Αρχικά οι Έλληνες και στη συνέχεια οι Ρωμαίοι, πίστευαν ότι είναι πολλοί οι παράγοντες που βοηθούν την ψυχή να επιταχύνει την ολοκλήρωση της κάθαρσης στην μετά θάνατον ζωή ώστε να καταφέρει να ταξιδέψει σύντομα και με ασφάλεια στον ουρανό. Όπως το νερό εξαγνίζει το σώμα, εκείνοι σκέπτονταν και έναν παρόμοιο τρόπο εξαγνισμού της ψυχής. Οι βασικοί παράγοντες κάθαρσης υπήρξαν αρχικά η φωτιά και στη συνέχεια η μουσική. Ενώ όμως η καύση του σώματος των νεκρών δεν χρησιμοποιούνταν σε όλες τις περιπτώσεις και δεν ήταν διαδεδομένη σε όλες τις κοινωνίες, η μουσική θεωρήθηκε ένα μέσο αέναης ανάβασης προς τον ουρανό και την αιωνιότητα, κοντά στις Μούσες.Τόσο οι Έλληνες όσο και οι Ρωμαίοι έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μουσική. Και οι δύο πολιτισμοί χρησιμοποίησαν τη μουσική σε διαφορετικά πεδία δραστηριοτήτων. Για παράδειγμα, ο Σόλων, ο νομοθέτης της Αθήνας, απαίτησε να προσφέρονται μουσικές γνώσεις στους νέους. Επίσης, απαγόρεψε στους σκλάβους να παίζουν μουσική καθώς η μουσική θεωρείτο προνόμιο των ευγενών και των «ελεύθερων» Αθηναίων. Ο Πλάτωνας, στην Πολιτεία, τόνισε ότι η γνώση της μουσικής δεν πρέπει να ακολουθεί τη διδασκαλία της φυσικής αγωγής αλλά να προηγείται αυτής. Συμβούλευε επίσης ανθρώπους από διάφορες ηλικιακές ομάδες να παίζουν μουσική. Η απαγγελία ύμνων και ποιημάτων, τα τραγούδια, η εξύμνηση των θεών και των ηρώων γίνονταν υπό τον ήχο μουσικών οργάνων.Παρά την σημασία του ρόλου της μουσικής στις θρησκευτικές και νεκρώσιμες τελετές, οι λογοτεχνικές και αρχαιολογικές έρευνες πάνω σε αυτό το ζήτημα είναι περιορισμένες, με εξαίρεση λίγες μελέτες. Σε αυτή την εργασία, επικεντρωθήκαμε στη μελέτη της παρουσίας της μουσικής στις ελληνικές και ρωμαϊκές επιμνημόσυνες τελετές αλλά και στις τέχνες. Από τη μία πλευρά, η μελέτη αυτή αποσκοπεί στην εξέταση της θεραπευτικής επίδρασης της μουσικής στις Ορφικές-Πυθαγόρειες συνοδείες. Από την άλλη, η μελέτη επιδιώκει να δείξει πως η εξαγνιστική χρήση της μουσικής υπήρξε αποτέλεσμα των μυστηρίων των ανατολικών θρησκειών που υπήρξαν διαδεδομένες σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους στο Ρωμαϊκό κόσμο. Σε αυτές τις νέες θρησκείες ο θάνατος διαδραμάτιζε κεντρικό ρόλο και η και η χρήση της μουσικής στις επιμνημόσυνες τελετές ήταν εξαιρετικής σημασίας. Επίσης, ο θάνατος (αλλά και η μουσική) ήταν συνδεδεμένα με πρόσωπα όπως η Κυβέλεια Μήτηρ και η θεά Ίσιδα.
The Greeks, and the Romans later, thought that there are multiple factors that help the soul to speed the completion of purification in the afterlife to be able to drive through a safe and speedy trip to the sky. As the water purifies the body, they thought of purifying the soul. The most important factor was fire and then music. Whereas the method of burning the body of the deceased was not used at all times and among all communities, music was a means of permanent ascent to heaven and eternity next to the Muses.The Greeks and Romans both showed an interest in music. Both used music in different fields of life activities. Solon, the governor of Athens, for example, called for providing youth with musical knowledge. He also banned the slaves from playing music, for it was considered as a privilege of the nobles and free Athenians. Plato in The Republic emphasized that music should not follow physical education but precede it. He advised people from different ages to play music. Reciting anthems, poems, and songs, glorifying gods and heroes, was accompanied by the usage of musical instruments. In spite of the importance of the role of music in religious and funerary activities, literary and archaeological studies tackling this issue are rare, except for a few studies. In this dissertation, I concentrate on studying music in Greek and Roman funerary rites and arts. On one hand, this study is aimed at indicating the effect of therapeutic music on souls at the Orphic-Pythagoreans escorts, and on the other hand, in some cases, it shows how the purifying use of music was a result of the mysterious Eastern religions, spread at specific time in the Roman world. These new religions resonated were related to the death in many aspects and they were distinctive with the use of the music in its rites, such as the Great mother Cybele and Isis.
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ)
