Η παρούσα έρευνα εστιάζει στην επίδραση που έχει η εκπαιδευτική εμπειρία της Θεματικής Εργαστηριακής Εβδομάδας Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, η οποία διεξάγεται στο ΤΕΑΠΗ του ΕΚΠΑ, στη διαμόρφωση της επαγγελματικής ταυτότητας μεταπτυχιακών φοιτητών/ριών-εν ενεργεία εκπαιδευτικών σε θέματα ένταξης. Μέσα από ομάδες εστίασης με συμμετέχοντες/ουσες, ανάλυση των ημερολογίων που τηρούν κατά τη διάρκειά της και συμμετοχική παρατήρηση της ερευνήτριας, επιχειρείται η διερεύνηση της επίδρασης της συμμετοχής σε αυτήν, σε μεταπτυχιακούς φοιτητές/ήτριες των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών ‘’Εκπαίδευσης και Ανθρώπινα Δικαιώματα’’ και ‘’Ειδική Αγωγή’’ του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του ΕΚΠΑ, που εργάζονται ως εκπαιδευτικοί. Η ανάλυση των ευρημάτων διεξάγεται με βασικούς θεωρητικούς άξονες την έννοια της ένταξης και της ενταξιακής εκπαίδευσης, την διαδικασία δόμησης της επαγγελματικής ταυτότητας των εκπαιδευτικών και το ρόλο της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης τους σε αυτή τη διεργασία αλλά και τη νοηματοδότηση του ρόλου του εκπαιδευτικού σε ένα ενταξιακό περιβάλλον μάθησης. Τα δεδομένα που αναλύονται αφορούν στο πώς αντιλαμβάνονται οι συμμετέχοντες/ουσες ότι επέδρασε η διεργασία της ΘΕΒ στην αντίληψή τους για την έννοια της ένταξης και της ενταξιακής εκπαίδευσης, στη νοηματοδότηση του ρόλου τους ως εκπαιδευτικοί, στην εξέλιξη της επαγγελματικής τους ταυτότητας και στην ενδυνάμωσή τους, στη σύνδεση θεωρίας και πράξης, σε θέματα συνεργασίας και λειτουργίας των κοινοτήτων πρακτικής και μάθησης καθώς και σε θέματα εκπαίδευσης μαθητών με αναπηρία. Τα ευρήματα αναδεικνύουν τη βιωματική διαδικασία της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής εμπειρίας ως διαφορετική από τις έως τότε εκπαιδευτικές τους εμπειρίες και ως καθοριστική στη πυροδότηση διαδικασιών αναστοχασμού των συμμετεχόντων/ουσών και ανανοηματοδότησης του ρόλου τους και πτυχών της ταυτότητάς τους. Οι συμμετέχοντες/ουσες χαρακτηρίζουν τη συγκεκριμένη εμπειρία ως ενδυναμωτική και τονίζουν τη συμβολή της στη σύνδεση θεωρίας πράξης στα πλαίσια της διαχείρισης της ετερότητας μέσα στο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Σε αυτές τις διαδικασίες αναστοχασμού και ενδυνάμωσης ξεχωρίζουν ως καταλυτική τη συλλογική συνθήκη μέσα στην οποία αναπτύχθηκαν και τη δημιουργία ουσιαστικά μίας κοινότητας πρακτικής και μάθησης ενώ εντοπίζουν ως σημαντικό όφελος την απόκτηση μεθοδολογίας που συνίσταται στη διερεύνηση του εκάστοτε εκπαιδευτικού πλαισίου και των αναγκών του. Διακρίνουν αλλαγές στις αντιλήψεις τους για τις πρακτικές τους και το ρόλο τους στα πλαίσια της ενταξιακής εκπαίδευσης, ανανοηματοδοτούν την εκπαίδευση ως εκπαίδευση για όλους, ωστόσο εκφράζονται δισταγμοί και ανασφάλειες σε θέματα αναπηρίας και εκπαίδευσης μαθητών με αναπηρία σε γενικά πλαίσια.
(EL)
This research focuses on the effects of the educational experience of the thematic laboratory week of intercultural education organized by the Department of Early Childhood Education of the National and Kapodistrian University of Athens on the formation of the professional identity of the participating postgraduate students/active teachers with regards to inclusion. By use of focus groups and analyses of the student diaries kept during the thematic week we explore the effects of participation on postgraduate students enrolled in the postgraduate courses “M.A. Education and Human Rights” and “M.A. Special Education” of by the Department of Early Childhood Education of the National and Kapodistrian University of Athens who are currently teaching. The theoretical base for the analysis are the concepts of inclusion and inclusive education, the process of professional identity formation and the ways in which teachers’ education affects this process but also the definition of the teacher’s role in an inclusive education environment. The information gathered and analyzed pertains to what the participants themselves perceive to be the effects of the thematic week on their attitudes with regards to a number of educational matters: inclusion and inclusive education, their understanding of their role as teachers, professional identity development and empowerment, connecting theory to practice, matters related to collaboration and communities of practice and learning and matters related to the education of students with disabilities. Our findings highlight the experiential learning experience provided by the thematic week as a distinct educational experience which triggered a process of reflection and reassessment of aspects of their professional identity and of their role as teachers. The participants describe the thematic week experience as empowering and stress its contribution in connecting theory and practice with regards to managing otherness in the educational context. They make special note on the collective environment which acted as a community of practice and learning and in which these reflection and empowerment processes were initiated. Finally, the major gain identified is the redefinition of the teaching act as a research process which starts by researching the educational context. The participants perceive changes in their perspectives and attitudes regarding their educational practices and their role in the context of inclusive education and they redefine education as education for everyone. However, some hesitation and incertitude persist with regards to disability and inclusion of disabled students in mainstream schools.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
