Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως στόχο να αναδείξει την σημασία της βιοποικιλότητας των εντόμων, όπως επίσης και την σημαντικότητα των υπηρεσιών που αυτά προσφέρουν. Η μελέτη αξιολογεί τον τρόπο με τον οποίο τα διάφορα ενδιαιτήματα επηρεάζουν τη βιοποικιλότητα των εντόμων με διαφορετικά λειτουργικά χαρακτηριστικά, χρησιμοποιώντας παραδοσιακές μεθόδους συλλογής και καταγραφής εντόμων, όπως είναι η δειγματοληψία με παγίδες παρεμβολής (pitfall trapping), η δειγματοληψία με παγίδες πιάτων (pan trapping) και η δειγματοληψία με ράβδο (beat
sheet sampling). Τα ενδιαιτήματα στα οποία πραγματοποιήθηκε η μελέτη, αποτελούν τμήματα του υγροτόπου Ramsar στην περιοχή του Ακρωτηρίου, στην Κύπρο. Επιπρόσθετα, η μελέτη αυτή συνετέλεσε στο σχεδιασμό και τη δοκιμή ενός πρωτότυπου για τα κυπριακά δεδομένα, προγράμματος επιστήμης πολιτών, το Pollinator Monitoring Scheme Kýpros (Poms-ký) ή αλλιώς στα ελληνικά ΕΠΙΚΟΝΟΙΑΖΟΜΑΣΤΕ. To Επικονοιαζόμαστε αποσκοπεί στην αφύπνιση των πολιτών σχετικά με την σημαντικότητα των εντόμων και στην ενεργή συμμετοχή αυτών με στόχο την
ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας και συλλογής δεδομένων για τα ωφέλιμα έντομα όπως οι επικονιαστές. Επιπλέον στοχεύει να συμβάλλει στη μελέτη και στην αξιολόγηση των μεταβολών των πληθυσμών (αφθονία και κατανομή) και των κοινοτήτων (σύνθεση και ποικιλότητα) των εντόμων στην Κύπρο, όπως στη μελέτη των αλληλεπιδράσεων των εντόμων με ιθαγενή και ξενικά είδη φυτών.
Τα αποτελέσματα της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής δείχνουν ότι τα φυσικά ενδιαιτήματα ευνοούν τον πλούτο και την αφθονία των εντόμων (επικονιαστές, θηρευτές, όπως και άλλες κατηγορίες εντόμων), σε σύγκριση με ενδιαιτήματα, τα οποία έχουν υποστεί διαταραχές λόγω της εισαγωγής και εξάπλωσης ξενικών φυτών όπως η Acacia saligna. Ωστόσο τα ξενικά είδη φυτών, φαίνεται να έχουν ενσωματωθεί στη διατροφή των επικονιαστών. Επιπλέον, τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δεν έδειξαν σημαντική διαφορά στην αφθονία των μοναχικών μελισσών (ιθαγενή είδη επικονιαστών) μεταξύ ιθαγενών και ξενικών φυτών, κάτι που ενδεχομένως να οφείλεται στην περιορισμένη καταγραφή των επικονιαστών αυτών κατά τη διάρκεια της μελέτης.
Διαπιστώθηκε πως είναι απαραίτητη η προστασία και διατήρηση των φυσικών ενδιαιτημάτων της Κύπρου, και πιο συγκεκριμένα η προστασία παραποτάμιων στοών (Nerio-Tamariceteae) και των συστάδων του Νότου και των παράκτιων λιμνοθαλασσών, των φρυγάνων της Ανατολικής Μεσογείου (Cisto‐Micromerietea), των δενδρωδών θαμνώνων με Juniperus phoenicea, των καλαμιώνων και των Μεσογειακών λειμώνων με υψηλά αγρωστώδη και βούρλα.
(EL)
This study aims at highlighting the importance of insect biodiversity and the services that insects offer. The study is assessing how different habitats affect the biodiversity of insects with different functional traits, by using traditional insect survey methods (pitfall trapping, pan trapping and beat sheet sampling) in the Ramsar wetland of Akrotiri in Cyprus. In addition, this study contributes towards the design and implementation of a citizen-science initiative for monitoring pollinators and other beneficial insects, the Pollinator Monitoring Scheme Kýpros (Poms-ký). Poms-ký will provide the scientific evidence base for assessing changes in Cyprus pollinators' populations (abundance and distribution) and communities (diversity and composition) and their interactions with native and non-native plants.
The results of this study show that native habitats have in general more positive impacts on insects’ diversity and abundance (pollinators, predators and other categories), compared to non-native habitats. Non-native plant species seem to have been integrated in the diets of generalist pollinators’ species. The abundance of solitary bees' species (pollinators’ specialists) was not significantly different between native and non-native plant species, but this might be the result of a low number of samples. In conclusion, it is necessary to protect and conserve the native habitats of Cyprus such as Thermo-mediterranean riparian galleries and Coastal lagoons, Sarcopoterium spinosum phrygana, arborescent matorral with Juniperus phoenicea and Mediterranean tall humid grasslands.
(EN)