Η στενή σχέση μεταξύ της πραγματολογίας, των διαπολιτισμικών σπουδών και της οπτικοακουστικής μετάφρασης (ΟΜ) είναι έκδηλη, ωστόσο λίγες έρευνες που συνδέουν και τους τρεις τομείς έχουν διεξαχθεί (Desilla 2019, Hatim and Mason 1997, Remael 2004). Ο κύριος στόχος της παρούσας μελέτης είναι η συσχέτιση αυτών των πεδίων, δίνοντας έμφαση στη θεωρία της αγένειας και τις εφαρμογές της στον υποτιτλισμό. Στην έρευνα αυτή εντοπίστηκαν οι στρατηγικές αγένειας που χρησιμοποιήθηκαν στην τηλεοπτική σειρά Ιατρικές Υποθέσεις (House M.D.) και έγινε σύγκριση με εκείνες που εμφανίζονται στους επίσημους ελληνικούς υπότιτλους. Ένας δεύτερος στόχος ήταν η κατανόηση των υπονοημάτων από τους ερωτηθέντες οι οποίοι έχουν ως μητρική την ελληνική και παράλληλα υψηλό επίπεδο στην αγγλική γλώσσα. Επιπροσθέτως, εξετάστηκε η προτίμηση τους ανάμεσα στους επίσημους υπότιτλους, οι οποίοι είναι κοντά στο πρωτότυπο κείμενο, και στους τροποποιημένους, οι οποίοι διαφοροποιούνται στις στρατηγικές αγένειας. Η μελέτη βασίστηκε στη μεθοδολογία της Desilla (2014) και το μοντέλο του Culpeper (2005), μέσω του οποίου κατηγοριοποιήθηκαν τα δεδομένα. Για τη συλλογή των δεδομένων, τριάντα οκτώ (38) συμμετέχοντες 18 έως 30 ετών έπρεπε να παρακολουθήσουν αποσπάσματα της τηλεοπτικής σειράς χωρίς ελληνικούς υπότιτλους, να απαντήσουν σε ερωτήσεις κατανόησης και να διαλέξουν ανάμεσα στους επίσημους και τους τροποποιημένους υπότιτλους. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο House χρησιμοποιεί κυρίως τη στρατηγική της αρνητικής αγένειας (36%) και αυτή του σαρκασμού/επίπλαστης ευγένειας (33%), ενώ δεν εντοπίστηκε καμία διαφορά μεταξύ του πρωτότυπου κειμένου και των επίσημων ελληνικών υποτίτλων. Επίσης, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων δεν κατανόησε τα περισσότερα πραγματολογικά υπονοήματα και φάνηκε να προτιμά τους υπότιτλους που παρουσίαζαν θετικές (και όχι αρνητικές) στρατηγικές αγένειας. Μέσω των αποτελεσμάτων γίνεται φανερή η σημασία της παρούσας έρευνας για τη διδασκαλία της αγγλικής ως ξένης γλώσσας, τη μεταφραστική πρακτική και τέλος τη συσχέτιση της θεωρίας της αγένειας με τη μετάφραση.
(EL)
Numerous researchers have identified the close relationship among pragmatics, intercultural studies and audiovisual translation (AVT), but not much research has been conducted on their interaction (Desilla 2019, Hatim and Mason 1997, Remael 2004). The main aim of the present study was to draw on all three disciplines by focusing on impoliteness and its realization in subtitling. The study pinpointed impoliteness strategies employed in the House, M.D. series and compared them to those appearing in the official Greek subtitles. The focus was also on examining impoliteness implicature understanding of a Greek audience which was highly competent in English. The study examined the audience’s preference for the official subtitles (which are close to the ST) or some modified subtitles which displayed shifts in impoliteness strategies. The study followed Desilla’s (2014) methodology and Culpeper’s (2005) model of impoliteness in order to categorise the data. Thirty-eight (n=38) native speakers of Greek, whose age ranged from 18 to 30, participated in an online questionnaire asking them questions on their understanding of several extracts of the show without Greek subtitles and their preference for one of the two subtitles. Results indicated that Dr. House mostly used the negative impoliteness strategy (36%), along with the sarcasm/mock politeness strategy (33%) but no shift between the ST and the Greek subtitles was detected. It seemed that the majority of the respondents did not manage to understand the pragmatic implicatures they preferred the subtitles that exhibited positive (rather than negative) impoliteness strategies. The study highlighted the significance of the results for teaching English as a foreign language (TEFL), translation practices and the interdisciplinarity of impoliteness and translation.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
