Η παρούσα διδακτορική διατριβή, με τίτλο «Ο Αρχιεπίσκοπος Κερκύρας Αρσένιος», στόχο έχει να φωτίσει, ως συμβολή, τόσο την ιστορική προσωπικότητα του Αρσενίου Κερκύρας όσο και την εποχή στην οποία ζει με βασικό εργαλείο το ίδιο το συναξάριο του αγίου που αποτελεί μέρος της ασματικής ακολουθίας του. Ταυτόχρονα και η ασματική ακολουθία από μόνη της αποτελεί σημαντικό πεδίο έρευνας, όπως και το σωζόμενο συγγραφικό έργο του αγίου. Το τρίπτυχο, δε, αυτό, συναξάριο, ασματική ακολουθία και συγγραφικό έργο, είναι, επίσης, σημαντικότατο για την ίδια τη βυζαντινή Κέρκυρα, καθώς αποτελεί σπάνια παρακαταθήκη αυτής της εποχής. Για να αξιοποιηθούν όλα αυτά και να αποδώσουν καρπούς εξετάζονται και συγκρίνονται εξαντλητικά πηγές της βυζαντινής περιόδου, ασματικές ακολουθίες και συναξάρια άλλων βυζαντινών αγίων καθώς και κάθε σχετική επιστημονική μελέτη τόσο για τη βυζαντινή όσο και για την ενετική περίοδο. Για την τελευταία σημαντικότατο είναι το ιστορικό αρχείο της Κέρκυρας ειδικά για την τύχη των λειψάνων του αγίου και την ευλάβεια των κερκυραίων γύρω από αυτά. Τέλος, για τα γεγονότα κατά το 1944, σχετικά με τη διεκδίκηση των λειψάνων από την ορθόδοξη εκκλησία της Κέρκυρας, σημαντικές πληροφορίες παρέχει το Αρχείο Μητροπολίτου Μεθοδίου που φυλάσσεται στην Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων.Από τη μελέτη των σχετικών πηγών προκύπτει ως ερμηνεία η διοικητική αναβάθμιση της Κέρκυρας στο πλαίσιο του βυζαντινού κράτους και η ανάδειξη του νησιού ως κέντρου λογιοσύνης και ορθοδοξίας κατά τους μέσους και ύστερους βυζαντινούς χρόνους.
This doctoral thesis entitled "The Archbishop of Corfu Arsenios" aims to contribute to the illumination of the historical personality of Arsenios of Corfu and the era in which he lived, using as a basic tool the "Synaxarion" of the saint himself, which is part of his "Asmatic Akolouthia". Simultaneously, the "Asmatic Akolouthia" itself is an important field of research, as are the preserved writings of the saint. This triptych, consisting of the "Synaxarion", the "Asmatic Akolouthia" and the body of the saint’s written work, is also very important for Byzantine Corfu, as it constitutes one of the rare sources for this era.To evaluate all this material historically, sources of the Byzantine period, "Asmatic Acolouthiae" and "Synaxaria" of other Byzantine saints, as well as any relevant scientific study for both the Byzantine and the Venetian periods, are examined and compared exhaustively. Τhe Historical Archive of Corfu is of great importance for the latter period, especially concerning the fate of the relics of the saint and the devotion they received from the Corfiots. Finally, for the events in 1944 regarding the claim of the relics by the Orthodox Church of Corfu, important information is provided by the Archive of the Metropolitan Methodios, which is kept in the Holy Metropolis of Corfu, Paxoi and the Diapontian Islands.From the study of the relevant sources, the administrative advancement of Corfu within the Byzantine state and the emergence of the island as a center of scholarship and orthodoxy during the Middle and Late Byzantine years becomes apparent.
National Documentation Centre (EKT)
