Στο πλαίσιο της παγκόσμιας κινητοποίησης για μια νέα, ηθική προσέγγιση του περιβάλλοντος από τον άνθρωπο, συγγραφείς για παιδιά ευαισθητοποιήθηκαν και επιχείρησαν να ενσταλάξουν στους μικρούς αναγνώστες μια μετα-ανθρωπιστική φιλοσοφία, αποστασιοποιημένη από τις οντολογικές και επιστημολογικές παραδοχές που αντιλαμβάνονται τον άνθρωπο ως τον μοναδικό διαμορφωτή του κόσμου. Βασιζόμενοι στο ότι η εικονογράφηση εξυπηρετεί αισθητικούς, εκπαιδευτικούς και πρακτικούς σκοπούς, συγγραφείς για παιδιά επιλέγουν να βασιστούν στη συλλειτουργία του κειμενικού κώδικα με τον εικονιστικό και στη χρήση εικονοποιητικών μεταφορών, προκειμένου να μυήσουν τους αναγνώστες τους στην έκφραση της Περιβαλλοντικής Ηθικής μέσα από την εκτίμηση της Φύσης. Για τις ανάγκες του παρόντος άρθρου επιλέχθηκε ένα εικονοβιβλίο για παιδιά και ένα εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο γνώσεων βραχείας φόρμας, που, μέσα από το μοτίβο του «ριζώματος», υποδεικνύουν στο κοινό τη σχέση των ανθρώπινων σωμάτων με τον μη-ανθρώπινο κόσμο και την εγγενή αξία των γονιδίων όλων των όντων. Σκοπός του άρθρου είναι να συγκρίνει ποιο από τα δυο είδη κατορθώνει να μεταλαμπαδεύσει περισσότερο εύληπτα στα παιδιά σύνθετες έννοιες που αφορούν στην Ύπαρξη και το οικοσύστημα, βοηθώντας τα να προβούν σε συνδέσεις του Εαυτού και της Φύσης. Θα ερευνηθεί η σχέση-κειμένου εικόνας στα επιλεγμένα έργα, το ιδεολογικό υπόβαθρο των συγγραφέων και των εικονογράφων, αν έλαβαν υπόψη το γνωστικό φορτίο και την εμπειρία των αναγνωστών τους και θα αναζητηθούν οι μεταφορές του φιλοσοφικού λόγου που δημιουργούν συνθήκες οπτικής ανάγνωσης και ευνοούν τη σύλληψη βαθύτερων νοημάτων.
(EL)
In the context of the global mobilization for a new, ethical approach to the environment, Children’s Literature authors attempted to instill in young readers a post-humanist philosophy, distanced from the ontological and epistemological assumptions that perceive humans as the sole shapers of the world. Based on the premise that illustration serves aesthetic, educational and practical purposes, authors often choose to rely on the text-picture synergy, as well as the close link of iconicity and metaphor, in order to help their readers embed the values of Environmental Ethics and to appreciate Nature. For the purposes of this article, a picture book and a nonfiction informational illustrated book for children that demonstrate the relationship between human bodies and the non-human world through the rizhomatic concept were used as a sample. It is examined which of the two genres succeeds in imparting complex concepts concerning Being and the Ecosystem to children more effectively, helping them to make connections between their Self and Nature. The image-text relationship, the ideological background of the authors and illustrators and whether they took into account the cognitive ability and experience of their readers will be investigated. Additionally, metaphors, tropes and figural language will be also examined, in order to explore the connections between arguments and metaphors and the role of metaphor in the philosophical discourse.
(EN)
School of Early Childhood Education (S. of E.C.E.)/AUTH
