Μπροστά στις παγκόσμιες προκλήσεις, όπως το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή, η βιωσιμότητα, η υπερκατανάλωση και η κοινωνική σταθερότητα, οι σχεδιαστές έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν στη διαμόρφωση του μέλλοντος. Η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας έχει φθάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, γεγονός που καθιστά αναγκαίες πολύπλοκες λύσεις που απαιτούν κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ των ατομικών ενεργειών και των παγκόσμιων διαδικασιών.
Η παρούσα διατριβή διερευνά τον ρόλο και την ευθύνη του σχεδιαστή κατά την εμπλοκή του σε έργα, με έμφαση στη χρήση των τεχνολογιών XR και στις μεθοδολογίες σχεδιασμού του Speculative Design και των Critical Future Studies. Αυτές οι προσεγγίσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτες για τον συλλογικό επαναπροσδιορισμό της σχέσης μας με την πραγματικότητα και να θέσουν τα θεμέλια για την κοινωνική αλλαγή. Η διατριβή εξετάζει το θεωρητικό υπόβαθρο αυτών των μεθόδων σχεδιασμού, συμπεριλαμβανομένης της θεωρίας της Ανθρωπόκαινου και άλλων παράλληλων θεωριών, και διερευνά την εφαρμογή τους στον σχεδιασμό έργων που χρησιμοποιούν τεχνολογίες XR. Μέσα από βιβλιογραφική έρευνα, η διατριβή παρουσιάζει επιλεγμένα έργα ψηφιακών καλλιτεχνών που εξετάζουν κριτικά τις συνθήκες εργασίας, το καταναλωτικό μοντέλο και την τοξική αρρενωπότητα στα πειραματικά/υβριδικά έργα τους, ενώ παράλληλα διερευνούν την έννοια της ανθρώπινης σωματικότητας και ταυτότητας.
(EL)
Faced with global challenges such as the environment, climate change, sustainability, overconsumption and social stability, designers have an important role to play in shaping the future. The development of science and technology has reached unprecedented levels, necessitating complex solutions that require an understanding of the link between individual actions and global processes.
This thesis explores the role and responsibility of the designer when engaging in projects, with a focus on the use of XR technologies and the design methodologies of Speculative Design and Critical Future Studies. These approaches can act as catalysts for a collective redefinition of our relationship with reality and lay the foundations for social change. The thesis examines the theoretical background of these design methods, including Anthropocene theory and other parallel theories, and explores their application to the design of projects using XR technologies. Through a literature survey, the thesis presents selected works by digital artists who critically examine working conditions, the consumer model, and toxic masculinity in their experimental/hybrid projects, while exploring the notion of human corporeality and identity.
(EN)