Η περιοχή μελέτης αφορά το βόρειο τμήμα της λεκάνης του Κηφισού ποταμού, ηοποία χαρακτηρίζεται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες και ένα πυκνό οδικό δίκτυο.Αυτή η έρευνα έχει ως στόχο την εκτίμηση των επιπτώσεων της ρύπανσης τουπεριβάλλοντος σε υγιή παιδιά ηλικίας 11 και 12 ετών, που ζουν στο βόρειο τμήμα τουΚηφισού ποταμού, μέσω του προσδιορισμού των συγκεντρώσεων βαρέων μετάλλωνστο τριχωτό της κεφαλής και την εκτίμηση της κατάστασης του ρινικού βλεννογόνου.Εκτιμήθηκαν οι συγκεντρώσεις αρσενικού, καδμίου, υδραργύρου, μολύβδου καινικελίου, τόσο στο νερό του Κηφισού, όσο και στο τριχωτό της κεφαλής των παιδιών.Επίσης, δείγματα ρινικού βλεννογόνου εξετάστηκαν με στόχο τον προσδιορισμό τωνιστοπαθολογικών αλλαγών υγιών παιδιών σε σχέση με τον τόπο κατοικίας τους στολεκανοπέδιο. Τα δεδομένα της λεκάνης απορροής ψηφιοποιήθηκαν και αποθηκεύτηκανσε μια γεωγραφική βάση δεδομένων. Συνολικά καταγράφηκαν 470 βιομηχανίες -βιοτεχνίες στην περιοχή μελέτης.Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι τα παιδιά που ζουν στο δήμο της Κηφισιάς είναιεκτεθειμένα σε υψηλότερες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων σε σχέση με Φιλαδέλφειακαι Κρυονέρι. Διαταραχή τόσο του προσανατολισμού, όσο και του κάθετου άξονα προςτην βασική μεμβράνη, απώλεια κροσσών, μεγάλη παρουσία βλέννας και πλακώδουςμετάπλασης ήταν οι σημαντικότερες παρατηρούμενες αλλαγές του αναπνευστικούρινικού βλεννογόνου. Στατιστικά σημαντική συσχέτιση παρατηρήθηκε μεταξύ τηςέκφρασης της p53 και του ki-67 (p=0,027) και της p53 με την πλακώδη μετάπλαση(p=0,027). Η θετική έκφραση του CD8 σχετίστηκε κυρίως με την θετική έκφραση τηςp53 (p=0,049), με την θετική έκφραση του ki-67 (p=0,005) και με την θετική έκφρασητης bcl-2 (p=0,010). Όσον αφορά τα μορφολογικά χαρακτηριστικά, η μεγάλου βαθμούπλακώδης μετάπλαση σχετίζεται με την θετική έκφραση του CD8 (p=0,022) και με τηνπαρουσία λεμφοκυττάρων.Τροποσφαιρικό όζον και αιωρούμενα σωματίδια (PM) με αεροδυναμικό μέγεθοςμικρότερο των 10 μm (PM10) και των 2,5 μm (PM2,5) παρουσιάζουν μεγάλησυγκέντρωση στην ατμόσφαιρα της πρωτεύουσας και η παρουσία αυτών των τοξικώνχημικών ουσιών μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο στις αλλαγές του ρινικούβλεννογόνου που περιγράφηκαν πριν.
The study area concerns the north part of the Kifissos River basin which ischaracterized by anthropogenic interventions and a dense road network. This researchevaluates the impact assessment of environmental pollution in children health’s, living atthe north zone of Kifissos River, defining referential values of toxic heavy metals in thescalp hair of children and nasal epithelium condition, aged 11 to 12 years.Concentrations of five toxic metals (arsenic, cadmium, mercury, lead and nickel)were analyzed in water samples from the Kifissos River as well as in the scalp hair ofchildren. Also, nasal biopsies were taken and examinee in order to investigatehystopathological alterations in the nasal mucociliary respiratory epithelium of 49healthy children, in relation to the lodging at the Attica basin. Data on the river basinwere digitized and stored in a G.I.S. database. Overall, some 470 installations of humanactivities were registered in the study area.Statistical differences were observed in children’s scalp hair from the Municipalities ofKifisia and Kryoneri. The observations suggest that children who live at the municipalityof Kifisia are exposed to higher concentrations of heavy metals than the other twomunicipalities. Distorted orientation, patchy loss of cilia, alteration of their perpendicularaxis to the base membrane, a great presence of mucus and squamous metaplasia werethe most important observed alterations in the nasal mucociliary respiratory epithelium.Also, the expression of p53 and ki-67 was statistically related (p=0,027), as well as theexpression of p53 and squamous metaplasia (p=0,027). The positive expression of CD8was mostly related with the expression of p53 (p=0,049), with the expression of ki-67(p=0,005) and with the positive expression of bcl-2 (p=0,010). In relation with themorphology parameters, the positive expression of CD8 was related with the higherobserved squamous metaplasia (p=0,022) and with the presence of lymphocytes.Τropospheric ozone and particulate matter (PM) with aerodynamic diameter less than10μm (PM10) and less than 2,5μm (PM2,5) shows high concentrations in the MAAatmosphere, and the presence of these known toxic substances may play an importantrole in the nasal mucosal changes described above.