Στα πλαίσια της παρούσας διδακτορικής διατριβής μελετήθηκε η χημική σύσταση των
οργανικών εκχυλισμάτων διαφορετικών φυτικών τμημάτων των ειδών Pinus
heldreichii Christ., Pinus nigra subsp. nigra Arn. και Pinus pinea L. Επίσης,
μελετήθηκε η χημική σύσταση των αιθερίων ελαίων από το φύλλωμα 46 ειδών του
γένους Pinus (54 taxa) που συλλέχθηκαν είτε από φυσικές θέσεις είτε από
βοτανικούς κήπους.Οι κώνοι του είδους P. heldreichii υποβλήθηκαν σε εξαντλητική
εκχύλιση με οργανικούς διαλύτες και το εκχύλισμα που προέκυψε υποβλήθηκε σε
σειρά χρωματογραφικών διαχωρισμών μέσω των οποίων απομονώθηκαν και
ταυτοποιήθηκαν συνολικά 38 μεταβολίτες, συγκεκριμένα είκοσι διτερπένια
αβιετικού τύπου, οκτώ με σκελετό πιμαρανίου, τέσσερα λαβδανικού τύπου, δύο
μακροκυκλικά διτερπένια τύπου κεβρανίου, δύο διτερπένια παράγωγα ποδοκαρπενίου,
ένα οξυγονωμένο σεσκιτερπένιο και ένα στεροειδές. Μεταξύ αυτών, τρείς
διτερπενικοί μεταβολίτες (δύο πιμαρικού και ένας αβιετικού τύπου) ήταν νέα
φυσικά προϊόντα, ένας μεταβολίτης σκελετού αβιετανίου αναφέρεται πρώτη φορά σε
Γυμνόσπερμα, τέσσερεις μεταβολίτες αναφέρονται πρώτη φορά στο γένος Pinus, ενώ
εικοσιεπτά απομονώνονται πρώτη φορά από το είδος P. heldreichii. Επιπλέον, για
είκοσι γνωστούς μεταβολίτες πραγματοποιήθηκε πρώτη φορά η πλήρης απόδοση των
φασματοσκοπικών τους δεδομένων.Τα βελονοειδή φύλλα του είδους P. nigra subsp.
nigra εκχυλίστηκαν εξαντλητικά με οργανικούς διαλύτες και το εκχύλισμα που
παραλήφθηκε υποβλήθηκε σε επιμερισμό μεσω υγρής-υγρής εκχύλισης και στη
συνέχεια υποβλήθηκε σε σειρά χρωματογραφικών διαχωρισμών. Συνολικά απομονώθηκαν
και ταυτοποιήθηκαν 12 μεταβολίτες και συγκεκριμένα τέσσερα διτερπένια
λαβδανικού τύπου, πέντε διτερπένια με σκελετό αβιετανίου, ένα στεροειδές και
δύο φαινολικά παράγωγα. Μεταξύ αυτών, δύο μεταβολίτες αποτελούν νέα φυσικά
προϊόντα, πέντε αναφέρονται πρώτη φορά από το συγκεκριμένο είδος, ενώ για έξι
γίνεται η πλήρης απόδοση των φασματοσκοπικών τους δεδομένων για πρώτη φορά.
Επίσης, σε εξαντλητική εκχύλιση με οργανικούς διαλύτες υποβλήθηκε ο φλοιός του
είδους P. pinea και το εκχύλισμα που παραλήφθηκε αναλύθηκε χρωματογραφικά
οδηγώντας στην απομόνωση ενός φλαβονοειδούς και μίγματος λιπαρών εστέρων του
φερουλικού οξέος.Νωπά βελονοειδή φύλλα από 37 taxa του υπογένους Pinus και 17
taxa του υπογένους Strobus υποβλήθηκαν σε υδραπόσταξη και τα αιθέρια έλαια που
παραλήφθηκαν, αναλύθηκαν μέσω GC-FID και GC-MS. Μεταξύ των δειγμάτων
παρατηρήθηκαν σημαντικές ποσοτικές, αλλά και ποιοτικές διαφορές. Μονοτερπένια,
σεσκιτερπένια και διτερπένια κυριαρχούσαν στις αναλύσεις, με τους
μονοτερπενικούς υδρογονάνθρακες α- και β-πινένιο και το σεσκιτερπένιο
γερμακρένιο D να χαρακτηρίζουν την πλειοψηφία των δειγμάτων. Στην παρούσα
μελέτη αναλύθηκε για πρώτη φορά το αιθέριο έλαιο των βελόνων εικοσιενός taxa,
συμπεριλαμβανομένων δεκαπέντε του υπογένους Pinus και έξι του υπογένους
Strobus.
(EL)
In the framework of this study, the chemical composition of the organic
extracts of three Pinus species, as well as the needle essential oils of 54
Pinus taxa were investigated. Specifically, cones of Pinus heldreichii, fresh
needles of Pinus nigra subsp. nigra and bark of Pinus pinea were exhaustively
extracted and the crude extracts were subjected to a series of chromatographic
separations. The cones of P. heldreichii yielded 38 metabolites in total.
Specifically, twenty abietane diterpenes, eight diterpenes featuring the
pimarane skeleton, four labdane diterpenes, two macrocyclic cembrane
diterpenes, two podocarpene derivatives, one oxygenated sesquiterpene and one
steroid. Among these, three metabolites were new natural products (one abietane
and two pimarane diterpenes), one abietane diterpene was isolated for the first
time from Gymnospermae, four metabolites were isolated for the first time from
the genus Pinus and twenty-seven diterpenes were reported for the first time
from P. heldreichii. In addition, the spectroscopic data of 20 metabolites were
fully assigned for the first time. In total, 12 metabolites were isolated from
the fresh needles of P. nigra subsp. nigra, five of which were identified as
abietane diterpenes, four diterpenes possessed a labdane skeleton, one was a
steroid and two were phenolic compounds. Among these metabolites, one abietane
diterpene and one phenolic compound were new natural products, five metabolites
were reported for the first time from this species, while full assignment of
the spectroscopic data for six diterpenes was reported. Furthermore, the
chromatographic separation of P. pinea bark extract resulted in the isolation
of a flavonoid derivative and a mixture of ferulic acid esters. The fresh
needles of 46 pine species, including 37 and 17 taxa of the subgenera Pinus and
Strobus, respectively, were subjected to hydrodistillation and the essential
oils obtained were analyzed by means of GC–FID and GC–MS. Among the analyzed
taxa, significant quantitative and qualitative differences were observed.
Monoterpenes, sesquiterpenes and diterpenes dominated the pine foliage oils,
with most of the oils characterized by the presence of the monoterpene
hydrocarbons α- and β-pinene and the sesquiterpene hydrocarbon germacrene D.
This is the first report on the chemical composition of the essential oils of
21 pine taxa, including 15 taxa of the subgenus Pinus and six taxa of the
subgenus Strobus.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
