Εισαγωγή: Έχει παρατηρηθεί ότι η συχνότητα της μη δεξιοχειρίας
(αριστεροχειρίας και της αμφιχειρίας) και η παθολογική πλευρίωση είναι
αυξημένη ανάμεσα στα παιδιά των Ειδικών Σχολείων σε σχέση με τα
παιδιά των Κανονικών Σχολείων. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι, η
συχνότητα των μαθησιακών δυσκολιών είναι αυξημένη ανάμεσα στα
παιδιά των Ειδικών Σχολείων.
Σκοπός: α) Ο έλεγχος της συχνότητας της μη δεξιοχειρίας, σε 811 παιδιά,
>5 ετών, πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, 13 Κανονικών Σχολείων, Δημοτικών
και αντίστοιχων Νηπιαγωγείων και η σύγκρισή της με την αυξημένη
συχνότητα και την συνύπαρξη της, με μαθησιακές δυσκολίες, σε 115
άτομα, κυρίως παιδιά και εφήβους, που φοιτούσαν σε 10 Ειδικά Σχολεία,
συμπεριλαμβανομένου και του «ΕΛΕΠΑΠ» (Ελληνική Εταιρία
Προστασίας και Αποκαταστάσεως Αναπήρων Παίδων), στο Νομό
Μαγνησίας β) Η διερεύνηση του πιθανού Προ-Περιγεννητικού Ιστορικού
και λοιπών πιθανών παραγόντων κινδύνου που επέδρασαν άμεσα ή έμμεσα
για την εμφάνισή τους.
Μέθοδος–Υλικό: Πρόκειται για μία αναδρομική-πληθυσμιακή,
περιγραφική μελέτη, τύπου ασθενών-μαρτύρων, που έλαβε χώρα στο
Νομό-Μαγνησίας. Ελήφθησαν λεπτομερείς ατομικές πληροφορίες με την
βοήθεια 3 τύπων εκτενών ερωτηματολογίων (ΕΡΜ), και την εφαρμογή του
Edinburgh Test (ΕΤ).
Αποτελέσματα: Η γενική μέση συχνότητα της μη δεξιοχειρίας στα παιδιά
Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης > 5 ετών, των Κανονικών Σχολείων, βρέθηκε
με το Ε.Τ, τα ΕΡΜ εκπαιδευτικών και των γονέων, 10,3%, 10,6% και
13,4% αντίστοιχα. Στα άτομα που φοιτούσαν στα Ειδικά Σχολεία η μέση
γενική συχνότητα της βρέθηκε 27,80%, ( εξαιρώντας τα άτομα που δεν
είχαν κίνηση με τα χέρια και όσα ήταν αδύνατο να ανταποκριθούν στις
απαιτήσεις του Ε.Τ ). Η επικέντρωση στα Παιδιά Δημοτικού Σχολείου
οδήγησε σε ακόμη υψηλότερη συχνότητα μη δεξιοχειρίας: 32,5%
(αριστεροχειρία: 20% και αμφιχειρία: 12,5%), με σαφή υπεροχή στα
κορίτσια έναντι των αγοριών, (22,5% έναντι 10%), (p=0,004). Η
επικέντρωση στα παιδιά πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης >5 ετών, των Ειδικών
Σχολείων, οδήγησε σε ακόμη υψηλότερη συχνότητα της μη δεξιοχειρίας:
34%. Ο έλεγχος στα Παιδιά Γυμνασίου-Λυκείου, ως ξεχωριστή ομάδα,
έδειξε γενική συχνότητα μη δεξιοχειρίας: 17,10% (αριστεροχειρία: 11,4%
και αμφιχειρία: 5,7%), με σαφή υπεροχή των αγοριών έναντι των
κοριτσιών (14,3% έναντι 2,8%). Επίσης η παρούσα μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά των Ειδικών Σχολείων γεννώνται συχνότερα με Καισσαρική Τομή,
σε σχέση με τα παιδιά των Κανονικών Σχολείων (1:2 έναντι 1:4) και
μάλιστα στα μη δεξιόχειρα έχουμε στατιστικά σημαντική συσχέτιση,
52,4% στα Ειδικά Σχολεία έναντι 22,5% στα Κανονικά Σχολεία,
(p=0,0083). Τo ποσοστό των πρωτότοκων μη δεξιοχείρων Παιδιών των
Ειδικών Σχολείων διαφέρουν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό έναντι των
πρωτότοκων μη δεξιοχείρων παιδιών των Κανονικών Σχολείων (50%
έναντι 16,1%), (p=0,0006). Αντίθετα με τα παιδιά των Κανονικών
Σχολείων (p=0,000), δεν βρέθηκε στα παιδιά των Ειδικών Σχολείων,
στατιστικά σημαντική συσχέτιση της χειρίας με την κληρονομικότητα
(p=0,653), στο σύνολο, αλλά και εξετάζοντάς τα ξεχωριστά σε αγόρια και
κορίτσια [(p=0,297(αγόρια), p=0,813(κορίτσια)]. Eπίσης στα παιδιά των
Κανονικών Σχολείων δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση της μη
δεξιοχειρίας με το φύλο, παρά την μικρή σχετική υπεροχή που βρέθηκε να
έχουν τα αγόρια. Το Προγεννητικό και Περιγεννητικό Ιστορικό στα παιδιά
των Ειδικών Σχολείων βρέθηκε πολύ επιβεβαρυμένο, με προβλήματα που
σχετίζονται με επιβαρυντικούς παράγοντες στη διάρκεια της κύησης και
ποικιλία παραγόντων που έχουν σχέση με την περιγεννητική περίοδο και οι
οποίοι σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την λειτουργικότητα και ωρίμανση
του αριστερού ημισφαιρίου.
