Η αυξημένη έκφραση της κυτταροκίνης RANKL στους οστεοβλάστες και τα Τ λεμφοκύτταρα είναι ουσιώδης για την ενεργοποίηση των οστεοκλαστών και την ανάπτυξη της οστικής νόσου του πολλαπλού μυελώματος. Στην παρούσα εργασία, ερευνήσαμε το ρόλο των iNKT λεμφοκυττάρων, μιας υποομάδας ισχυρών ανοσορρυθμιστικών, CD1d-εξαρτώμενων και ειδικών για λιπιδικά αντιγόνα Τ λεμφοκυττάρων, στην παραγωγή RANKL στο μικροπεριβάλλον του πολλαπλού μυελώματος. Αρχικά, αποδείξαμε ότι ex vivo τα iNKT λεμφοκύτταρα φυσιολογικών ατόμων εκφράζουν περισσότερο RANKL, τόσο σε επίπεδο mRNA όσο και σε πρωτεϊνικό επίπεδο, απ’ότι τα συμβατικά Τ λεμφοκύτταρα. Επιπρόσθετα, τα iNKT λεμφοκύτταρα αυξάνουν την παραγωγή RANKL μετά από ανοσοδιέγερση σε μεγαλύτερο βαθμό από τα Τ λεμφοκύτταρα ενώ έχουν την δυνατότητα να προάγουν το σχηματισμό οστεοκλαστών πιο αποτελεσματικά κάτω από περιοριστικές συνθήκες καλλιέργειας. Ομοίως, τα iNKT λεμφοκύτταρα από το περιφερικό αίμα και το μυελό των οστών ασθενών με πολλαπλούν μυέλωμα εκφράζουν επιφανειακό RANKL σε υψηλότερο ποσοστό απ΄ ότι τα Τ λεμφοκύτταρα αλλά και από iNKT λεμφοκύτταρα υγιών δοτών παρόμοιας ηλικίας. Αξιοσημείωτη είναι η παρατήρηση ότι, σε σχέση με το περιφερικό αίμα, τα iNKT λεμφοκύτταρα βρίσκονται σε αυξημένες συγκεντρώσεις στο μυελό των οστών όπου συμβάλλουν αποτελεσματικότερα στην παραγωγή RANKL, καταδεικνύοντας ένα ειδικό για το μυελό των οστών φαινόμενο. Τέλος, σε ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα αλλά όχι σε υγιείς δότες, η έκφραση του RANKL στα iNKT λεμφοκύτταρα σχετίζεται στατιστικά με τα επίπεδα βCTx του ορού, έναν ειδικό και ευαίσθητο δείκτη οστικής απορρόφησης. Τα παραπάνω ευρήματα υποδεικνύουν ότι η αυξημένη έκφραση RANKL καθορίζει έναν επίκτητο, ειδικό για το μυέλωμα δυσλειτουργικό φαινότυπο των iNKT λεμφοκυττάρων, ο οποίος πιθανόν να συμβάλλει στην ενεργοποίηση των οστεοκλαστών και την οστική νόσο του πολλαπλού μυελώματος.
Increased expression of RANKL on osteoblasts and T cells is central for osteoclast activation and development of bone disease in multiple myeloma. We tested the hypothesis that iNKT cells, a CD1d-restricted, glycolipid-specific subset of potent immunoregulatory T cells, are also an important source of RANKL in the myeloma microenvironment. First we established that iNKT cells ex vivo isolated from normal individuals express mRNA and membrane-bound RANKL at a significantly higher level than conventional T cells. Notably, iNKT cells upregulate surface RANKL more efficiently than T cells under activating conditions and their supernatants generate osteoclasts more efficiently under limiting conditions. Similarly, blood and bone marrow iNKT cells from myeloma patients express higher surface RANKL than conventional T cells and at a higher level compared to iNKT cells from age-matched controls. Interestingly, compared to PB, iNKT cells are enriched in the bone marrow of patients with myeloma and they upregulate surface RANKL, thus showing a tissue-specific effect. Finally, in MM patients but not in normal controls, iNKT RANKL expression correlates with β-C-terminal telopeptide, a sensitive and specific marker of bone resorption. We propose that increased RANKL expression defines an acquired, myeloma-specific dysfunctional iNKT cell phenotype that may contribute to osteoclast activation and myeloma bone disease.