Το ρυθμιστικό αντικείμενο του δικαίου της εμπορικής αφερεγγυότητας (Πτωχευτικός Κώδικας) καταρχήν καταλαμβάνει την εμπορική επιχείρηση, ανεξαρτήτως του φορέα της. Η εμπορική πτώχευση «αποσκοπεί πρωτίστως στη συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών του οφειλέτη με τη ρευστοποίηση της περιουσίας του ή με άλλο τρόπο που προβλέπεται από σχέδιο αναδιοργάνωσης και ιδίως με τη διατήρηση της επιχείρησής του».
Από την άλλη πλευρά, ο Νόμος για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα (Ν. 3869/2010) που δεν έχουν εμπορική ιδιότητα, στοχεύει «στην επανένταξη του υπερχρεωμένου πολίτη στην οικονομική και κοινωνική ζωή με την επανάκτηση της οικονομικής ελευθερίας που συνεπάγεται η εξάλειψη των χρεών που αδυνατεί να αποπληρώσει». Η αστική αφερεγγυότητα αντιμετωπίζεται με την αξιοποίηση της περιουσίας ή/ και των εισοδημάτων του οφειλέτη, ακόμα και των μελλοντικών, που υποχρεούται μάλιστα να αποκτήσει εργαζόμενος, θέτοντας ωστόσο - ενόψει του ακατάσχετου χαρακτήρα του ανθρώπινου κεφαλαίου του οφειλέτη - όρια στη δέσμευση των εισοδημάτων, όπως είναι η εξυπηρέτηση των βιοτικών αναγκών του οφειλέτη και των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς του, ενώ ταυτόχρονα προβλέπονται περιπτώσεις αναπροσαρμογής του ύψους της δεσμεύσεως αυτών με βάση τις εξελίξεις της προσωπικής και περιουσιακής κατάστασης του οφειλέτη.
Ωστόσο, η πρόσφατη τροποποίηση του Πτωχευτικού Κώδικα με το Ν. 4446/2016 προσεγγίζει το σκοπό του Νόμου για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, καθώς προσφέρει στον έντιμο επιχειρηματία ως φυσικό πρόσωπο τη δεύτερη ευκαιρία να επαναδραστηριοποιηθεί μέσω του θεσμού της απαλλαγής. Και στα δύο νομοθετήματα, κριτήριο για την απαλλαγή αποτελεί η καλή πίστη του οφειλέτη όσον αφορά τις προσπάθειές του για την αντιμετώπιση του προβλήματος της υπερχρέωσής του και της οικονομικής κατάρρευσης που αυτή συνεπάγεται και ειδικότερα η έλλειψη δόλου στο πρόσωπο του οφειλέτη για την περιαγωγή του σε κατάσταση αφερεγγυότητας. Επιπλέον, η παραπάνω πρόσφατη αναμόρφωση δίδει έμφαση στην προληπτική διάσταση του πτωχευτικού δικαίου και στην ανάγκη διάσωσης παραγωγικών πόρων (ανθρωπίνων και µη), παράλληλα προς τη λειτουργία του ως συλλογική ικανοποίηση των δανειστών στην προκύπτουσα «κοινωνία ζηµίας», µε όρους ισότητας και εν γένει επιδιώκει την επιτάχυνση τόσο της πτωχευτικής διαδικασίας όσο και των μηχανισμών διάσωσης της επιχείρησης.
Εν κατακλείδι, και τα δύο νομοθετήματα ακολουθούν το σύστημα της συλλογικής διαδικασίας, με ορισμένες ωστόσο εξαιρέσεις όσον αφορά το Ν. 3869/2010. Είναι ολοφάνερο ότι ο Ν. 3869/2010 επιτελεί μία παραπληρωματική λειτουργία του πτωχευτικού δικαίου με τη θέση στη διάθεση των μη εμπόρων μιας άλλης διαδικασίας, ανάλογης προς την πτωχευτική.
(EL)
According to law of commercial insolvency (Bankruptcy Code) its regulatory object constitutes mainly commercial enterprises and aims primarily to the collective satisfaction of creditors by liquidating debtor’s movable and immovable assets or through a draft of reorganization or through maintaining debtor’s enterprise under the management and administration of the creditors.
On the other hand, law of over-indebted natural persons without commercial property (Law No 3869/2010) intents to bring indebted citizens and mainly consumers back to economic and social life by regaining their financial freedom through the removal of debts that they failed to pay. This statute provides the exploitation of the property and the income of the debtor, even future, that he is obliged to obtain from his work but also, sets limits on debtor’s commitment, such as serving his or her living needs and members of his family.
However, the recent amendment of Bankruptcy Code (by Law No 4446/2016) seems to approach the purpose of law of over- indebted natural persons as it offers to the honest businessman as a natural person the second chance to be reactivated by the institution of acquittance. In both statutes, criterion for the acquittance and to provide a second chance to indebted persons is the debtor's good faith in dealing with the problem of over-indebtedness and the lack of deception for insolvency. Besides, the above mentioned amendment aims as well to accelerate bankruptcy procedure or bailout mechanisms referring to the enterprise, emphasizes to the preventive dimension of bankruptcy law and to the need to rescue productive resources alongside its operation as a collective satisfaction of creditors on terms of equality.
Finally, both statutes follow the system of a collective proceeding beyond certain differentiations referring to Law No 3869/2010. It is obvious that law of over - indebted natural persons is a complement to bankruptcy law by introducing a procedure to address the insolvency of individuals who are not traders similar to the bankruptcy proceeding.
(EN)