Η Μήδεια θεωρείται μία από τις πιο πολυμεταφρασμένες και πολυδιασκευασμένες τραγωδίες της αρχαιότητας παγκοσμίως, πηγή έμπνευσης για πολλές δημιουργικές αναπλάσεις. Ο Τούρκος θεατρικός συγγραφέας Γκιουνγκιόρ Ντιλμέν (1930-2012) συγκαταλέγεται μεταξύ των δραματουργών που εμπνεύστηκαν από τον αρχαίο λογοτεχνικό μύθο και δημιούργησαν νέα έργα σε ανανεωτικό διάλογο μαζί του. Το έργο Kurban (1967), που διαλέγεται υπερκειμενικά με τη Μήδεια του Ευριπίδη, αποτελεί τον ερευνητικό πυρήνα της παρούσας εργασίας: γέννημα μακράς μυθολογικής παράδοσης και αποτυπωμένη δραστικά στη σωζόμενη δραματουργία του Ευριπίδη 5ου αιώνα π.Κ.Π., η αρχετυπική φιγούρα της Μήδειας θα φτάσει να συναντήσει τη Ζεχρά, μια σύγχρονη Tουρκάλα ηρωίδα του 20ού αιώνα Κ.Π.
Ο γυναικείος ρόλος, ο γυναικείος κόσμος: ένα δραματουργικό σύμπαν πλασμένο από άντρες συγγραφείς.
Η παρούσα μελέτη, εστιάζοντας στις δραματουργικές αναλύσεις περί φύλου:
α) συστήνει τον συγγραφέα Γκιουνγκιόρ Ντιλμέν και σκιαγραφεί τα κοινωνικά, πολιτικά και λογοτεχνικά χαρακτηριστικά της περιόδου μέσα στην οποία γεννήθηκε το πρωτοπόρο για την εποχή του έργο Kurban.
β) επιχειρεί μια ανίχνευση βασικών θεματικών όπως ο θεσμός του γάμου, η μητρότητα και οι έμφυλες σχέσεις μέσω της συγκριτικής θεώρησης των έργων Kurban και Μήδεια.
γ) αντιπαραβάλλει τη διαχείριση του ευριπίδειου μύθου στις μεταγραφές γάλα, αίμα της Αλεξάνδρας Κ* και Kurban του Γκιουνγκιόρ Ντιλμέν.
δ) καταθέτει και σχολιάζει την πρώτη μετάφραση του θεατρικού έργου Kurban στην ελληνική γλώσσα.
ε) ανιχνεύει το δραματουργικό έδαφος για μία γόνιμη, φεμινιστική διασκευή του θεατρικού έργου Kurban.
(EL)
Medea is thought to be among the most translated and adapted of all Greek tragedies internationally, a play that has also given rise to numerous new and creative rewritings of the text. The Turkish playwright Güngör Dilmen (1930–2012) is just one of those theatre artists who were inspired by the ancient literary myth to create new plays based upon – and in transformative dialogue with – this source. His Kurban (1967), which enters into hypertextual discourse with Euripides’ Medea, lies at the research heart of this dissertation.
The archetypal figure that is Medea – spawned by a long mythological tradition, and vividly brought to life in Euripides’ extant tragedies of the 5th century BCE – reaches down through the centuries to encounter Zehra, a modern Turkish heroine of the 20th century CE. Female roles, female worlds, in dramatic universes forged by male writers.
With a focus on dramaturgical analyses that draw on gender studies, this thesis:
a) presents the life and work of the writer Güngör Dilmen and outlines the social, political, and literary characteristics that defined the context in which his play Kurban – pioneering for its day – was written;
b) seeks to set out the play’s key themes – including marriage as an institution, motherhood, and gender relations – through a comparative study of the plays Kurban and Medea;
c) contrasts the approaches to the Euripidean version of the myth taken by two modern rewritings: Dilmen’s Kurban and the play milk, blood by Alexandra K*;
d) ventures the first translation of the Turkish-language Kurban into modern Greek (titled Sfakhtári),† with commentary; and
e) scopes out the dramaturgical terrain for a fruitful, feminist adaptation of Kurban.
† The word “sfakhtári” – proposed here as the Greek title of the play Kurban – might be rendered in the English as “slaughterling.”
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
