Η έρευνα στον τομέα των φυτικών μεταβολιτών έχει αναπτυχθεί ιδιαιτέρως τα
τελευταία χρόνια, και σ’ αυτό έχει συμβάλει η εξέλιξη των αναλυτικών
τεχνολογιών. Μία από τις νέες τεχνικές που έχουν συνδράμει στην ανάπτυξη αυτή
είναι η ‘Χρωματογραφία Λεπτής Στιβάδας Υψηλής Απόδοσης’ (HPTLC), μία εξελιγμένη
μορφή της ευρέως γνωστής TLC.
Σκοπός μας στα πλαίσια αυτής της διπλωματικής εργασίας ήταν η διερεύνηση των
δυνατοτήτων της HPTLC και η προοπτική ενσωμάτωσή της σε καθημερινές
πειραματικές εργασίες, συμπληρώνοντας ή ακόμη και σε κάποιες περιπτώσεις
αντικαθιστώντας κλασσικές αναλυτικές τεχνικές. Μελετήθηκαν η αξιοποίησή της
στην εύρεση του χημικού προφίλ φυτικών εκχυλισμάτων, στον ποσοτικό προσδιορισμό
δραστικών ουσιών και στην απομόνωση δευτερογενών μεταβολιτών. Συγκεκριμένα,
χρησιμοποιήθηκε η HPTLC για την απομόνωση και τον ποσοτικό προσδιορισμό
ολευρωπεΐνης από εκχυλίσματα φύλλων ελιάς. Τα αποτελέσματα της ποσοτικοποίησης
συγκρίθηκαν με αυτά που λήφθηκαν από την επανάληψη του πειράματος με δύο άλλες
τεχνικές (HPLC, NMR). Οι μεθοδολογίες που αναπτύχθηκαν και με τις τρεις
τεχνικές για την εύρεση της περιεκτικότητας (%) της ολευρωπεΐνης σε δύο
εκχυλίσματα φύλλων ελιάς παρέχουν ακρίβεια, ευαισθησία και επαναληψιμότητα.
Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι τα αποτελέσματα δεν παρουσιάζουν στατιστικά
σημαντικές διαφορές μεταξύ των τριών τεχνικών. Εντούτοις, η HPTLC παρουσιάζει
κάποια πλεονεκτήματα συγκρινόμενα με τις δύο άλλες μεθόδους, αναφορικά με το
χρόνο, το κόστος και την ευκολία. Επιπλέον στα πλαίσια της μελέτης αυτής
επιχειρήθηκε για πρώτη φορά ο συνδυασμός HPTLC με FCPC. Η εύρεση των
συντελεστών κατανομής που είναι απαραίτητοι για την απομόνωση με το FCPC
πραγματοποιούνται συνήθως με HPLC. Στη συγκεκριμένη μελέτη έγινε απομόνωση
ολευρωπεΐνης από φύλλα ελιάς και 8 δευτερογενών μεταβολιτών από το ενδημικό
φυτό Genista halacsyi μέσω εύρεσης των συντελεστών κατανομής τους με HPTLC για
την εφαρμογή στο FCPC. Το παρόν αποτέλεσμα παρουσιάζεται για πρώτη φορά.
Αποδείχτηκε ότι η επιλογή του διφασικού συστήματος μπορεί να γίνει πιο απλά,
πιο γρήγορα, με λιγότερο κόστος και με την ίδια επιτυχία.
(EL)
The research of plant metabolites highly evolved in recent years. Analytical
technologies have contributed to this development. One of the new techniques
that assist in this development is the " High Performance Thin Layer
Chromatography '(HPTLC), an advanced version of the widely known TLC.
The aim of this thesis was to investigate the potential of HPTLC and the
prospect of its integration into daily experimental work, completing or even in
some cases replacing traditional analytical techniques. Specifically we
investigated its use in the study of the chemical profiles of plant extracts,
in the determination of active substances and in the isolation of secondary
metabolites. Specifically, HPTLC was used to isolate and quantify oleuropeine
from olive leaves extracts. The results of quantification were compared with
those obtained by repeating the experiment with two other techniques (HPLC,
NMR). The developed methodologies, for finding the content (%) of oleuropeine
in two olive leaves extracts, provide accuracy, sensitivity and
reproducibility. Furthermore, it was found that the results did not show
statistically significant differences between the three techniques. However,
HPTLC has some advantages compared to the other two methods regarding timing,
cost and convenience. Furthermore in this study the combination of HPTLC with
FCPC was attempted for the first time. The partition coefficients needed, in
order to use FCPC for isolation, are usually determined by HPLC. In the present
study oleuropeine was isolated from olive leaves and 8 secondary metabolites
from the endemic plant Genista halacsyi by calculating the partition
coefficients with HPTLC, for the subsequent application in their isolation with
FCPC. This result is presented for the first time and it turned out that the
selection of two-phase system can be simpler, faster, with less cost and with
equal success by using HPTLC.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
