Σκοπός της διπλωματικής εργασίας είναι η παρουσίαση και η ανάλυση των συνέπειών που είχαν στην Ελληνική Π.Α. οι ελληνοτουρκικές κρίσεις από το 1955 μέχρι το 1996. Στο πλαίσιο της έρευνάς μελετήσαμε την ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, και συμμετείχαμε σε συζητήσεις στο διαδίκτυο σε ιστοσελίδες αεροπορικής ιστορίας. Μεγάλη έμφαση δόθηκε στην έρευνα και ανάδειξη στοιχείων που σχετίζονται με αεροπορικές επιχειρήσεις που ανέλαβε η Ελληνική Π.Α. στη διάρκεια των ελληνοτουρκικών κρίσεων.
Η εργασία αυτή ξεκινά με την παρουσίαση των ιστορικών δεδομένων της Ελλάδας και της Τουρκίας στην περίοδο υπό συζήτηση. Στη συνέχεια αναλύονται η παράλληλη πορεία των δύο χωρών και η εξέλιξη των διακρατικών τους σχέσεων. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα και η Τουρκία ήταν από το 1951 σύμμαχοι στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, από το 1955 -και με αφορμή το Κυπριακό ζήτημα- αρχίζει μία περίοδος τεταμένων σχέσεων μεταξύ τους. Οι σχέσεις παρέμεναν κακές στο μεγαλύτερο διάστημα των επόμενων πενήντα χρόνων και ανά δέκα χρόνια περίπου, εκδηλώνονταν μία σοβαρή κρίση (1964, 1974, 1976, 1987, 1996). Αν και καμία από αυτές τις κρίσεις δεν εξελίχθηκε σε επίσημο ελληνοτουρκικό πόλεμο, στην πιο σοβαρή από αυτές -του 1974- ελληνικές δυνάμεις συγκρούστηκαν με αυτές των Τούρκων στη διάρκεια της εισβολής τους στην Κύπρο.
Στην αρχή της περιόδου που ξεκινά η έρευνά μας, η Ελληνική Π.Α. παρά τις καταστροφές που είχε υποστεί η Ελλάδα εξαιτίας των πολέμων της δεκαετίας του 1940, είχε σαφές ποιοτικό προβάδισμα σε σχέση με την Τουρκική Π.Α. Αυτό όπως διαπιστώσαμε συνεχίστηκε μέχρι και τη δεκαετία του 1970. Ακόμη και το 1974, στη διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο όταν οι Τούρκοι κυριαρχούσαν στον εναέριο χώρο της νήσου, η Τουρκική Π.Α. είχε υψηλά ποσοστά απωλειών και αποτυχιών. Η διπλωματική μας κατέδειξε ότι υπάρχουν πολλές ακόμη παράμετροι του λεγόμενου «Αεροπορικού Πολέμου» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στην περίοδο από το 1955 και μέχρι το 1996, που θα πρέπει κάποτε να γίνουν γνωστές.
(EL)
The purpose of this diplomatic project is to present and analyze in depth the results of the Greek-Turkish crises, from 1955 until 1996, concerning the Hellenic Air Force. Regarding our research we studied domestic and foreign bibliography and participated in conversations at internet websites dealing with aviation history. Particular emphasis was given to researching and presenting elements concerning the air operations of the HAF during the various Greek-Turkish crises.
Our study begins with the presentation of historical data concerning Greece and Turkey in the timeline that is under discussion. Later on we analyze the parallel course of the two countries and the evolution of their relationship. Despite the fact that Greece and Turkey where allies from 1951 as both of them had entered the NATO organization, from 1955 begins a period of ill coexistence. Their relationship remained bad for the most part of the following 50 years and about every 10 years a serious crisis arises to remind them that they still saw each other as enemies (1964, 1974, 1976, 1987, 1996). Even though none of these crisis evolved into something serious from the military’s perspective, such as a Greek-Turkish war, in the most serious of them, the summer of 1974, Greek forces engaged the Turkish ones during the latter’s invasion in Cyprus.
In the beginning of the period we chose to study, the HAF despite the destruction that Greece had suffered due to the Wars of the 40’s, had a clear advantage in military material and experience against Turkey. Moreover, even in the 1974 invasion we still overpowered the opposing forces and although the THK (Turkish Air Force) had accomplished air superiority over the island of Cyprus, which was only because the HAF decided not to take drastic measures, they still suffered heavy loses due to antiaircraft fire or technical malfunctions. Our study concluded that there are still many parameters of the so called “Air War” between Greece and Turkey in the 1955 period until 1996 that still remain undiscovered and should in time become known to the public.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
