Δύο από τα πιο γνωστά σπήλαια της βόρειας Ελλάδας, το Σπήλαιο των Πετραλώνων και το Σπήλαιο Μααράς, υποβλήθηκαν σε μορφομετρική ανάλυση. Επιλέχθηκαν στρατηγικά για αυτήν τη μορφομετρική μελέτη, καθώς εκπροσωπούν σπήλαια που διαμορφώθηκαν υπό διαφορετικές σπηλαιογενετικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να διακρίνονται σαφώς μεταξύ τους μέσω των προτύπων των κατόψεων τους. Τα σπήλαια μπορούν να παρουσιάζουν σημαντική ποικιλία στα πρότυπά των κατόψεων τους, ανάλογα με την τοπική γεωλογία, υδρογεωλογία, τεκτονική και άλλους παράγοντες. Αυτοί οι ποιοτικοί παρά μετροι της σπηλαιογένεσης, όπως οι γεωλογικοί και υδρογεωλογικοί παράγοντες, μπορούν να αντικατοπτρίζονται στο πρότυπο κάτοψης ενός σπηλαίου (Kambesis et al., 2016). Το Σπήλαιο των Πετραλώνων ανήκει στην κατηγορία διακλαδιζόμενου (ramiform) προτύπου σπηλαίου (Lazaridis, 2009), σύμφωνα με την ταξινόμηση του Palmer (1991). Η υπογενής προέλευση του σπηλαίου υποστηρίζεται από το πρότυπο του λαβύρινθου (maze) (Palmer, 2000), τη μορφολογία του σπηλαίου σε μεσο-κλίμακα και την υδροθερμική δραστηριότητα της γύρω περιοχής (Lazaridis, 2009, Veni et al., 2009). Αντιθέτως, το Σπήλαιο Μααράς έχει ένα τυπικό δενδριτικό πρότυπο (Petalas και Moutsopoulos, 2019). Τα πρότυπα των κατόψεων των δύο σπηλαίων εξετάστηκαν μορφομετρικά χρησιμοποιώντας την Ευκλείδεια και τη fractal γεωμετρία. Οι διάφοροι σπηλαιογενετικοί παράγοντες που δημιουργούν τα πρότυπα των κατόψεων μπορούν να αντανακλώνται σε αριθμητικούς δείκτες, καθιστώντας τους ως μορφομετρικά εργαλεία για την ακριβή διάκριση τους.
(EL)
Two of the most well-known caves of northern Greece, Petralona and Maaras, were morphometrically analyzed. They were strategically chosen for this morphometric study because they represent caves formed by different speleogenetic factors, resulting in patterns that clearly discriminate them from each other. Caves can display substantial variation in their patterns, depending on the local geology, hydrogeology, tectonics, and other factors. These qualitative parameters of speleogenesis, such as geological and hydrogeological controls, can be reflected in a cave’s pattern. The different speleogenetic factors that create the patterns of the caves can be expressed in the mathematical indices, designating them as morphometrical tools for properly discriminating the two cave patterns. Petralona Cave falls into the category of a ramiform cave pattern. The cave’s hypogenic origin is also supported by meso-scale cave morphology, and the hydrothermal activity of the surrounding area. On the other hand, Maaras Cave has a typical underground river pattern. The horizontal patterns of the two caves were morphometrically scrutinized using Euclidean and fractal geometry.
(EN)
Ελληνική Γεωλογική Εταιρεία
