Ερευνητικά δεδομένα από τον ελληνικό και διεθνή χώρο αναφέρουν την συνεχώς αυξανόμενη διαγνωστική αξιολόγηση των παιδιών με Δ.Ε.Π.-Υ., με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Η εκπαιδευτική πολιτική πολλών χωρών έθεσε την ενταξιακή εκπαίδευση ως πρωταρχική προτεραιότητα, εγείροντας έτσι διεθνή ακαδημαϊκή συζήτηση για την έννοια και τους στόχους της ένταξης, καθώς και τον τρόπο προσέγγισης της αναπηρίας.
Μελετώντας τη βιβλιογραφία, βρέθηκε ότι αναδεικνύεται το ζήτημα σύνδεσης της αξιολόγησης με τη συλλογή πληροφοριών από ένα σύνολο συντελεστών και όχι μεμονωμένων παραγόντων (Goldstein, 2004). Πολύ γνωστοί όροι που συνδέονται πλέον με την έννοια της αξιολόγησης αποτελούν η βαθμολόγηση, η δοκιμασία, τα τεστ, η εξέταση, η εκτίμηση του εκπαιδευτικού, ώστε να αποτυπωθεί η επίδοση και η πρόοδος του παιδιού. Μάλιστα, αναφέρεται ότι η ίδια η κοινωνία προσπαθεί να θέσει την αξιολόγηση ως μέσο αναγνώρισης της προόδου των παιδιών και τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Τα αποτελέσματα αυτά αναπαράγουν μία συνθήκη ανταγωνισμού και ταμπελοποίησης, διότι η βάση της κοινωνίας δεν είναι ουδέτερη αλλά είναι συνυφασμένη με την αναπαραγωγή λανθασμένων αντιλήψεων. Ακόμα, από την πλευρά της ενταξιακής εκπαίδευσης, ο Roger Slee (2004) υποστηρίζει ότι κάθε παιδί έχει μοναδικά χαρακτηριστικά, ικανότητες και μαθησιακές ανάγκες, τα οποία πρέπει να λαμβάνουν υπόψιν τα εκπαιδευτικά συστήματα και τα σχολικά πλαίσια. Αν δεν αλλάξει η βάση της κοινωνίας όσον αφορά την εκπαίδευση, τότε δεν θα υπάρξει ενταξιακή κοινωνία για όλους.
Παρατηρήθηκε ότι υπάρχει ένα βιβλιογραφικό κενό, όσον αφορά την εκπαίδευση παιδιών που εμφανίζουν συμπεριφορές υπερκινητικότητας και πως οι εκπαιδευτικοί γενικής προσχολικής αγωγής κρίνουν τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζουν και αξιοποιούν την παιδαγωγική αξιολόγηση. Επιλέγοντας αυτό το θέμα και αξιοποιώντας όσα στοιχεία εντοπίστηκαν στη βιβλιογραφία, τα οποία αφορούν την ενταξιακή εκπαίδευση, την διαφοροποίηση, την υπερκινητικότητα και τις εκπαιδευτικές πρακτικές των εκπαιδευτικών, θα πραγματοποιηθεί μία ποιοτική έρευνα, της οποία η καταγραφή θα γίνει στην παρούσα εργασία.
Η συγκεκριμένη μελέτη διερευνά τις γνώσεις των εκπαιδευτικών όσον αφορά την νοηματοδότηση της ενταξιακής εκπαίδευσης και της υπερκινητικότητας. Γίνεται μία προσπάθεια διερεύνησης των εκπαιδευτικών πρακτικών που επιλέγουν οι εκπαιδευτικοί να χρησιμοποιούν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς όταν βρίσκεται στο σχολικό τους πλαίσιο ένα παιδί με υπερκινητική συμπεριφορά. Ακόμα, στην έρευνα αυτή, εξετάζεται η γνώση που κατέχουν οι ερωτώμενες εκπαιδευτικοί όσον αφορά την αξιολόγηση και τις παιδαγωγικές αξιολογικές διαδικασίες.
