυνατότητα να φέρει επανάσταση στην προσέγγιση για τη διάγνωση και τη διαχείριση της Πνευμονίας της Κοινότητας. Η κατανόηση του ρόλου των βιοδεικτών θα συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση της βαρύτητας αναπνευστικής λοίμωξης.
Μεθοδολογία: Η παρούσα εργασία αφορά μια συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας. Η αναζήτηση αυτής θα γίνει μέσω των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων Pubmed και Googlescholar. Οι λέξεις κλειδιά που θα χρησιμοποιηθούν είναι οι εξής: community-acquired pneumonia, biomarkers, diagnosis, management, C-reactive protein, procalcitonin, interferon, epidemiology, sepsis, antimicrobial therapy, point of care tests, pro-ADM, SP-D, microRNA, leukocytes, D-dimers. Μεταξύ των λέξεων κλειδιών θα χρησιμοποιηθούν λέξεις όπως OR,IN και AND ανά περίπτωση. Τα άρθρα που θα επιλεχτούν αφορούν την τελευταία δεκαετία.
Στην παρούσα ανασκόπηση θα συμπεριληφθούν μελέτες, που έχουν συνταχθεί στην Ελληνική κι Αγγλική γλώσσα. Όσον αφορά το είδος των μελετών δεν υπάρχει περιορισμός, δηλαδή πρόκειται για κλινικές μελέτες σε ενηλίκους και παιδιά, τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες, ελεγχόμενες κλινικές μελέτες συγκριτικές μελέτες, πολυκεντρικές μελέτες, μετα-αναλύσεις ή/και συνδυασμοί αυτών, ενώ δεν θα ενταχθούν ανασκοπήσεις.
Αποτελέσματα: Συνολικά συμπεριλήφθηκαν 26 άρθρα, ενώ μέσω αυτών αναδείχθηκαν τα επιδημιολογικά στοιχεία και οι παράγοντες κινδύνου της Πνευμονίας της Κοινότητας, η θεραπεία κι η πρόληψη αυτών, ποιοι είναι οι κυριότεροι βιοδείκτες και πως μας βοηθούν στην καθημερινή κλινική μας πρακτική, τα προβλήματα που επιλύονται με την χρήση τους αλλά κι ο τρόπος αντιμετώπισης της εν λόγω νόσου.
Συμπεράσματα: Η συνδυαστική χρήση των παραδοσιακών με νεότερους βιοδείκτες, τείνει να προσφέρει μια πιο ολοκληρωμένη κι ακριβή προγνωστική αξία στην κλινική έκβαση της ΠτΚ, τόσο από βακτηριακά, όσο και από ιικά παθογόνα, όπως στην πρόσφατη περίπτωση του COVID-19. Η αξιοποίηση αυτών των εργαλείων συμβάλλει στην έγκαιρη αναγνώριση των ασθενών που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές ή ακόμη και να οδηγηθούν στο θάνατο, βελτιώνοντας έτσι την κατανομή των πόρων και την αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών παρεμβάσεων. Παρόλο τους περιορισμούς που προκύπτουν από τη γεωγραφική ποικιλομορφία και την πληθυσμιακή ετερογένεια, τα δεδομένα συναινούν στο ότι οι βιοδείκτες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της κλινικής πρακτικής, ωστόσο είναι απαραίτητη η ανάπτυξη μελλοντικών μελετών για την βελτιστοποίηση της χρήσης τους. Συνολικά, από την πλειοψηφία των ερευνών που συμπεριλήφθηκαν, η ενσωμάτωση των βιοδεικτών στην κλινική πρακτική μπορεί να βελτιώσει την πρόγνωση και τη θεραπευτική προσέγγιση, αλλά και τη συνολική επιβίωση ασθενών με ΠτΚ, προσφέροντας νέες ευκαιρίες για την εξατομικευμένη ιατρική και την αποτελεσματική διαχείριση της νόσου, τόσο σε νοσοκομειακό περιβάλλον όσο και στην αντιμετώπιση των περιστατικών με αγωγή στην κοινότητα.
(EL)
Introduction: In Community Pneumonia (Community Pneumonia), several biomarkers have been extensively studied for their diagnostic and prognostic capabilities, while at the same time helping us to monitor these patients more effectively. They provide valuable information about the severity of the infection, the degree of lung inflammation and the patient's immune response. Therefore, their evaluation constitutes an integrated plan to deal with pneumonia, either in a hospital setting, or starting medical treatment at home.
Purpose: The investigation of the importance of biomarkers in the context of community-acquired pneumonia, along with their diagnostic and prognostic implications. Also, the integration of biomarker assessment with traditional clinical and radiological assessments and how they can improve the accuracy of Community Pneumonia diagnosis and contribute to more personalized and precise treatment strategies. Understanding the role of biomarkers will significantly contribute to reducing the severity of respiratory infection.
Methodology: A systematic review was conducted searching for clinical trials, RCTs and meta – analyses, using the online databases National Library of Medicine (NCBI) and Googlescholar. The keywords were: community-acquired pneumonia, biomarkers, diagnosis, management, C-reactive protein, procalcitonin, interferon, epidemiology, sepsis, antimicrobial therapy, point of care tests, pro-ADM, SP-D, microRNA, leukocytes, D-dimers. Keywords and inclusion or exclusion criteria were applied for the time period of 2013 – 2023.
Results: A total of 26 articles were included, while through them the epidemiological data and risk factors of Community Pneumonia, their treatment and prevention, what are the main biomarkers and how they help us in our daily clinical practice, the problems that are solved with their use but also the way to treat the disease in question.
Conclusions: The combined use of traditional and newer biomarkers tends to offer a more comprehensive and accurate predictive value in the clinical outcome of CAP, from both bacterial and viral pathogens, as seen in the recent case of COVID-19. The utilization of these tools contributes to the timely identification of patients at high risk for severe complications or even death, thereby improving resource allocation and the effectiveness of therapeutic interventions. Despite the limitations arising from geographic diversity and population heterogeneity, data agree that biomarkers are an integral part of clinical practice. However, the development of future studies is necessary to optimize their use. Overall, from the majority of the included studies, the integration of biomarkers into clinical practice can improve prognosis and therapeutic approach, as well as the overall survival of patients with pneumonia, offering new opportunities for personalized medicine and effective disease management, both in hospital settings and in community-based treatment.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
