Αντικείμενο αυτής της διατριβής είναι η παρουσίαση ενός πλήρους συστήματος αυτόματης επεξεργασίας της νεοελληνικής γλώσσας (ΝΕΓ) για την ανάπτυξη ανοικτού εκπαιδευτικού λογισμικού, το οποίο υποστηρίζει την εν γένει διδασκαλία σύγχρονη ή ασύγχρονη με τη βοήθεια Η/Υ στην τάξη ή στο διαδίκτυο. Η διατριβή στηρίζεται αποκλειστικά στις δημοσιεύσεις για την επεξεργασία της ΝΕΓ [1-17,19,27] και στην καταγεγραμμένη εμπειρία που αποκτήθηκε από τη σχετική σχεδίαση και υλοποίηση διαδικτυακού εκπαιδευτικού λογισμικού [22,23]. Δίνεται ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των προτεινόμενων υπολογιστικών εργαλείων για τη διδασκαλία της ΝΕΓ με τη βοήθεια Η/Υ στην τάξη ή στο διαδίκτυο. Το παράδειγμα αυτό είναι αντιπροσωπευτικό για τη διδασκαλία οποιουδήποτε άλλου μαθήματος, όπως για παράδειγμα των Μαθηματικών, κ.λπ., ακόμα και για μαθητές, πρώτης σχολικής ηλικίας, με μαθησιακά προβλήματα δυσλεξίας ή δυσαριθμησίας. Επίσης, γίνεται αναφορά στα αντίστοιχα προαναφερθέντα λογισμικά «Λεξικράτης» και «Αριθμοσθένης», τα οποία σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από το Εργαστήριο Επεξεργασίας Φυσικής Γλώσσας και Μαθηματικών Προβλημάτων του Τμήματος Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και διατέθηκαν δοκιμαστικά σε σχολικές μονάδες σε όλη την επικράτεια. Έτσι αναλυτικότερα: Στο Κεφάλαιο 1, δίνονται συνοπτικά οι έννοιες και οι αρχές του Ανοικτού Εκπαιδευτικού Λογισμικού, της Διδασκαλίας με τη βοήθεια Η/Υ στην τάξη ή στο διαδίκτυο και της Επεξεργασίας Φυσικής Γλώσσας. Στο Κεφάλαιο 2, περιγράφεται ένα αποτελεσματικό Σύστημα Επεξεργασίας της ΝΕΓ [1-17,19,28] και αναλύονται οι συνιστώσες του που είναι αφενός οι Μητροειδείς Γραμματικές και οι Χαρακτηριστικοί Εκθέτες αφετέρου το Βασικό Νεοελληνικό Πολυλεξικό (ΒΝΠ) και οι Αλγόριθμοι που το συνοδεύουν. Το ΒΝΠ αποτελείται από: το Βασικό Νεοελληνικό Λεξικό, το Ηλεκτρονικό Υπολογιστικό Νεοελληνικό Μορφολογικό Λεξικό, το Ηλεκτρονικό Υπολογιστικό Νεοελληνικό Σημασιολογικό Λεξικό και το Ηλεκτρονικό Υπολογιστικό Νεοελληνικό Συντακτικό Λεξικό καθένα από αυτά χειρίζεται αντίστοιχα τις λέξεις και τις κωδικοποιημένες πληροφορίες της μορφολογίας, της σημασιολογίας και της σύνταξης της ΝΕΓ. Επίσης γίνεται και σχετική αναφορά σε συναφείς προσεγγίσεις στην Επεξεργασία της ΝΕΓ. Στο Κεφάλαιο 3, αναδεικνύονται τα Υπολογιστικά Λεξικά της Νεοελληνικής οι αλγόριθμοι και οι εφαρμογές τους ως οι βάσεις για διδασκαλία χρησιμοποιώντας τη ΝΕΓ σε ανοικτό περιβάλλον με τη βοήθεια του Η/Υ
8
στην τάξη ή στο διαδίκτυο. Επίσης, δίνεται η περιγραφή και παραδείγματα της διαδικασίας υλοποίησης του Τεχνολόγου και του Γεννήτορα προτάσεων της ΝΕΓ καθώς και του Διορθωτή και Σημασιολογικού Αναλυτή προτάσεων της ΝΕΓ. Το Κεφάλαιο 4, περιλαμβάνει Συγκρίσεις και Συμπεράσματα καθώς και προτάσεις για περαιτέρω μελέτη και έρευνα. Τέλος στις Βιβλιογραφικές Αναφορές, αυτές ομαδοποιούνται σε ενότητες σύμφωνα με τη σειρά που έγινε η προσέγγιση τους κατά τη διάρκεια της ετοιμασίας αυτής της διατριβής.
(EL)
The aim of this dissertation is to present a complete and comprehensive method of Modern Greek Language (MGL) Processing as a tool of a Computer Assisted Learning Method (CALM) in the classroom or by internet. The suggested method is based solely on the MGL processing publications [1-17,19,28] and on the recorded experience gained from the design and implementation of online educational software [22,23]. This suggested CALM supports a synchronous or an asynchronous open educational software. In addition an example of a Computer Assisted MGL Learning Method in the classroom or by internet based on the suggested system is given. Τhis example constitutes a guideline for the implementation of the suggested CALM either to other topics too, as Mathematics etc, even or to preprimary school pupils with learning disabilities as of dyslexia and malnutrition. Reference is also made to the corresponding online educational software "Lexikratis" and "Arithmosthenes" mentioned above, which were designed and implemented by the Laboratory of Natural Language and Mathematical Problems Processing of the Department of Mathematics of the University of Ioannina. We note that "Lexikratis" and "Arithmosthenes" have been put to the test in school units across the country. So in more detail: In Chapter 1, preliminaries are summarized concerning the principles and concepts of required topics as the Open Educational Software, the CALM in the classroom or by internet, and the Natural Language Processing (NLP). In Chapter 2, an efficient NLP method is described and its components and tools are analyzed [1-17,19,28]. These components and tools are the Template Grammars and the Characteristic Exponents, the Modern Greek Language Multilexicon (MGLM) and its algorithms. MGLM is consisted by the Computational MGL Morphological Lexicon, the Computational MGL Semantics Lexicon and the Computational MGL Syntactical Lexicon. Each one of MGLM Lexicons handles the words and coded information of the structure and function of the MGL morphology, semantics and syntax accordingly. Moreover, reference is also made to related approaches to MGL Processing. In Chapter 3, the Computational Lexicons of MGLM their algorithms and their applications are highlighted as the basic tools of CALM development. In addition description as well as examples of the implementation procedure of the MGL sentence Parser, Generator, Corrector and Semantic Analyzer are given. In Chapter 4 are included comparisons with other NLP and CAL methods, conclusions of the
suggested CALM as well as suggestions for further study and research. Finally the References are grouped in the order used in the preparation of the dissertation.
(EN)
