Εισαγωγή: Παρά τις συνεχείς προσπάθειες του τομέα της δημόσιας υγείας για τη διασφάλιση της υγείας των γυναικών και των νεογνών, τόσο κατά την εγκυμοσύνη όσο και κατά τον τοκετό, η μητρική θνησιμότητα και νοσηρότητα παραμένουν κρίσιμα και ανησυχητικά ζητήματα, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η μητρική θνησιμότητα αποδίδεται σε ποικίλες αιτίες, οι οποίες διακρίνονται σε άμεσες μαιευτικές, έμμεσες μαιευτικές και μη μαιευτικές. Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης δεν περιορίζονται στο στενό οικογενειακό περιβάλλον της κάθε γυναίκας, αλλά επηρεάζουν σημαντικά την κοινωνία και την οικονομία κάθε χώρας, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για περαιτέρω δράσεις και παρεμβάσεις.
Σκοπός: Η διερεύνηση των ποσοστών και των αιτιών μητρικής θνησιμότητας στην Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς και των παραγόντων που συνέβαλαν ή/και ενίσχυσαν τη μητρική θνησιμότητα.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για αναδρομική μελέτη που διεξήχθη στην Κυπριακή Δημοκρατία για την περίοδο 2004-2022. Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για τη μελέτη συλλέχθηκαν μέσω επικοινωνίας με την Κυπριακή Στατιστική Υπηρεσία και το Υπουργείο Υγείας της Κύπρου. Στο δείγμα εντάχθηκαν γυναίκες έγκυες ή λεχωίδες που απεβίωσαν στις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανεξάρτητα από το εάν ήταν μόνιμοι κάτοικοι της χώρας ή όχι.
Αποτελέσματα: Στο σύνολο των 18 ετών καταγράφηκαν συνολικά 9 θάνατοι. Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης αποκαλύπτουν ότι τα επίπεδα μητρικής θνησιμότητας στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι εξαιρετικά χαμηλά, φτάνοντας σε μηδενικά ποσοστά κατά την πλειονότητα της εξεταζόμενης περιόδου. Εξαίρεση αποτελεί το έτος 2014, κατά το οποίο καταγράφηκαν δύο θάνατοι και αποτέλεσε την περίοδο με το υψηλότερο ποσοστό μητρικής θνησιμότητας στην Κυπριακή Δημοκρατία (21,6 %). Σύμφωνα με τη δέκατη αναθεώρηση της Διεθνούς Στατιστικής Ταξινόμησης των Νόσων και των Σχετικών Προβλημάτων Υγείας (ICD-10), τα αίτια των θανάτων που καταγράφηκαν ήταν η αιμορραγία κατά ή μετά τον τοκετό (O679, O721), η σοβαρή προεκλαμψία (Ο141), η επαπειλούμενη αποβολή (Ο200), η πνευμονική εμβολή (Ο882), η έκτοπη κύηση (Ο009), καρδιακές επιπλοκές λόγω αναισθησίας κατά την κύηση (Ο291) και άλλες καθορισμένες ασθένειες και καταστάσεις που περιπλέκουν την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και τη λοχεία (Ο998). Όσον αφορά την ηλικία των μητέρων, από τα δεδομένα προκύπτει ότι οι περισσότερες περιπτώσεις μητρικής θνησιμότητας καταγράφηκαν στην ηλικιακή ομάδα 30-34 ετών, όπου σημειώθηκαν 3 θάνατοι. Οι ηλικιακές ομάδες 20-24 και 25-29 είχαν 2 θανάτους η κάθε μία.
Συμπεράσματα: Η Κύπρος έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο στον τομέα της υγειονομικής φροντίδας, καταδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα των μαιευτικών υπηρεσιών και την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μητέρων. Η επιτυχία αυτή αντικατοπτρίζεται στα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα μητρικής θνησιμότητας, γεγονός που υποδηλώνει τη συνεχή βελτίωση των υγειονομικών υποδομών, την ποιότητα της περίθαλψης, καθώς και την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών στον τομέα της δημόσιας υγείας. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία της επένδυσης σε εξειδικευμένο προσωπικό, στην ενίσχυση της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας και στην ενσωμάτωση καινοτόμων πρακτικών που προάγουν την ασφάλεια τόσο για τις μητέρες όσο και για τα νεογνά.