Η παρούσα διατριβή καταγράφει τις συμπεριφορές των μεταφραστών σε σχέση με τη χρήση της ελληνικής γλώσσας στα ειδικά πεδία της γλωσσολογίας και των τηλεπικοινωνιών, όπως επίσης και τις απόψεις προπτυχιακών, μεταπτυχιακών φοιτητών και πτυχιούχων ξένων φιλολογιών, παιδαγωγικών τμημάτων δημοτικής εκπαίδευσης και προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης με γλωσσολογικό υπόβαθρο, καθώς και μεταφραστών σε σχέση με τις διαφοροποιήσεις που παρουσιάζονται στην απόδοση ειδικών όρων στην ελληνική στα διάφορα πανεπιστημιακά εγχειρίδια.Συγκεκριμένα, η έρευνα στοχεύει στη διερεύνηση των μεταφραστικών στρατηγικών που χρησιμοποιεί ο εκάστοτε μεταφραστής και επιδιώκει να αναδείξει το κατά πόσο γίνονται ευρέως αποδεκτοί από τη γλωσσολογική-μεταφραστική κοινότητα ποικίλοι νεωτερισμοί στις αποδόσεις των όρων ή επικρατεί σύγχυση εξαιτίας των διαφορετικών αποδόσεων από τους γλωσσολόγους-μεταφραστές έτσι ώστε να προτιμώνται οι ξένοι όροι ή οι ελληνικοποιημένες αποδόσεις τους. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλεία η ανάλυση ευρετηρίων όρων και τα ερωτηματολόγια. Για τις ανάγκες της έρευνας πραγματοποιήθηκε μια επιγραμματική αναδρομή στην ιστορία της μετάφρασης ως επιστήμης ξεκινώντας από τους αρχαίους Έλληνες και Λατίνους φτάνοντας μέχρι τις μέρες μας και εστιάζοντας περισσότερο στην Ευρώπη. Έπειτα αναλύθηκαν διεξοδικά τα ευρετήρια όρων -πρωτότυπα και μεταφράσεις- 4 γλωσσολογικών (2 αγγλικά και 2 γαλλικά) και 4 τηλεπικοινωνιακών βιβλίων (αγγλικά) με τη χρήση των μεταφραστικών στρατηγικών που ανέπτυξε ο Bέλγος μεταφρασεολόγος και Kαθηγητής του πανεπιστημίου του Namur στο Βέλγιο Dirk Delabastita μέσω των οποίων δημιουργήσαμε ένα εργαλείο επεξεργασίας με 7 μεταβλητές (εδώ προσθέσαμε μία επιπλέον στρατηγική). Επιπλέον, έγινε μια διεξοδική αναδρομή αναφορικά με τον όρο «στρατηγικές μετάφρασης» μέσα από την οποία στοιχειοθετούμε το γιατί επιλέξαμε τον εν λόγω μεταφρασεολόγο. Τα ερωτηματολόγια, ως επί το πλείστον, διανεμήθηκαν σε πανεπιστημιακές αίθουσες του ΑΠΘ, του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στη Φλώρινα, στις αίθουσες του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, ακόμη δόθηκαν και μεμονωμένα σε καθηγητές αγγλικής, γαλλικής και μεταφραστές, ενώ μια μικρή μερίδα απεστάλη ηλεκτρονικά σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος. Τα δεδομένα που προέκυψαν αναλύθηκαν ποιοτικά και ποσοτικά.Τα αποτελέσματα έδειξαν διαφοροποίηση των στάσεων και επιλογών τόσο των μεταφραστών των ακαδημαϊκών βιβλίων όσο και των υποκειμένων της έρευνας με ερωτηματολόγιο και απέδειξαν την αρχική μας υπόθεση σχετικά με το πρόβλημα μετάφρασης γλωσσολογικών όρων στην ελληνική καθώς και τη διχογνωμία που επικρατεί στην απόδοσή τους.
The present thesis lists the translators’ behaviors as far as the Greek language use is concerned in the special fields of linguistics and telecommunications, along with the views of undergraduate, postgraduate students and graduates of foreign languages departments, departments of primary education and early childhood education having a linguistic background, as well as translators in relation to the differentiations present in translation versions of special terms in Greek in various academic textbooks.More specifically, our research aims at inquiring the translation strategies employed by the translator each time and seeks to reveal whether various innovations in terminology rendering become widely accepted by the linguistic-translators’ society or the prevailing confusion due to different translations by linguists-translators makes the special scientists prefer foreign terms or their turned-into-Greek versions.The tools used in order to achieve the above aims were the elaborated indexes of terms and the psychometric questionnaires on linguistic academic textbooks. A succinct survey of the history of translation as a science has been realized for the needs of our research starting from the ancient Greeks and the Latins arriving to the present days and focusing mostly in Europe. Next, the indexes of terms were examined thoroughly-originals and their translations- 4 linguistic (2 English and 2 French) and 4 telecommunications textbooks (English) with the use of the translation strategies developed by the Belgian translation criticist and university professor of the Namur University in Belgium, Dirk Delabastita through which we created an elaboration tool consisting of seven variables (we added here an extra strategy). Furthermore, a thorough flashback was made regarding the term “translation strategies” through which we set the reasons why we adopted the translatologist’s in question experimental theory. The questionnaires were distributed for the most part in lecture halls of the Aristotle University of Thessaloniki, the University of Western Macedonia in Florina, in the French Institute of Thessaloniki, while some were handed out individually to English, French teachers and translators whereas a small number was sent via e-mail to different cities all over Greece. The data that came to light underwent both a qualitative and a quantitative analysis.The results showed a variation of attitudes and choices both of the academic textbooks translators and of the questionnaire research subjects proving our initial hypothesis in relation to the translation problem of linguistic terms in Greek, as well as the difference of opinion that prevails in their translated versions.