Όλα τα παραπάνω εξετάζονται σε συνδυασμό με τη διερεύνηση των γνώσεων των μορφών, τους στόχους και το ρόλο της παιδαγωγικής αξιολόγησης που χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί προσχολικής αγωγής προκειμένου να διακρίνουν τις δεξιότητες, τις δυνατότητες, τα ενδιαφέροντα, τον τρόπο μάθησης αλλά και τις ανάγκες του κάθε παιδιού.
Πρόκειται για μία ποιοτική έρευνα, με σκοπό να παρουσιαστούν οι απόψεις και οι εμπειρίες των εκπαιδευτικών προσχολικής αγωγής, που είχαν ή έχουν παιδιά με υπερκινητικότητα στο πλαίσιο του τμήματος τους. Το ερευνητικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε ήταν η ημιδομημένη συνέντευξη και το δείγμα επιλέχθηκε με τη μέθοδο της βολικής δειγματοληψίας. Η ανάλυση των ευρημάτων έγινε με τη μέθοδο της ανάλυσης περιεχομένου. Για την μέθοδο ανάλυσης των δεδομένων, έγινε πλήρης απομαγνητοφώνηση της συνέντευξης, σύμφωνα με τον δεοντολογικό κανόνα και χρησιμοποιήθηκαν σημειώσεις από την συνέντευξη. Τα βασικά ερευνητικά ερωτήματα αφορούν τις απόψεις και τις εμπειρίες εκπαιδευτικών προσχολικής εκπαίδευσης αναφορικά με την ενταξιακή εκπαίδευση νήπιων με υπερκινητικότητα.
Από τα συμπεράσματα προέκυψε πως οι εκπαιδευτικοί, είχαν συγκεχυμένες γνώσεις, όσον αφορά την υπερκινητικότητα και την ενταξιακή εκπαίδευση. Οι εκπαιδευτικοί στη συγκεκριμένη έρευνα φάνηκε να γνωρίζουν τη σημασία της παιδαγωγικής αξιολόγησης την οποία και αξιοποιούν, ενώ παράλληλα αναδεικνύουν τη αναγκαιότητα διαφοροποίησης της διαδικασίας αξιολόγησης ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ανάγκες του κάθε παιδιού.
Ένα σημαντικό εύρημα της έρευνας αναφέρεται στη διαδικασία του αναστοχασμού που ακολουθούν οι εκπαιδευτικοί. Μέσω αυτής της διαδικασίας, αντιλαμβάνονται σημαντικά παιδαγωγικά λάθη που ενδεχομένως έγιναν κατά τη διάρκεια της ημέρας ως προς τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των δραστηριοτήτων, την πρόσβαση και τη συμμετοχή των παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Με τη διαδικασία της έρευνας δράσης, οι εκπαιδευτικοί δοκιμάζουν, αναστοχάζονται, διαφοροποιούν το εκπαιδευτικό τους έργο, δοκιμάζουν και πάλι από την αρχή. Αυτή η συνθήκη δεν σταματά ποτέ. Κατά αυτόν τον τρόπο λαμβάνουν πληροφορίες τόσο από τα παιδιά όσο και από την ίδια την διαδικασία, τις οποίες αξιοποιούν για την κατανόηση των παιδιών και του εκπαιδευτικού πλαισίου γενικότερα.
Ακόμα αναδείχθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί προσχολικής εκπαίδευσης προσεγγίζουν τις περισσότερες φορές, μέσα στην καθημερινότητά τους, επιφανειακά τις έννοιες που σχετίζονται με την ενταξιακή εκπαίδευση, την αναπηρία και τη διαφορετικότητα. Αυτό συμβαίνει λόγω της αποσπασματικής γνώσης τους επί του θέματος της ενταξιακής εκπαίδευσης. Παράλληλα δε, ορισμένοι εκπαιδευτικοί που έλαβαν τον ρόλο του υποκειμένου στην συνέντευξη, φάνηκαν να έχουν ελάχιστη γνώση και επιμόρφωση όσον αφορά το θέμα της υπερκινητικότητας στα παιδιά. Η παρούσα έρευνα φιλοδοξεί να συμβάλει στην εκπαιδευτική έρευνα για την κατανόηση της ενταξιακής εκπαίδευσης, της υπερκινητικότητας και της παιδαγωγικής αξιολόγησης του παιδιού συμφωνά με τις απόψεις και τις εμπειρίες των εκπαιδευτικών μέσα στο εκπαιδευτικό περιβάλλον.
