Escape-related behavior of the main Mediterranean farmed species - gilthead sea bream (Sparus aurata) and European sea bass (Dicentrarchus labrax)

Το τεκμήριο παρέχεται από τον φορέα :
Πανεπιστήμιο Κρήτης   

Αποθετήριο :
E-Locus Ιδρυματικό Καταθετήριο   

δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου
στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*



Μελέτη της συμπεριφοράς διαφυγής των κυρίαρχων εκτρεφόμενων ψαριών στη Μεσογειακή Υδατοκαλλιέργεια – Τσιπούρα (Sparus aurata) και Λαβράκι (Dicentrarchus labrax)
Escape-related behavior of the main Mediterranean farmed species - gilthead sea bream (Sparus aurata) and European sea bass (Dicentrarchus labrax)

Γλαρόπουλος, Αλέξιος

Κεντούρη, Μαρουδιώ

Τύπος Εργασίας--Διδακτορικές διατριβές
text

2014-06-17


Στη Μεσογειακή Υδατοκαλλιέργεια, τα είδη που κυριαρχούν είναι η τσιπούρα (Sparus aurata) και το λαβράκι (Dicentrarchus labrax). Η εκτροφή και των δυο αυτών ειδών, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, φτάνει σε ποσοστό 95% επί του συνόλου της εθνικής παραγωγής. Συνολικά για την περιοχή της Μεσογείου, ο τομέας των υδατοκαλλιεργειών έχει εμφανίσει αλματώδη ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες, με χώρες όπως η Ελλάδα, η Τουρκία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία να συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγή και μετέπειτα διάθεση των προϊόντων της υδατοκαλλιέργειας. Ωστόσο, ουσιώδη προβλήματα συνεχίζουν να υφίστανται, όπως για παράδειγμα οι παρατηρούμενες διαφυγές των καλλιεργούμενων ψαριών από τις μονάδες εκτροφής και πάχυνσης. Οι συνεχείς αναφορές τέτοιων περιστατικών τα τελευταία χρόνια έχουν αναδείξει τις διαφυγές ως μείζον πρόβλημα για τον κλάδο, απειλώντας παράλληλα τη βιωσιμότητα της Μεσογειακής, αλλά και γενικότερα της παγκόσμιας υδατοκαλλιέργειας. Διαφυγές ψαριών έχουν καταγραφεί για το σύνολο σχεδόν των εκτρεφόμενων ψαριών στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου της τσιπούρας και του λαυρακιού. Οι αρνητικές επιπτώσεις μπορούν να διαχωριστούν σε: κοινωνικό-οικονομικές και περιβαλλοντικές/γενετικές. Οι πρώτες αφορούν στην αρνητική φήμη που αποκτά ο κλάδος καθώς και στη μείωση του κέρδους ως απώλεια αποθέματος, ενώ έμμεσα επιδρούν αρνητικά στο καταναλωτικό κοινό, καθώς συχνά εμφανίζουν υψηλότερη τιμή για το λόγο ότι λανθασμένα θεωρούνται ως φυσικά αλιεύματα. Οι περιβαλλοντικές/γενετικές επιπτώσεις απασχολούν μια πολύ μεγάλη μερίδα της επιστημονικής κοινότητας καθώς αφορούν στη γενετική μίξη καλλιεργούμενων και άγριων πληθυσμών, ανταγωνισμό για εύρεση τροφής και αναπαραγωγή, καθώς και μετάδοση ασθενειών και παθογόνων μικροοργανισμών από και προς την ιχθυοκαλλιέργεια. Η κυριότερη αιτία για τις διαφυγές των ψαριών είναι ο συνδυασμός ελαττωματικών υποδομών και εξοπλισμού με αντίξοες καιρικές συνθήκες, όπως για παράδειγμα, οι καταιγίδες και οι δυνατοί άνεμοι. Η παρουσία άγριων θηρευτών στην περιοχή των κλωβών ενισχύει ακόμα περισσότερο τον κίνδυνο διαφυγής, καθώς επιτίθενται στα ψάρια προκαλώντας παράλληλα και φθορές στα δίχτυα. Πρόσφατα, το γενετικό υπόβαθρο των ειδών και ειδικότερα τα πρότυπα συμπεριφοράς που παρατηρούνται στο φυσικό του περιβάλλον έχουν συσχετιστεί με την ικανότητα αυτών αλλά και την τάση για διαφυγές από τους ιχθυοκλωβούς. Πιο συγκεκριμένα, μεγάλος αριθμός καλλιεργητών, αναφέρει περιστατικά όπου τα εκτρεφόμενα ψάρια πλησιάζουν πολύ τα δίχτυα του ιχθυοκλωβού ή/και παρουσιάζουν επιθετική συμπεριφορά ως προς αυτά (δαγκώματα). Οι αλληλεπιδράσεις αυτές, επίσης γνωστές και ως «συμπεριφορά πριν τη διαφυγή» μπορούν εν δυνάμει να αυξήσουν περαιτέρω τον κίνδυνο, καθώς τα ψάρια δύναται να προκαλέσουν φθορές στο δίχτυ και εν τέλει, να δημιουργήσουν μια οπή διαφυγής. Η συμπεριφορά αυτή των εκτρεφόμενων ψαριών στην Μεσογειακή υδατοκαλλιέργεια καθώς και οι παράγοντες που, άμεσα ή έμμεσα την επηρεάζουν, έχουν ελάχιστα μελετηθεί μέχρι τώρα. Ο κύριος στόχος της παρούσας Διδακτορικής διατριβής είναι η παροχή βιολογικής γνώσης σχετικά με τη συμπεριφορά διαφυγής των κυριότερων εκτρεφόμενων ιχθύων στη Μεσόγειο αλλά και τους αντίστοιχους παράγοντες που επηρεάζουν τη συμπεριφορά αυτή. Παράλληλα, γίνεται