Εισαγωγή: Ο πόνος στην περιοχή του ώμου αποτελεί μια από τις συχνότερες
μυοσκελετικές παθολογίες. Τα υψηλά ποσοστά συσχέτισης του πόνου στον ώμο με την
διαταραχή της ιδιοδεκτικότητας και της σωματικής αυτο-επίγνωσης/αυτο-αντίληψης
οδήγησαν στην ανάγκη της στάθμισης του Fremantle Shoulder Awareness
Questionnaire (FreSHAQ) στην ελληνική γλώσσα. Το FreSHAQ αποτελεί ένα
πρόσφατα κατασκευασμένο εργαλείο αξιολόγησης της σωματικής αυτο-επίγνωσης σε
ασθενείς με πόνο στον ώμο.
Σκοπός: Η διαπολιτισμική προσαρμογή του ερωτηματολογίου FreSHAQ στα ελληνικά
δεδομένα, ο έλεγχος εγκυρότητάς του μέσω παραγοντικής ανάλυσης και συσχέτισης
αυτού με ερωτηματολόγια που αξιολογούν πολύπλευρα ασθενείς με πόνο στην περιοχή
του ώμου και ο έλεγχος αξιοπιστίας του σε επαναλαμβανόμενη χορήγησή του, χωρίς
να παρεμβληθεί κάποια θεραπευτική παρέμβαση στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα.
Μέθοδος: Ακολουθήθηκε η διαδικασία διαπολιτισμικής προσαρμογής για την
δημιουργία της ελληνικής έκδοσης του ερωτηματολογίου FreSHAQ-GR. Για τον
περαιτέρω έλεγχο εγκυρότητας και αξιοπιστίας του συμμετείχε δείγμα ασθενών με
πόνο διάρκειας μεγαλύτερης των 3 μηνών (χρόνια φάση) και κατανοούσαν και
μιλούσαν Ελληνικά. Η συλλογή του δείγματος πραγματοποιήθηκε από ιδιωτικά
φυσικοθεραπευτήρια. Έπειτα από ενημέρωση και συναίνεση για συμμετοχή τους στην
παρούσα έρευνα, χορηγήθηκε το FreSHAQ-GR μαζί με τις ελληνικές εκδοχές των
ερωτηματολογίων αξιολόγησης πόνου/ανικανότητας SPADI, ανικανότητας
QuickDASH, την κλίμακα καταστροφολογίας PCS και την κλίμακα έντασης
πόνου/εβδομάδα VAS μαζί με ερωτηματολόγιο δημογραφικών στοιχείων. Ένα μέρος
του συνολικού δείγματος συμπλήρωσε το ερωτηματολόγιο ξανά μια εβδομάδα μετά με
σκοπό την αξιολόγηση της αξιοπιστίας του ερωτηματολογίου. Η εσωτερική συνοχή
αξιολογήθηκε με την κλίμακα Chronbach’s a. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων
έγινε με το IBM, SPSS Statistics, v.28.
Αποτελέσματα: Στην μελέτη συμμετείχαν 80 ασθενείς με πόνο στον ώμο (43
γυναίκες), ηλικίας 20-80 ετών. Το ερωτηματολόγιο FreSHAQ-GR από την
παραγοντική ανάλυση φάνηκε να αποτελείται από δύο παράγοντες σχετικούς με τις
έννοιες της αυτό-αντίληψης του ώμου. Επιπλέον, παρουσίασε στατιστικά σημαντικές
συσχετίσεις (δείκτης Pearson’s) με την ηλικία των συμμετεχόντων (r=-0,26, p=0,02),
[vii]
την κλίμακα αξιολόγησης της ανικανότητας SPADI (r=0,47-0,51, p<0,001), καθώς και
με τις Κλίμακα Ανικανότητας QuickDASH (r=0,41, p<0,001), την PCS (r=0,56,
p<0,001) και την VAS (r=0,52, p<0,01). Η εσωτερική συνοχή (δείκτης Chronbach’s a)
του ερωτηματολογίου ήταν a=0,82 για το σύνολο των ερωτήσεων, a=0,86 για τις 7
ερωτήσεις του παράγοντα 1 (μεγαλύτερος της τιμής 0,70) και a=0,59 για τις 2
ερωτήσεις του παράγοντα 2, συνεπώς ήταν πολύ καλή για το σύνολο του
ερωτηματολογίου και για τις ερωτήσεις του παράγοντα 1. Η αξιοπιστία επαναληπτικών
μετρήσεων ήταν εξαιρετική με βάση τον δείκτη σχετικής αξιοπιστίας ICC2,1=0,97 και
οι δείκτες SEM=1,47 και SDD=4,09 σημείωσαν πολύ καλή απόλυτη αξιοπιστία.
Συμπεράσματα: Διαπιστώθηκε ότι η Ελληνική έκδοση του FreSHAQ είναι έγκυρη
και αξιόπιστη και μπορεί να χορηγηθεί σε Ελληνικό πληθυσμό.
.jpg){kind=logo}
Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (ΠΑ.Δ.Α.)