(EL)
Research data from the Greek and international field report the ever-increasing diagnostic evaluation of children with SEN, disabilities or special educational needs. The education policy of many countries has made inclusive education a top priority, thus raising international academic debate on the concept and goals of inclusion, as well as how to approach disability.
Studying the literature, it was found that the issue of linking assessment with gathering information from a set of factors rather than individual factors emerges (Goldstein , 2004). Very well-known terms that are now associated with the concept of assessment are grading, test, tests, examination, assessment of the teacher, in order to capture the performance and progress of the child. In fact, it is reported that society itself is trying to establish evaluation as a means of recognizing children's progress and improving the educational system. These results reproduce a condition of competition and labeling, because the basis of society is not neutral but is intertwined with the reproduction of misconceptions. Also, on the inclusive education side, Roger Slee (2004) argues that each child has unique characteristics, abilities and learning needs, which educational systems and school contexts must take into account. If the basis of society in terms of education does not change, then there will not be an inclusive society for all.
It was observed that there is a literature gap, regarding the education of children who display hyperactive behaviors and how general preschool teachers judge the way in which they apply and utilize pedagogical assessment. By choosing this topic and exploiting all the elements found in the literature, which concern inclusive education, differentiation, hypermobility and the educational practices of teachers, qualitative research will be carried out, which will be recorded in this work.
This specific study investigates the knowledge of teachers regarding the meaning of inclusive education and hypermobility. An attempt is made to investigate the educational practices that teachers choose to use during the school year when a child with hyperactive behavior is in their school context. Also, in this research, the knowledge possessed by the interviewed teachers regarding evaluation and pedagogical evaluation procedures is examined.
All of the above is examined in conjunction with the investigation of the knowledge of the forms, the goals and the role of the pedagogical assessment used by preschool teachers in order to distinguish the skills, possibilities, interests, learning style and the needs of each child.
This is qualitative research, with the aim of presenting the opinions and experiences of preschool teachers, who had or have children with hyperactivity in the context of their department. The research tool used was the semi-structured interview and the sample was selected using the convenience sampling method. The analysis of the findings was done with the method of content analysis. For the data analysis method, the interview was fully transcribed, according to the ethical rule, and notes from the interview were used. The main research questions concern the views and experiences of pre-school teachers regarding the inclusive education of toddlers with hyperactivity.
From the conclusions it emerged that the teachers had confused knowledge, regarding hyperactivity and inclusive education. The teachers in this research seemed to be aware of the importance of pedagogical assessment, which they make use of, while at the same time highlighting the necessity of differentiating the assessment process according to the capabilities and needs of each child.
An important finding of the research refers to the process of reflection followed by teachers. Through this process, they realize important pedagogical mistakes that may have been made during the day in terms of the planning and implementation of activities, access and participation of children in the educational process. Through the process of action research, teachers test, reflect, vary their educational work, test again from the beginning. This condition never stops. In this way, they receive information both from the children and from the process itself, which they use to understand the children and the educational context in general.
It was also shown that preschool teachers approach the concepts related to inclusive education, disability and diversity most of the time, in their daily life, superficially. This happens because of their fragmented knowledge on the subject of inclusive education. At the same time, some teachers who took the role of the subject in the interview, seemed to have little knowledge and training regarding the issue of hyperactivity in children. This research aspires to contribute to educational research for the understanding of inclusive education, hyperactivity and the pedagogical assessment of the child in accordance with the opinions and experiences of teachers within the educational environment.
(EN)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