Συμπεράσματα: Στα παιδιά των Κανονικών Σχολείων δεν βρέθηκε καμμία
στατιστικά σημαντική συσχέτιση της χειρίας με το Περιγεννητικό Ιστορικό
τους. Αντίθετα τα παιδιά των Ειδικών Σχολείων παρουσιάζουν σύνθετο και
επιβεβαρυμένο Περιγεννητικό Ιστορικό, αυξημένη παθολογία κύησης,
αυξημένα ποσοστά μαθησιακών δυσκολιών, καθώς επίσης και
«παθολογική πλευρίωση και χειρία» με προεξάρχουσα την αμφιχειρία.
Παρουσιάζουν αυξημένη συχνότητα συνδρόμων, συγγενών ανωμαλιών,
συγγενών καρδιοπαθειών, μεταβολικές διαταραχές και παθολογικό
Περιγεννητικό Ιστορικό, Ψυχοκινητικά προβλήματα και πολλαπλά
ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα και διαταραχές. Τονίζεται ότι είναι
απαραίτητο να σχεδιαστούν προγράμματα και στρατηγικές πρόληψης, αφ
ενός, αλλά και έγκαιρης ανίχνευσης της παθολογικής χειρίας και των
συνυπαρχουσών μαθησιακών δυσκολιών και κυρίως της δυσλεξίας, αφ
ετέρου. Κάθε παρέμβαση θα πρέπει να είναι έγκαιρη εξατομικευμένη και
να γίνεται από ομάδα ειδικών επιστημόνων, από τους τομείς Δημόσιας
Υγείας και Εκπαίδευσης και σε συνεργασία με τους γονείς
Introduction: It has been observed that the prevalence of non righthandedness
( left-handedness and ambidextrous ) and general pathological
plevriosis is increased among pupils attending Special Schools compared
with pupils attending Mainstream Schools. It has also been observed that
the prevalence of learning disorders is particularly increased among
pupils of Special Schools.
Purpose: a) Investigation of the frequency of non right-handedness , in a
total number of 811 pupils, primary aged children, >5 years old, attending
13 Mainstream Schools, both Primary schools and kindergartens and
compare this frequency with the corresponding increased frequency and
coexistence of non right-handedness with learning difficulties in 115
people, especially pupils and adolescents, attending 10 Special Schools,
including “ELEPAP”, in the prefecture of Magnesia b) explore the
possible pre-perinatal health record and other possible risk factors that
impacted directly or indirectly on their appearance.
Materials-Methods: This is a retrospective descriptive population-based,
case-control study, which took place in the prefecture of Magnesia.
Detailed personal informations were obtained with the help of 3 types of
extensive questionnaires (Qs) and the implementation of the Edinburgh
Test (ET).
Results: The overall average frequency of non right-handedness in pupils
of Mainstream Schools was calculated by using the E.T, the teachers’ and
the parents’ Qs and was found equal to 10.3%, 10.6% and 13.4%,
respectively. Among the Special Schools pupils the overall average
frequency was estimated at 27.80% (excluding pupils with impaired upper
limb motor function and those who did not meet the E.T criteria).
Focusing on primary school pupils resulted in an even higher rate of non
right-handedness: 32.5%: (left-handedness: 20% and ambidextrous:
12.5%), with a clear predominance in females in comparison to males
(22.5 % vs 10%), (p=0,004). Focusing our analysis on primary school
aged children > 5 years old, resulted in an even higher percentage of non
right-handedness equal to 34%. A separate analysis among High School
pupils only, showed an overall rate of non right-handedness: 17.10% (lefthandedness:
11.4% and ambidextrous: 5.7%), with a clear predominance
in males over females (14.3% vs 2.8%). Additionally, in the current study
we observed that Special School pupils were born more often with caesarean section compared to Mainstream Schools pupils (1:2 vs 1:4)
and even non-right-handed correlation is statistically significant (52.4% in
Special School vs. 22.5% in Mainstream Schools), (p=0.0083). The
percentage of firstborn non-right-handed pupils of Special Schools
differed at a statistically significant level over non-right-handed pupils in
Mainstream Schools (50% vs 16,1%), (p=0,0006, by chi square analysis).
Unlike pupils of Mainstream Schools (p=0,000), among pupils of Special
Schools, no statistically significant association between handedness and
inheritance was observed (p=0,653), when the whole group of children
was treated as a whole and even when the analysis was done by gender
{(p=0.297 (males), p=0.813 (females)}. In addition, among pupils of
Mainstream Schools no statistically significant association was found
between non-righ-handedness and gender, despite the fact that we
observed a slight male predominance.
Interestingly enough, the pre-natal and perinatal health record of children
in Special Schools was associated with all sorts of medical problems;
medical problems during pregnancy as well as a variety of medical factors
relevant to the perinatal period of life affecting (directly or indirectly) the
function and the maturity of the left hemisphere in the brain.
Conclusions: Among Mainstream Schools pupils no statistically
significant difference was found between the Perinatal-History-Record
and handedness. Unlike Special Schools pupils presented with increased
frequency of abnormalities during pregnancy, abnormal Perinatal-
History-Record, increased frequency of of learning disabilities/disorders
and general pathological plevriosis and handedness especially
ambidextrous. They presented with increased frequency of syndromes and
congenital anomalies and malformations, cardiovascular diseases,
metabolic diseases/disorders, abnormal postnatal history, such as
Learning Disorders, Psychomotor and Mental Retardation, multiple
behavioural, psycho emotional problems and disorders. The need to
design programs and prevention strategies is highlighted, as well as early
detection of abnormal handedness and coexisting Learning Disabilities
especially of dyslexia. Any type of intervention should be prompt,
personalised and should be carried out by a team of public health and
education specialists in cooperation with the parents.
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ)
