Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με τίτλο: Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών
«Ελληνοϊταλικές Σπουδές: Ιστορία, Λογοτεχνία, Κλασική Παράδοση».
Ο τίτλος της διπλωματικής εργασίας είναι: Ιταλικές μυστικές οργανώσεις που αγωνίστηκαν στο πλευρό της Ελλάδας τον 19ο αιώνα: Lega Filellenica και Unione Elleno-Latina και εντάσσεται στο επιστημονικό πεδίο της ιστορίας της λογοτεχνίας, εξετάζοντας τη λογοτεχνική παραγωγή των έργων τα οποία σχετίζονται με τις δύο οργανώσεις, καθώς και με τους πρωτεργάτες τους.
Φιλοδοξώντας να τεθούν τα θεμέλια για μία περαιτέρω ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας σε ζητήματα που αφορούν τις εν λόγω οργανώσεις, θα γίνει προσπάθεια ανάδειξης του ρόλου των δύο ιταλικών μυστικών οργανώσεων: της Lega Filellenica (Φιλελληνικός Σύνδεσμος) και της Unione Elleno-Latina (Ελληνο-Λατινική Ένωση) στον αγώνα των Ελλήνων για εθνική ανεξαρτησία, κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, καθώς και παρουσίαση μέρους του λογοτεχνικού έργου των δύο πρωτεργατών της, έργο το οποίο σχετίζεται με τον Ελληνικό αγώνα.
Η ΔΜΕ περιέχει στοιχεία πρωτοτυπίας με την παρουσίαση των δύο μυστικών οργανώσεων, Lega Filellenica και Unione Elleno-Latina, καθώς και μέσω της δημιουργίας νέων γνώσεων σχετικά με την εργογραφία και φιλελληνική τη δράση των δύο ιδρυτών της, Carlo Michele Buscalioni και Marco Antonio Canini. Πιο συγκεκριμένα, θα ξεκινήσουμε με μία γενική αναφορά – ανασκόπηση, καταθέτοντας το ιστορικό πλαίσιο της εποχής και μερικά από τα σημαντικότερα γεγονότα που χαρακτήρισαν τον 19ο αιώνα, στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Ιταλία. Θα συνεχίσουμε με τον ορισμό της Ιταλικής Παλιγγενεσίας (Risorgimento) και την παρουσίαση ιταλικών και ελληνικών εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων και μυστικών εταιρειών, για να συνεχίσουμε με το κεφάλαιο για τον ιταλικό φιλελληνισμό και τις μυστικές οργανώσεις.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον θα δοθεί στην παρουσίαση των Ιταλών διανοουμένων Carlo Michele Buscalioni και Marco Antonio Canini, καθένας από τους οποίους προσπάθησε με τον τρόπο του (επιστολές, διαλέξεις, φιλελληνική λογοτεχνία, προσπάθεια επηρεασμού) και τα μέσα που διέθετε (π.χ. γνωριμίες) να βοηθήσει στον ελληνικό αγώνα. Επίσης, θα γίνουν βιογραφικές αναφορές διανοούμενων που βοήθησαν και συμμετείχαν στη δημιουργία των εν λόγω μυστικών οργανώσεων, όπως οι Pietro Bernabò Silorata, Lorenzo Michelangelo Billia, Cesare Alberto Blengini, μαζί με την παρουσίαση ενδεικτικής εργογραφίας τους. Δεν θα λείψει η παρουσίαση ενδεικτικών ποιημάτων των προαναφερόμενων, που έγραψαν για την Ελλάδα.
Στη συνέχεια, θα αναφερθούμε στις δύο μυστικές οργανώσεις τη Lega Filellenica και την Unione Elleno-Latina, προσπαθώντας να δούμε την απήχηση που είχαν στον ελεύθερο ελλαδικό χώρο, στις (ακόμα) υπό οθωμανική κατοχή γωνιές των Βαλκανίων και (κυρίως) στο ευρωπαϊκό και ιταλικό έδαφος (εξωτερικό). Παράλληλα με αυτά, δεν θα λείψουν οι ιστορικές αναφορές σχετικές με την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
(EL)
La presente tesi diplomatica è stata realizzata nell'ambito dei miei studi Post Laurea, svolti presso il Dipartimento di Lingua e Letteratura Italiana dell'Università Nazionale e Capodistriaca di Atene per il corso con il titolo: Post laurea sugli "Studi greco-italiani: storia, letteratura, tradizione classica".
L’oggetto della tesi sarà espresso sotto il seguente titolo: Organizzazioni segrete italiane che combatterono a fianco della Grecia nel XIX secolo: Lega Filellenica e Unione Elleno-Latina, e viene inserito al campo scientifico della storia della letteratura.
In questo particolare contributo si cercherà di evidenziare il ruolo di due organizzazioni segrete italiane, la Lega Filellenica e la Unione Elleno-Latina nella lotta dei Greci per la loro indipendenza nazionale, durante la seconda metà del XIX secolo.
Più nello specifico, inizieremo con una presentazione generale, delineando il contesto storico dell'epoca e alcuni degli eventi più importanti e significativi che hanno caratterizzato l'Ottocento, in Europa e soprattutto in Italia. Si proseguirà con la definizione del Risorgimento italiano e la presentazione dei movimenti di liberazione nazionale e delle società segrete italiane e greche (anche di ispirazione massonica), per proseguire con il capitolo sul filellenismo italiano e le organizzazioni segrete che ci interessano. Particolare interesse verrà dato alla presentazione di alcuni intellettuali italiani sconosciuti al grande pubblico, soprattutto in Grecia, come Carlo Michele Buscalioni e Marco Antonio Canini, i massimi esponenti e fondatori della Lega Filellenica e Unione Ellenolatina, ognuno dei quali si cimentò a suo modo (lettere, conferenze, letteratura filellenica, sforzo di influenza) e i mezzi a sua disposizione (conoscenti) per aiutare la lotta greca.
Inoltre, non mancheranno riferimenti biografici di intellettuali che hanno contribuito, collaborato e partecipato alla creazione delle organizzazioni segrete sotto esame, come Pietro Bernabò Silorata, Lorenzo Michelangelo Billia, Cesare Alberto Blengini, unitamente alla presentazione delle loro opere indicative.
Si farà poi riferimento alle due organizzazioni segrete Lega Filellenica e Unione Elleno-Latina, cercando di vedere l'impatto che ebbero nell'area della Grecia libera, negli angoli dei Balcani ancora occupati dagli ottomani, e soprattutto in Europa e nel territorio italiano. Accanto a questi, non mancheranno i riferimenti storici legati all'indipendenza della Grecia.
(EN)
/aggregator-openarchives/portal/institutions/uoa