μια προσπάθεια ανάλυσης των ιδιαίτερων προτύπων συμπεριφοράς που εκδηλώνουν τα ψάρια εντός του ιχθυοκλωβού και οδηγούν σε φθορές και οπές διαφυγής μέσω δαγκωμάτων στην επιφάνεια του διχτυού. Περαιτέρω ανάλυση των αλληλεπιδράσεων αυτών γίνεται και σε συσχέτιση με την εκάστοτε κατάσταση του διχτυού του ιχθυοκλωβού, (φθαρμένο δίχτυ, ύπαρξη οπών, κλπ) που έχουν αναφερθεί στις εγκαταστάσεις εκτροφής. Στα πειραμάτων, που πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κρήτης, προσομοιώνεται το περιβάλλον του ιχθυοκλωβού, , ενώ αναπτύχθηκαν και πρωτότυπες τεχνολογίες παρατήρησης των ψαριών και επεξεργασίας εικόνας προκειμένου να αξιολογηθεί και ποσοτικοποιηθεί η συμπεριφορά των προαναφερθέντων ψαριών. Παράλληλα, εξετάζονται διάφορες διαχειριστικές πρακτικές, οι οποίες έχουν ως στόχο την πρόληψη και τον περιορισμό των διαφυγών. […] (EL)
Greece, Spain, Italy, Turkey and France are the major contributors to the total Mediterranean and European aquaculture. The main farmed species in the Mediterranean region are the gilthead sea bream (Sparus aurata) and European sea bass (Dicentrarchus labrax), while particularly in Greece their species make up for 95% of the total national fish production. With the recent tremendous growth of the Mediterranean fish industry during the last two decades, fish escape from sea cage facilities increases the pressure upon a forthcoming sustainable industry. Fish escapes have been reported for almost all the European farmed species, including sea bream and sea bass. Fish escapes disclose a considerable socio-economic effect to the relevant countries, with additional disclosed ecological and genetic impacts on the marine environment. As a considerable indirect effect from fish escape is the reduction on the fame of the industry and of course the loss of money and also several conflicts with groups related with the protection of the environment. Additionally, as the last stage, consumers might pay more for a fish that has been mistakenly considered as fisheries. Further, interaction with the wild stocks, interbreeding, food and mate competition and transfer of pathogen and parasites are major examples of serious environment interactions. The main cause of fish escape is a combination of structural failure of equipment with severe environmental conditions, such as strong winds and storms. Predators and pelagic animals attacking the offshore farm facilities are also another cause for fish escape. Recently, species-specific behavioral attributes have been also correlated with a potential risk of escape. Indeed, fish farmers have widely documented interactions towards the net pen, concerning net inspection and bite, mostly regarding Atlantic cod (Gadus morhua) and sea bream. These interactions, also called “pre-escape” behavior disclose a potential risk of net damage and a creation of a hole that will eventually lead to fish escape. However, knowledge of the related factors, both biotic and abiotic, that affect sea bream and bass escape behavior as well as the relative net interactions that potentially lead to net damage is almost nonexistent until now. The main objective of this thesis was to provide basic knowledge regarding the related factors that affect the escape behavior of the main Mediterranean farmed species. In addition, species-specific attributes that lure farmed fish to interact with the cage net, create holes on the surface and escape are discussed. Pre-escape behavior is further evaluated in accordance with the condition of the net pen, based on different nets commonly found in farm facilities. Simulated small-scale experiments in laboratory conditions were performed and specially developed video processing and image analysis systems were used so as to evaluate species-specific behaviors in aquaculture. Moreover, preventive measures and implementations to avoid large-scale events are discussed. […] (EN)


Διαφυγές
Συμπεριφορά
Αλληλεπιδράσεις με το δίχτυ
Net interactions
Mediterranean aquaculture

Αγγλική γλώσσα





*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των αντίστοιχων Φορέων περιεχομένου.